Teksten van Klooster Oratoriënhof

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/42363

Oratoriënhof ()

Enige restant van het voormalige bogaardenklooster, later oratorianenklooster. Sinds 1279 was hier het klooster van de bogaarden gevestigd: na echter afslanking van hun communauteit kregen de bogaarden in 1589 toestemming de regel van Sint-Benedictus te volgen en zich te incorporeren in de benedictijnenabdij van Vlierbeek. Deze monniken - binnen de stad gevlucht ingevolge verwoesting van hun abdijcomplex te Kessel-Lo in 1572 - betrokken het vroegere bogaardenklooster vanaf 1590 tot aan de verkoop van het klooster aan de oratorianen in 1641. De oratorianencongregatie, die sinds 1626 te Leuven verbleef, had in 1631 de toelating gekregen een klooster op te richten: het vroegere bogaardenklooster zou hun eerste Belgische vestiging worden. De bouwactiviteiten startten onmiddellijk met de oprichting van een bedehuis achteraan in de tuin, aan de Dijle-arm. Geïntegreerd in de Universiteit vanaf 1658, fungeerde het klooster ook als college voor studenten van de oratorianenorde. Na hun opheffing onder Frans Bewind, werd het klooster in 1799 verkocht aan een particulier. Blijkens de lotenbeschrijving vormde het op dat ogenblik een vrij ruim complex (ten dele ook figurerend op oude gravures) met aan de Mechelsestraat een tot woning verhuurd pand met bijgebouw, remise en tuin palend aan de Dijle; achterin gelegen de eigenlijke kloostergebouwen met onder meer inkompoort, kerk, kloosterpand, refectorium, stallen, remises, brouwerij, tuin en uitgang in de Halvestraat via een brug. Van dan af bleef het complex in privé-bezit, werd het ten dele gesloopt en omgevormd tot herberg "Oratoriënhof". In 1896 eigendom van de toen hogerop (nummers 201-203A) gelegen brouwerij "La Vignette". Vandaag is er een horecazaak in ondergebracht. Pand heden met L-vormige inplanting, gecombineerde tuin/binnenplaats achterin en aanpalend poortgebouw links dat ook als toegang fungeert tot het Mercatorpad langs de Dijle.

Half vrijstaand straatgebouw in traditionele stijl, twee bouwlagen en zes traveeën onder een afgeschuind leien zadeldak (nok parallel aan de straat). Vermoedelijk opklimmend tot de 17de-18de eeuw en blijkens archiefgegevens van 1838 eertijds één geheel vormend met het belendende, inmiddels verbouwde pand rechts ernaast (zie ook 113-115). Typerende bak- en zandsteenbouw, verankerd, met afgeschuinde plint en belijnende speklagen: later aangepast en in een recentere periode gerestaureerd met vernieuwd materiaal. Meermaals gewijzigde ordonnantie: onder meer op de bovenverdieping in 1838, op de begane grond in 1855 met inbreng van deur in tweede travee, in 1940 door verplaatsing van de deur en inbreng van brede caféramen aan weerszij, en in een recentere periode door aanpassing tot huidig uitzicht met dubbelhuisopstand. Blinde zijgevel zonder speklagen; uitzicht van de achtergevel grosso modo gelijkaardig aan voorgevel en met veranda-aanbouw sinds 1991. Vermoedelijk later toegevoegde haakse, lagere aanbouw van drie bouwlagen en vijf traveeën onder afgeschuinde, verspringende leien zadelbedaking: baksteenbouw met rechthoekige - deels blinde - vensters en deuren.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen, Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Vlaams-Brabant, archief Monumenten en Landschappen, Leuven, Mechelsestraat nummer 111. Stadsarchief Leuven, Modern Archief: dossier 10977 (bouwvergunning 11.09.1838 en 09.11.1855); dossier 97352 (1896; bouwvergunning 06.12.1940).
  • MEULEMANS A., Oude Leuvense straten en huizen. De Mechelsestraat, in Mededelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Leuven en omgeving, 9, Leuven, 1969, p. 173.
  • VAN EVEN E., Louvain dans le passé et dans le présent, Leuven, 1895, p. 452, 478-479, 501-502.

Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster Oratoriënhof [online], https://id.erfgoed.net/teksten/128265 (geraadpleegd op ).


Oratoriënhof ()

Traditioneel gebouw van bak- en zandsteen uit 17de-18de eeuw als enig overblijfsel van het voormalig bogaardenklooster. Verbouwing en aanpassing van de 20ste eeuw.


Bron: GENICOT L.F., VAN AERSCHOT S., DE CROMBRUGGHE A., SANSEN H. & VANHOVE J. 1971: Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, Architectuur, Provincie Brabant, Arrondissement Leuven, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 1, Luik.
Auteurs:  Genicot, Luc; Van Aerschot, Suzanne; de Crombrugghe, Anne; Sansen, Hadewych; Vanhove, Jacqueline
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster Oratoriënhof [online], https://id.erfgoed.net/teksten/42363 (geraadpleegd op ).