erfgoedobject

Woning en drukkerij Maurits Sacré

bouwkundig element
ID
40251
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40251

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dorpswoning, kadastraal geregistreerd in 1888 als een volledige heropbouw in opdracht van meestermetser Jozef Francies Sacré. In 1911 richtte Maurits Sacré een drukkerij op in de tuin van zijn ouderlijke woning, die heden een zeldzaam voorbeeld is van een kleine, nog volledig uitgeruste drukkerij.

Historiek

Maurits Sacré werd te Merchtem geboren op 10 oktober 1883. Van 1900 tot 1909 was hij toezichter van Provinciewerken. Daarnaast was hij reeds op jonge leeftijd erg geïnteresseerd in geschiedenis en folklore en publiceerde hij zijn eerste artikels in 1901-1910 in de 'Gazet van Merchtem'. In 1911 richtte hij zijn eigen drukkerij op, die al dadelijk de weekbladen 'De Zondagklok' en de 'Gazet van Wemmel en van het omliggende' uitgaf. Hij was tevens drukker-uitgever van de 'Belgische Verzamelaar' (tijdschrift voor verzamelaars van onder meer postzegels, munten, boeken) en medewerker van het eerste uur aan het tijdschrift 'Eigen Schoon'. In 1913 werd hij bureeloverste bij het ministerie van Justitie en nam deel aan de strijd voor de vervlaamsing van de Gentse universiteit. In 1919 stichtte Sacré het tijdschrift "De Brabander" gewijd aan geschiedenis, oudheidkunde, folklore en genealogie. In 1922 behaalde hij het diploma van bibliothecaris en richtte in zijn woning een "Vrije Volksbibliotheek" in. In 1926 vervolgens, werd hij medestichter en drukker van 'Eigen Schoon en De Brabander'.

Van zijn hand verschenen 164 artikels in weekbladen en 73 in tijdschriften. Ze handelen onder meer over dorpsgeschiedenis, volkskunde, letterkunde. Hij was auteur en uitgever van 38 boeken en brochures. Zijn belangrijkste publicatie is ongetwijfeld de “Geschiedenis van Merchtem” uit 1904. Maurits Sacré overleed in 1934.

Beschrijving

De ouderlijke woning waarachter in 1911 de drukkerij werd ingeplant is een vrij onopvallend rijhuis in de Korte Ridderstraat, vlakbij het centrum van Merchtem.

Breedhuis uit het vierde kwart van de 19de eeuw, met vier traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak (Vlaamse pannen, nok evenwijdig aan de straat). De lijstgevel wordt afgelijnd door een houten kroonlijst. Grijs gecementeerde voorgevel op een hardstenen plint. Horizontaal gelede gevel met geprofileerde lijsten en doorgetrokken lekdrempels op de bovenverdieping. Regelmatig geopende gevel met rechthoekige vensters voorzien van hardstenen onderdorpels – beluikt op het gelijkvloers en voorzien van een geprofileerde omlijsting op de verdieping – en witgeschilderd authentiek houten schrijnwerk. In de linkertravee een rechthoekige houten poort in een hardstenen omlijsting; het bovenlicht heeft een decoratieve roedeverdeling. Boven de poort bevindt zich een bas-reliëf met een buste van Sacré, creatie van beeldhouwer Koos van der Kaaij en gift van de Vlaamse Toeristenbond ter gelegenheid van de 25ste verjaardag van zijn overlijden.

Volgens het beschermingsdossier (2004) glad gecementeerde achtergevel opengewerkt met rechthoekige vensters en deur.

Eveneens volgens gegevens van 2004, sober interieur met cementtegelvloeren, houten paneeldeuren, marmeren schouwen, stucplafonds met rozet en houten balustertrap. Meest markant is de poortdoorgang naar de achterliggende drukkerij, met rechts de deur naar het nog volledig uitgerust winkeltje met schrijfbenodigdheden.

In de achterliggende tuin met bouwvallig bijgebouw bevindt zich links op de perceelgrens de drukkerij, een eenlaags rechthoekig en vijf traveeën lang volume, opgetrokken uit baksteen met ter hoogte van de bevloering verluchtingsroosters; brede vensters met hardstenen onderdorpels, I-liggers als bovendorpel en metalen roedeverdeling.

In het interieur is de vloer deels in grijze gebakken tegels gelegd, deels bestaande uit planken. De volledige drukkerijuitrusting is bewaard, en omvat onder meer kasten, letters en meerdere drukpersen. Volgens bewaarde rekeningen werd een groot deel van het houten meubilair, evenals de houten letters, vervaardigd door de lokale schrijnwerker H. Joostens. Ook schrijnwerker Henri De Roy leverde enkele meubelstukken. Het ijzerwerk van het drukkerijgebouw werd voorzien door de firma Stuckens en het zinkwerk door de firma van François Rampelberg-Mertens.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Merchtem, afdeling II (Merchtem), 1888/11.
  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DB002216, Woning en drukkerij Sacré (DE SCHEPPER J. & PAESMANS G. 2001).
  • Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, Lopend archief, Merchtem, Korte Riddestraat, woning en drukkerij Sacré.
  • ASSELMAN R. 1997: Merchtem ons dorp, deel II. Bloemlezing. Een reeks bijdragen tot de geschiedenis van Merchtem, Merchtem, 185-188.
  • S.N. 1982: Merchtem van Vrijheid tot Fusie, Merchtem.
  • VERBESSELT J. 1959: Maurits Sacré. 10 okt. 1883 - 25 maart 1934; Maurits Sacré gehuldigd in 1903, Eigen Schoon en De Brabander, 333-336.

Auteurs: Verhelst, Julie; De Schepper, Jo; Paesmans, Greta
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Woning en drukkerij Maurits Sacré [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40251 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.