Diephuis dat in kern opklimt tot het tweede kwart van de 15de eeuw. Het gevelfront in neo-Vlaamserenaissance-stijl werd heropgebouwd door de Stad Antwerpen naar een ontwerp van stadsarchitect André Fivez uit 1950, voltooid in 1951.

Historiek

”De Meersman” wordt voor het eerst vermeld in 1417. Het diephuis van vier traveeën en drie bouwlagen werd omstreeks 1545 heropgebouwd met een markante, laatgotische krulgevel. Opdrachtgever was Valerius II van Dale, heer van het Groenenborgerhof in Wilrijk, en koopman in mede, een kleurstof gebruikt in de lakenververij. In 1840 paste de timmerman Petrus Joannes Baeckelmans de twee bovenverdiepingen in neoclassicistische stijl aan, door het vergroten van de kruiskozijnen tot rechthoekige vensters met lekdrempel en onderdorpel, in verkleinende ordonnantie. De pui was al in de vroege 19de eeuw in laatclassicistische stijl aangepast met een rechthoekige koetspoort. In 1852 liet de heer F. Devries-Peeters de tot dan vrij intact bewaarde geveltop vervangen door een vierde bouwlaag met een klassiek hoofdgestel. Uit het bouwdossier van deze ingreep vallen ontwerper nog aannemer af te leiden. Het betrof een drieledige geveltop, gemarkeerd door omlopende waterlijsten, krullen, gotisch maaswerk, loofwerk en overhoekse fioelen op bewerkte kraagstenen. Deze werd geopend door twee drielichten met een lager middenluik, en bekroond door een driehoekig fronton. De Stad Antwerpen liet de gevel in 1950-1951 heropbouwen naar een ontwerp door stadsarchitect André Fivez, vrij geïnspireerd op Antwerpse renaissancegevels maar zonder enige relatie met het oorspronkelijke gevelfront.

André Fivez trad in 1914 als tekenaar in dienst van de Stad Antwerpen, en volgde in 1946 Emiel Van Averbeke op als hoofdarchitect-driecteur, een functie die hij bekleedde tot zijn pensionering in 1953. Tot zijn belangrijkste nieuwbouwrealisaties behoren het kantoorgebouw uit 1938 op de hoek van Hofstraat en Oude Beurs, de kleuterschool uit 1950-1952 aan de Jan de Voslei, het voormalige Stadsarchief uit 1949-1954 in de Venusstraat en het voormalige Archief en Museum van het Vlaams Cultuurleven uit 1953-1959 in de Minderbroedersstraat. Onder leiding van Fivez werd in 1947-1951 het Museum Plantin-Moretus gerestaureerd. Op de Grote Markt tekende hij in 1950-1953 verder voor de heropbouw van de gevels van “Den Luipaert”, “De cleyne Wolvinne” en de huizengroep op de hoek van de Maalderijstraat.

Architectuur

Diephuis van vier traveeën, drie bouwlagen en een insteekverdieping, onder een zadeldak (nok loodrecht op de straat, leien). De verhoogde halsgevel heeft een parement uit witte natuursteen voorzien van smeedijzeren muurankers, op een pui uit blauwe hardsteen. Rondboogdeur gevat in een neobarokke, geprofileerde en geblokte spiegelboogomlijsting met neuten, imposten, een voluutsleutel, voluten in de zwikken en een gestrekte waterlijst; ernaast een vitrine met geblokte pilasters. Registers van bolkozijnen op de insteekverdieping en kruiskozijnen op de bovenverdiepingen, met kwartholle dagkanten en druiplijsten, vanaf waterlijsten. De drieledige geveltop, gemarkeerd door waterlijsten, voluten, wortelmotieven en postamenten met bolornament, wordt bekroond door een driehoekig fronton. Twee kruiskozijnen doorbreken de eerste geleding, waartussen een rolwerkmedaillon. Rechthoekig luik met schelpfronton tussen kleine zijlichten in de tweede, rechthoekig luik in de topgeleding. Het vergulde bronzen beeld van de Meersman dat het topstuk bekroont, is van de hand van de beeldhouwer Leopold Van Esbroeck, uitgevoerd in 1957-1958.

Voormalig huis "den Meersman", met heropgebouwde voorgevel in neorenaissancestijl in 1951. Diephuis met drie verdiepingen en insteekverdieping, vier traveeën onder zadeldak (leien). Vrij hard en vlak natuurstenen parement met kruiskozijnen. Drieledige in- en uitgezwenkte top met rolwerk geaccentueerd door gekorniste waterlijsten en afgewerkt met een driehoekig fronton waarop het bronzen beeld van "de Meersman" uitgevoerd door beeldhouwer L. Van Esbroeck (1958). Deuromlijsting in neobarokstijl: boog gevat in geblokte omlijsting met sleutel in volutevorm en imposten; eveneens geblokte rechtstanden op neuten: afgelijnde, gelede spiegelboogvormige riem. Zwikken met krulornament. Gekorniste waterlijst die overloopt in de puilijst.