Pastorie en pastorietuin bij de parochiekerk Sint-Antonius Abt te Opvelp. Betreft een classicistisch gebouw uit het einde van de 18de eeuw met koetshuis. In de ommuurde pastorietuin rest nog een klein rond lindenprieel en een Lourdesgrot.

Pastorie

Een ijzeren poortje tussen kalkstenen pilasters verbindt het kerkhof met de pastorie. Deze ongedateerde, vermoedelijk rond 1780 gebouwde, bak- en kalkstenen pastorie is opgevat als een dubbelhuis met twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische zwarte pan) met centraal een dakkapel. Zoals gebruikelijk zijn de zijgevels op twee kleine zoldervensters na blind en afgewerkt met aandaken, vlechtingen en schouderstukken. De zware schouwmassieven in de top zijn duidelijk van latere datum. De voor- en achtergevel zijn identiek en tonen een symmetrische en evenwichtige opbouw, ontleend aan de vlakke, met trapeziumvormige sluitsteen opgehoogde rechthoekige vensteromlijstingen, op het gelijkvloers afgeschermd met diefijzers. De voor- en achterdeur met rechthoekig bovenlicht tonen een verdiepte omlijsting met neuten en sluitsteen.

Een lage witnatuurstenen plint, regelmatige hoekkettingen en een geprofileerde kroonlijst zorgen voor een duidelijk afgelijnd gevelvlak. Zoals in de vrijwel gelijktijdig herbouwde kerk versterkt een kordonlijst ter hoogte van de onderdorpels de horizontaliserende werking. De plattegrond is eenvoudig: een middengang waarop aan weerszijden telkens twee kamers aansluiten.

De voorkamers tonen een verzorgde Louis XV-stucversiering: een in panelen opgedeelde zoldering met karakteristieke rocaillemotieven in de hoeken, een omlopende kooflijst en vrij plastische, met rocailles en draperingen opgehoogde schouwboezems. Een eiken steektrap met gedraaide balusters en een met voluut- en régencemotieven versierde trappaal leidt via een tussenbordes naar de verdieping. Tegen de westgevel bevindt zich een éénlaags bijgebouw met zadeldak dat onder meer dienst doet als keuken. Alhoewel de deels vernieuwde, blinde straatgevel misleidend werkt gaat het om een oudere constructie zoals blijkt uit het gevelparement en uit de aanwezigheid van brede, momenteel dichtgemetselde korfboogopeningen van het vroegere koetshuis. Achter de pastorie bevindt zich een kleine binnentuin met een Lourdesgrot en afgesloten met een ijzeren poortje en een laag bakstenen muurtje.

Pastorietuin

De rest van het pastoriegoed werd in het begin van de jaren 1990 grondig verstoord door de bouw van een parochiezaaltje en de aanleg van een parkeerterrein, gekasseid en omgeven met haagjes (Fagus, Berberis, Stephanandra). Van een min of meer typische pastorietuinbeplanting is slechts een cirkelvormig lindenprieeltje overgebleven, dat zich vlak naast het parkeerterrein bevindt en bestaat uit acht zomerlinden (Tilia platyphyllos), met stamomtrekken tot 113 centimeter en op ongeveer 3 meter hoogte geknot. Dit prieel bevindt zich op de hoek van een perceel, waarop nog enkele oude fruitbomen voorkomen. Aan de rand van dit perceel staan enkele grillige, oude haagbeuken (Carpinus betulus), mogelijk relicten van een oude haag. Rond de parochiezaal bevinden zich enkele oude essen (Fraxinus excel¬sior) met stamomtrekken tot 264 centimeter (gemeten op 150 cm hoogte).

Deze tekst is een samenvoeging van volgende twee teksten:

Pastoriegoed, met tot voor kort een kleine ommuurde tuin tegen het pastoriegebouw aan; gro­ten­deels ver­stoord door recente aanleg; van­ de buitenaanleg rest nog slechts een klein rond lin­den­prieel.

Een ijzeren poortje tussen kalkstenen pilasters verbindt het kerkhof rond de Sint-Antonius-abtkerk (voorheen Sint-Lambertus) van Opvelp met de pastorie. De ver­moedelijk rond 1780 opgetrokken, bak- en kalkstenen pastorie is een dubbelhuis met twee bouwlagen onder een zadeldak met, centraal, een dakkapel. De voor- (naar de kerk gekeerde) en achtergevels zijn identiek en zoals gebrui­kelijk zijn de zijgevels, op twee kleine zoldervensters na, blind en afgewerkt met aandaken. Tegen de achtergevel aan bevindt zich een eenlaags bijgebouw onder een zadeldak, dat onder meer dienst deed als keuken, maar dat – voortgaande op de aanwezigheid van brede, momenteel dichtgemetselde korfbogen – oorspronkelijk bedoeld was als remise. Deze zijvleugel sloot tot voor kort aan de straatzijde een kleine ommuurde binnentuin af, waarin zich een sterk verkleinde versie van de Lourdesgrot bevindt. De toestand in 1820-1830 wordt afgebeeld op de Primitieve kadasterkaart.

De rest van het pastoriegoed werd in het begin van de jaren 1990 grondig verstoord door de bouw van een parochiezaaltje en de aanleg van een parkeerterrein, gekasseid en omgeven met haagjes (Fagus, Berberis, Stephanandra). Van een min of meer typische pastorietuinbeplanting is slechts een cirkelvormig lindenprieeltje overgebleven, dat zich vlak naast het parkeerterrein bevindt en bestaat uit acht zomerlinden (Tilia platyphyllos), met stamomtrekken tot 113 centimeter en op ongeveer 3 meter hoogte geknot. Dit prieel bevindt zich op de hoek van een perceel, waarop nog enkele oude fruitbomen voorkomen. Aan de rand van dit perceel staan enkele grillige, oude haagbeuken (Carpinus betulus), mogelijk relicten van een oude haag. Rond de parochiezaal bevinden zich enkele oude essen (Fraxinus excel­sior) met stamomtrekken tot 264 centimeter (gemeten op 150 cm hoogte).

De pastorie bij de Parochiekerk Sint-Antonius Abt te Opvelp is een classicistisch gebouw uit het einde van de 18de eeuw.

Een ijzeren poortje tussen kalkstenen pilasters verbindt het kerkhof met de pastorie. Deze ongedateerde, vermoedelijk rond 1780 gebouwde, bak- en kalkstenen pastorie is opgevat als een dubbelhuis met twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische zwarte pan) met centraal een dakkapel. Zoals gebruikelijk zijn de zijgevels op twee kleine zoldervensters na blind en afgewerkt met aandaken, vlechtingen en schouderstukken. De zware schouwmassieven in de top zijn duidelijk van latere datum. De voor- en achtergevel zijn identiek en tonen een symmetrische en evenwichtige opbouw, ontleend aan de vlakke, met trapeziumvormige sluitsteen opgehoogde rechthoekige vensteromlijstingen, op het gelijkvloers afgeschermd met diefijzers. De voor- en achterdeur met rechthoekig bovenlicht tonen een verdiepte omlijsting met neuten en sluitsteen.
Een lage witnatuurstenen plint, regelmatige hoekkettingen en een geprofileerde kroonlijst zorgen voor een duidelijk afgelijnd gevelvlak. Zoals in de vrijwel gelijktijdig herbouwde kerk versterkt een kordonlijst ter hoogte van de onderdorpels de horizontaliserende werking. De plattegrond is eenvoudig: een middengang waarop aan weerszijden telkens twee kamers aansluiten.

De voorkamers tonen een verzorgde Louis XV-stucversiering: een in panelen opgedeelde zoldering met karakteristieke rocaillemotieven in de hoeken, een omlopende kooflijst en vrij plastische, met rocailles en draperingen opgehoogde schouwboezems. Een eiken steektrap met gedraaide balusters en een met voluut- en régencemotieven versierde trappaal leidt via een tussenbordes naar de verdieping. Tegen de westgevel bevindt zich een éénlaags bijgebouw met zadeldak dat onder meer dienst doet als keuken. Alhoewel de deels vernieuwde, blinde straatgevel misleidend werkt gaat het om een oudere constructie zoals blijkt uit het gevelparement en uit de aanwezigheid van brede, momenteel dichtgemetselde korfboogopeningen van het vroegere koetshuis. Achter de pastorie bevindt zich een kleine binnentuin met een Lourdesgrot en afgesloten met een ijzeren poortje en een laag bakstenen muurtje. De rest van de tuin werd heringericht in functie van een nieuw parochiezaaltje.

Classicistisch huis met twee verdiepingen, gebogen zadeldak en dakkapel uit het laatste kwart van de 18de eeuw. Baksteenbouw met gebruik van zandsteen, onder meer voor de plint, de regelmatige hoekstenen, deuren vensterstijlen en geprofileerde daklijst. Rechthoekige vensters en deur voorzien van een korte uitstekende sluitsteen. Zijpuntgevels voorzien van schouderstukken en muurvlechtingen. Van de oorspronkelijke Louis XV-binnenhuisversiering zijn onder meer de trappaal en stucplafonds in de gang en het salon bewaard gebleven. Voorgevel ontsierd door een luifel.