Kasteel van Budingen
bouwkundig / landschappelijk element- ID
- 39556
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39556
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel van Budingen
Deze vaststelling is geldig sinds -
is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Kasteel van Budingen, kasteelhoeve en Hof Te Wedem: omgeving
Deze bescherming is geldig sinds -
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel van Budingen
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
De heerlijkheid Budingen wordt sedert de 15de eeuw vermeld als bezit der familie Rolin; in 1530 wordt ze verworven door J. de Marnix langs wiens familie ze einde 16de eeuw vervalt aan het geslacht de Lutzerat; in 1743 wordt het goed gekocht door P.A. Walckiers, in 1799 door F.B. Ottevaere en in 1832 door J.B. 't Serstevens, langs wie het door huwelijk in het bezit kwam van de familie de Jonghe d'Ardooie.
Het huidige gebouw in classicistische stijl dateert van 1743 doch werd in neoclassicistische getinte stijl enigszins aangepast in 1896 (beide jaartallen in het gevelfronton), kort nadat de baan Halle-Edingen werd aangelegd, zodat de vroegere verbindingsdreef met de aloude Brabantsebaan (Halle-Gaasbeek) buiten gebruik geraakte (enkele oude beuken in het park en twee hekpijlers wijzen het tracé). De vermoedelijk tot dan meer eenvoudige achtergevel werd naar het model van de voorgevel met arduin bekleed (duidelijk verschil van steensnede), en toen werden ook de bestaande zadeldaken verbouwd tot het huidige mansardedak (leien).
U-vormig gebouw met twee bouwlagen van vijf traveeën met vooruitspringende hoekrisalieten van twee traveeën.
De gevels worden verticaal geleed door hoekpilasters met ingediepte voegen en horizontaal geritmeerd door twee registers van hoge steekboogvensters. Middentraveeën bekroond met een fronton.
Het huidige staatsieplein is toegankelijk via hekken gevat tussen arduinen pijlers en is geflankeerd door wagenhuizen geleed door bakstenen pilasters en rondbogen.
Ten noorden sluit daarbij de kasteelhoeve aan.
Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs: De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Op de kabinetskaart van de Ferraris wordt het Kasteel van Budingen weergegeven als “Château de Bodegem”. Het kasteeldomein omvatte een park met vijvers en dreven en een kasteelhoeve. Het kasteel was toegankelijk via een west-oost georiënteerde dreef die verder door het “Weembosch”, ten oosten ervan, liep. Rondom het kasteel lagen akker- en weilandpercelen en ten noorden lag de beekvallei van de Zuunbeek. Het huidige Hof te Wedem, weergegeven als “Château de Weene” sloot in het zuidoosten op het ‘Weembos’ aan en was via een dreef verbonden met het kasteel. Het open akkerlandschap rond het kasteel blijft ook in de 19de eeuw bewaard. Een belangrijke evolutie tijdens de tweede helft van de 20ste eeuw is het verschijnen van populieren in het landschap, in het bijzonder op de nattere valleigronden. Ten noorden van het kasteel is er ook een toename van weiland langs de kasteelbeek en Wedembosbeek.
Het kasteel is vandaag nog steeds bereikbaar via de west-oost georiënteerde toegangsdreef. In het westen gaat het om een half verharde dreef met een dubbele rij opgaande platanen. Een deel van de weg is nog gekasseid en ter hoogte van de Lenniksesteenweg markeren twee welkomstpopulieren het begin van de dreef. Een deels gekasseide weg Budingen verbindt het kasteel met de kasteelhoeve en sluit aan op de Lenniksesteenweg. Ten oosten van het kasteel ligt een bos met centrale dreef die de tweede toegang vormt van op de Brabantsebaan. Het gaat om een onverharde dreef met dubbele rij opgaande beuken. Het kasteeldomein omvat een park met kasteelvijvers op verschillende altimetrische niveaus. De Wedembosbeek stroomt van noord naar zuid door het bos. Rondom ligt een overwegend agrarisch landschap met uitgestrekte percelen akker- en weiland en enkele populierenrijen.
- Archief Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant DB000572 Omgevende velden, bossen etc. v/h Kasteel van Budingen, kasteelhoeve & Hof te Wedem: advies KCML 10 januari 1980.
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
- Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000.
- Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
- Onroerenderfgoedrichtplan Gaasbeek, Sint-Laureins-Berchem, Oudenaken en Elingen (2008), https://id.erfgoed.net/plannen/1788
