erfgoedobject

Gesloten hoeve

bouwkundig element
ID
40243
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40243

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gesloten hoeve
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gesloten hoeve
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Gesloten hoeve, die in de huidige vorm teruggaat tot een bouwfase kadastraal geregistreerd in 1867 in opdracht van landbouwer Paulus Josephus Van Nuffel. Mogelijk is de boerenwoning een restant van de bebouwing die reeds op het primitief kadaster wordt weergegeven.

Historiek

Naar verluidt werd de oude hofstede die op deze plaats stond omstreeks 1785 gesloopt en vervangen door een nieuwe, onder de eigenaars Petrus en Johanna Maria Nots-Van Neyen. Nadien kwam ze in handen van de families Van Nuffel en later Van Assche, herbergiers van café De Kroon dat hier was ondergebracht. De op het primitief kadasterplan aanwezige bebouwing omvatte een volume aan de straat, overeenkomstig de huidige inplanting van het woonhuis, links geflankeerd door een losstaand, haaks volume. De weide ten noorden van de hoeve, die eveneens eigendom was van pachter en herbergier Van Nuffel werd vanaf 1845 in gebruik genomen als wipweide (zie Gasthuisstraat) van de handbooggilde Sint-Antonius. De herberg zou op die manier ook dienst doen als schutterslokaal.

Volgens een kadastermutatie van 1867 wijzigden de hoevegebouwen tot een U-vormige inplanting met schuur en stallen aan de noord- en zuidzijde van het erf, en een kleiner losstaand volume ten zuidoosten. De vernieling van de wip door een felle windstoot, betekende omstreeks 1929 ook het einde van de herberg, die op dat moment werd bewoond door Benedikt Van Assche en Julia De Smedt.

Beschrijving

Hoeve met heden een gesloten karakter en overwegend aaneengesloten bebouwing, geschikt rondom een gekasseid, naar het zuidoosten afhellend erf met centrale mestvaalt. Ten westen van het erf, met voorgevel naar de straat, staat het woonhuis, links geflankeerd door een dwarsschuur. Langs de noordoostelijke en zuidwestelijke zijde van het erf staan stallen die aansluiten bij de bebouwing aan de straat. Ten oosten losstaand bijgebouw. Verankerde bakstenen gebouwen met metselwerk in kruisverband van één bouwlaag onder pannen zadeldaken.

Boerenwoning van zes traveeën en één bouwlaag onder een zadeldak (nok evenwijdig aan de straat, mechanische pannen). De lijstgevel wordt afgelijnd door een geprofileerde daklijst. Heden gedecapeerde voorgevel, op een gecementeerde onderbouw. De rechthoekige vensters onder strekken zijn voorzien van gecementeerde rechtstanden en hardstenen lekdrempels. Het houten schrijnwerk van de beluikte vensters werd vernieuwd naar oud model. Rechthoekige, houten toegangsdeur in de vierde travee van links, eveneens met gecementeerde rechtstanden en voorzien van een bewaarde ijzeren trekbel. Rechter zijgevel met vlechtingen, geopend met een rechthoekig, beluikt benedenvenster en ovale oculi in de geveltop.

De links aanpalende dwarsschuur is geopend naar de straat met twee houten poorten in de rechtertraveeën, vermoedelijk aangepast in de vroege 20ste eeuw (zie bewaarde I-balk met rozetten). De rechter poort bewaart een uitgewerkte deurnaald.

De stallen ten zuidwesten van het erf zijn geopend met rechthoekige houten staldeuren onder houten lateien. De stal ten noordoosten is aan de achterzijde voorzien van rijen kleine verluchtingsgaten en muuropeningen onder gecementeerde lateien.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Merchtem, afdeling II (Merchtem), 1867/56.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Primitief kadaster Merchtem, afdeling II (Merchtem).
  • ASSELMAN R. 1997: Merchtem ons dorp, deel II. Bloemlezing. Een reeks bijdragen tot de geschiedenis van Merchtem, Merchtem, 106-107.
  • DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België. Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen 2N, Gent.

Auteurs: Verhelst, Julie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gesloten hoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40243 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.