Deze in 1840 gebouwde kerk in sobere neoclassicistische stijl met verwerking van neobarokke elementen, vervangt een vroegere, gotische kerk, afhankelijk van de abdij van Ninove. Baksteenbouw met schaars gebruik van zandsteen, onder meer voor hoekstenen en de verfraaiing van de meer uitgewerkte westgevel; heropgebouwde toren met hoge ingesnoerde naald en bekronende bolspits: gedenkplaat "1901, J. Raes, archit.".
Westtoren met aanleunende zijkapellen, overwelfde driebeukige pseudo-basiliek op zuilen en uitspringende koorpartij van twee traveeën met blinde, driezijdige sluiting.
Het arduinen Louis XV-rondboogportaal uit midden 18de eeuw zou oorspronkelijk behoren tot een hoeve uit de omgeving.
Mobilair.Muurschilderingen en glasramen, pastoor Cuylits en H. Heyden (1901-1903). Maria Hemelvaart (hoofdaltaar), eerste helft 17de eeuw. Brabants Mariabeeld, gotisch, circa 1500 (noordaltaar). Verder barokke en ambachtelijke beelden van de 17de en 18de eeuw, onder meer een Sint-Martinusgroep (koor).
Belangwekkend meubilair uit de 18de eeuw en laat-barokke zijaltaren; Louis XV-preekstoel (1747); rococolambrisering in het koor; lambrisering van het schip, overgebracht uit de oude kerk van Pamel en fraaie biechtstoelen met verzorgde beelden: Geloof en Liefde / Hoop en Gerechtigheid (vierde kwart 18de eeuw); laat-classicistisch hoofdaltaar (eerste helft 19de eeuw); talrijke grafstenen en houten kruisen (tegen de kerkgevels).
LEMAIRE R.M. s.d., persoonlijk archief.
Bron : De Maegd C. & Van Aerschot S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2N, Gent. Auteurs : De Maegd, Christiane, Van Aerschot, Suzanne Datum :
Aanvullende informatie
De kerk bevat een orgel uit de 19de eeuw van een onbekende auteur, naar constructie-eigenschappen te oordelen is het vermoedelijk een werk van Joseph Cappuyns uit Mechelen. Het orgel werd na 1822 gebouwd, vermoedelijk rond 1830. Fa. Aerts en Castrel uit Duffel zijn verantwoordelijk voor de restauratie van 1970-1971, zij verzorgden ook het onderhoud. Het oude pijpwerk is van gewalst lood. De klaviatuur is ingebouwd in de prospectzijde. De traktuur is regelbaar, het registertraktuur is nagenoeg origineel. De windvoorziening gebeurt door een "Schwimmer"-balg (nieuw) in de voet van de orgelkast, de windkanalen zijn gedeeltelijk oud.
FAUCONNIER A. & ROOSE, P. 1977: Het historisch orgel in Vlaanderen : een inventaris van het orgelbezit per geografische eenheid, deel IIa, arrondissement Halle-Vilvoorde, Brussel, 304-306.
Auteurs : Declercq, Daan
Datum:
Het ommuurde en omheinde kerkhof dat zich vooral aan de noord- en de zuidzijde van de kerk bevindt, maakt deel uit van een dorpsgezicht sinds 2003. Op de begraafplaats een collectie houten grafkruisen en grafstenen die de 19de en 20ste eeuw overspannen. Tegen het koor van de kerk werden twee obiits opgehangen.
Je kan deze pagina citeren als: Agentschap Onroerend Erfgoed 2021: Parochiekerk Sint-Martinus met kerkhof [online] https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40561 (Geraadpleegd op )
