18de-eeuwse hoeve met gebouwen in U-vorm rond een vernieuwde deels gekasseide binnenplaats. Deze voormalige pachthoeve is gelegen in het gehucht Bisdom ten oosten van het dorpscentrum van Overijse. Deze wijk is vernoemd naar het feit dat het bisdom van Kamerijk of Luik hier belangrijke eigendommen had (zie domein Bisdom).

Historiek

Volgens een verslag van de pastoor rond 1900 zou de naam "Bisdom" het gevolg zijn van het feit dat het goed toebehoord heeft aan een bisdom, hetzij van Luik (welk kapittel in Overijse ook eigendommen had) hetzij van Kamerijk, die het patronaat van de parochiekerk een tijdlang heeft teruggeëist. Hierna ging het goed over op een adellijke familie die de naam overnam. Volgens Wauters was dit het geslacht "Vandenbisschopdomme", dat afstamde van de ridders van IJse. Volgens Verbesselt was aan het hof ter Bisdom een Sint-Joriskapelanie verbonden (later werden de missen overgedragen aan de Sint-Martinuskerk), met als stichtingsdatum 1368.

Het huidige gebouwenbestand van de hoeve gaat terug tot de 18de-eeuw. Op de Ferrariskaart aangeduid als pachthoeve "den Bistom". Op de kaarten uit de eerste helft van de 19de eeuw aangeduid als "Tergeyten". De naam Bisdom werd vanaf het begin van de 19de eeuw gebruikt voor de hoeve ten westen hiervan, nu het Bisdomkasteel.

De gebouwen stonden met hun huidige inplanting al geregistreerd op het primitief kadaster (circa 1825) in eigendom van Odonelle (?). Enkel de schuur ten noordoosten werd gesloopt na de inventarisatie van 1975 toen de hoeve nog beschreven werd als een gesloten hoeve.

Totale verbouwing aan de gang tijdens het veldwerk (mei 2015).

Beschrijving

Verankerde bakstenen gebouwen onder vernieuwde geknikte en overkragende pannen zadeldaken. De hoeve, vandaag in U-vorm, is geopend naar het noordoosten. Voor de werken was het geheel witgekalkt. Alle zijpuntgevels zijn voorzien van vlechtingen. Door de recente renovatie zijn er in alle gebouwen muuropeningen aangepast en toegevoegd.

Woonhuis ten zuidoosten op een verhoogde begane grond van oorspronkelijk vijf of zes traveeën en anderhalve bouwlaag. Volgens de inventaris van 1975 opklimmend tot de eerste helft van de 18de eeuw. Voormalige kruiskozijnen met dubbele ontlastingsbogen, het schrijnwerk werd recent vernieuwd. Zandstenen omlijstingen en onderbouw. Geprofileerde rondboogdeur met imposten en sluitsteen, een gelijkaardige kelderdeur in de eerste travee. Onder de bordestrap voor de deur, rondboogdeurtje voor het hondenhok. Zijgevel met aandak, schouderstukken en vlechtingen. In de achtergevel bevond zich een zandstenen deur met negblokken en lateiconsooltjes, deze is niet meer aanwezig na de verbouwingen. Inbreng van verschillende nieuwe (?) dakvensters.

Aansluitend aan het woonhuis ten zuidwesten en evenwijdig met de woning ten noordwesten voormalige stallingen. Stukken met een witte zandstenen plint. Vandaag verbouwd tot woningen met inbreng van nieuwe muuropeningen. De muuropeningen in de zuidwestvleugel hadden oorspronkelijk omlijstingen in blauwe hardsteen en deze van de noordwestvleugel in witte zandsteen (nog enkele bewaard).

Ten westen, overluifelde en verankerde rondbooginrijpoort van zandsteen (deels vernieuwd) met "Anno 1782" (niet leesbaar tijdens de werken).

Aan de noordoostzijde was de hoeve in het verleden afgesloten met een langsschuur onder afgewolfd dak. Eerder beschreven als "baksteenbouw met zandstenen plint; rechthoekige schuurpoorten met zandstenen stijlen. Wagenhuis uit de 19de eeuw onder schilddak (pannen) tegen de erfgevel".

Ten zuiden van de hoeve, eveneens gerenoveerd, alleenstaand bakhuis met aandaken en vlechtingen.

Het "Hof te Bisdom" is een gesloten hoeve met geplaveide binnenplaats, daterend uit de 18de eeuw. Witgekalkte gebouwen van baksteen onder zadeldaken (pannen), met alle zijpuntgevels afgewerkt met vlechtingen. Ten westen, overluifelde en verankerde rondbooginrijpoort van zandsteen met "Anno 1782".

Ten zuidoosten, boerenhuis van vijf traveeën met pannen zadeldak, opklimmend tot de eerste helft van de 18de eeuw. Verhoogde begane grond met pui, dubbele trap en rondboogkelderdeur van zandsteen met imposten en sleutel. Gelijkaardige huisdeur. Voormalige kruisvensters met dubbele ontlastingsboog. In de achtergevel, een zandstenen deur met negblokken en lateiconsooltjes.

Stallingen van baksteen onder zadeldaken (pannen) met rechthoekige muuropeningen in de zuidwestvleugel omlijst met arduin en in de noordwestvleugel met zandsteen. Op de noordoostzijde, ruime langsschuur onder wolfsdak (kunstleien); baksteenbouw met zandstenen plint; rechthoekige schuurpoorten met zandstenen stijlen. Wagenhuis uit de 19de eeuw onder schilddak (pannen) tegen de erfgevel. Alleenstaand bakhuis met vlechtingen.