Zogenaamd Lombardenhuis, waarvan de kern teruggaat tot de 17de eeuw, maar het huidig uitzicht bepaald wordt door aanpassingen in de 19de en 20ste eeuw.

Historiek

De oudste vermelding van het pand dateert volgens J. Verbesselt van circa 1370, toen het bewoond werd door Gysbrecht Pipenpoy. De benaming 'Lombardenhuis' zou teruggaan tot de functie van 'lomba(e)rd', ofwel een bankinstelling of leenhuis, waarvan de naam afgeleid is van geldhandelaars uit Lombardije. Tijdens de 15de eeuw werd het pand vermeld als 'steynen huys', één van de eerste op de Merchtemse Markt. In 1613 verkocht de familie Pipenpoy het pand aan de schepenen van de vrijheid van Merchtem, en deed het tot rond 1750 dienst als gemeentehuis. Op een schets van 1709 wordt het pand weergegeven als een volume van twee bouwlagen onder een zadeldak met dakkapellen en zijtrapgevels. In de vroege 19de eeuw kwam het pand in handen van de familie Brambilla, onder wie naar verluidt in 1825 de oorspronkelijke gevel verdween en werd aangepast en verhoogd tot een voor die tijd typische bepleisterde lijstgevel. Volgens kadastergegevens was het pand in het laatste kwart van de 19de eeuw in gebruik als woning, vlasmagazijn en broeikas onder handelaar Eduardus Van Mulders-Verelst, die op dat moment een stoomvlaszwingelarij liet bouwen aan de achterliggende straat Vesten. Tijdens het interbellum was de herberg 'Het Beiersch Hof' er gevestigd, uitgebaat door herbergier Louis Van Mulders. Later tijdens de 20ste eeuw werd de voorgevel voorzien van een nieuw gevelparement. Heden omgevormd tot winkels en appartementen.

Beschrijving

Achter de vernieuwde voorgevel gaat een traditionele, verankerde constructie op een L-vormige plattegrond schuil. Aan de straat breedhuis van vijf traveeën en drie bouwlagen onder een zadeldak (nok evenwijdig aan de straat, kunstleien). Verkleinende ordonnantie. Het tijdens de eerste inventariscampagne (1975) geregistreerde volume met rechts een zaagdak en links een haakse vleugel onder een zadeldak, werd sindsdien aan de achterzijde aangepast. Bij deze aanpassing verdwenen bovendien de tot dan bewaarde trapgevels volledig, evenals de schouderstukken in de geveltop van het haakse deel. De vernieuwde bakstenen voorgevel wordt afgelijnd door een 19de-eeuwse houten kroonlijst op klossen. De begane grond wijzigde grondig en is voorzien van twee vernieuwde winkelpuien, aan weerszijden van de in de centrale travee bewaarde deur. Rechthoekige, beglaasde en betraliede houten toegangsdeur, ingevuld met structuurglas en een glas-in-loodraam met florale uitbeelding in het bovenlicht.

De zij- en achtergevels van het pand zijn afgewerkt met een cementering; de linkerzijgevel met leien. De rechthoekige vensters in de achtergevel refereren vermoedelijk aan de oude ordonnantie van de kruisvensters.

De centrale gang tussen voor- en achterdeur bewaart een tegelvloer in zwarte marmeren tegels, overhoeks gelegd en voorzien van kleine witte marmeren inlegstukjes. Verzorgde lambrisering met witte en groene geglazuurde tegels, afgeboord met reliëfwandtegels met een florale uitbeelding, aanleunend bij de art-nouveaustijl. Bewaarde houten trap met uitgewerkte trappaal.