Historiek

Het Malderuscollege werd gesticht door Jan van Malderen of Malderus († 1633), professor theologie sinds 1594 en bisschop van Antwerpen (1611-1633). Malderus liet in 1633 bij testament een huis na in de Grymstraat (heden de Sint-Maartensstraat) voor de uitbouw van het college. Het Malderuscollege huisvestte theologiestudenten, bij voorkeur leerlingen van het seminarie van Antwerpen en familieleden van de stichter. Bij de opheffing van het college in 1805 werden de gebouwen opgedeeld in privéwoningen. De collegegebouwen uit de eerste helft van de 17de eeuw zijn in een sterk verbouwde toestand bewaard gebleven, verdeeld onder verschillende eigenaars.

Beschrijving

De voormalige collegegebouwen bestaan uit twee in L-vorm geschikte vleugels: een vleugel aan de Sint-Maartensstraat en een zuidelijke vleugel die zich uitstrekt in het bouwblok. De straatvleugel dateert in kern mogelijk nog van omstreeks 1600, en zou dus kunnen vooraf gaan aan de collegestichting in 1633. De zuidvleugel is met een jaaranker gedateerd in 1651. In afwachting van nader onderzoek blijft het onduidelijk of dit verwijst naar een nieuwbouw of de verbouwing van een ouder gebouw.

De straatvleugel is een verankerde baksteenbouw met banden en omlijstingen in kalkzandsteen. Links bevindt zich de poort met korfboog en een kijkgat. De rechthoekige vensters en deur ernaast worden afgedekt door een rondboog in kalkzandsteen en een blind boogveld in baksteen. De eerste verdieping wordt boven de poort verlicht door twee smalle vensters met een natuurstenen tussendorpel. De natuurstenen kruiskozijnen van de vier vensters ernaast zijn niet bewaard gebleven. Het mezzanino en de kroonlijst met blokconsoles en tandlijst zijn 19de-eeuwse toevoegingen. Van de balkenzoldering van de poortdoorgang behoren de twee uiterste moerbalken en de middelste moerbalk nog tot de oorspronkelijke bouwsubstantie van omstreeks 1600. De moerbalken steunen op geprofileerde balksleutels en kalkzandstenen consoles met een laatgotisch profiel.

Van op de binnenplaats is de sterk verbouwde zuidvleugel van het vroegere college zichtbaar. De verankerde baksteenbouw telt drie bouwlagen onder een zadeldak (leien) en draagt de jaarankers '1651'. Het bakstenen metselwerk en de banden en lijsten in natuursteen zijn grotendeels vernieuwd. De drie dakkapellen en de winkelpui op de gelijkvloerse verdieping werden toegevoegd in het laatste kwart van de 20ste eeuw, blijkens het jaarmerk '1989' op een van de betonnen stijlen van de winkelpui.

In de oksel van de twee vleugels staat een rococo getinte aanbouw uit de tweede helft van de 20ste eeuw. Aan de noordzijde van de binnenplaats staat een sterk gerenoveerde vleugel in neotraditionele stijl uit het interbellum. Op de zuidoostelijke hoek staat een achthoekig torentje met klokdak.