erfgoedobject

Winkelhuis in neotraditionele stijl

bouwkundig element
ID
4237
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4237

Juridische gevolgen

Beschrijving

Winkelhuis in neotraditionele stijl gebouwd in opdracht van de handelaar-kruidenier Jean Baptiste Ceulemans, naar een ontwerp door de architect Henri Smits uit 1883. Het pand vormt een architectonische eenheid met het aanpalende huizencomplex op de hoek van Gorterstraat en Kleine Kraaiwijk.

Het winkelhuis Ceulemans behoort tot het vroege oeuvre van Henri Smits, die eind jaren 1870 zijn debuut maakte. Hij ontwierp in deze periode diverse bouwprojecten voor Jean Baptiste Ceulemans, waaronder in 1882 het aanpalende huizencomplex op de hoek van Gorterstraat en Kleine Kraaiwijk, en twee gekoppelde woningen met een cichoreifabriek in de Van Craesbeeckstraat (gesloopt), alle in neotraditionele stijl, en in 1884 twee gekoppelde burgerhuizen in neoclassicistische stijl in de Kapucinessenstraat. Tijdens een succesvolle loopbaan, vroegtijdig beëindigd door zijn overlijden in 1914, realiseerde de architect een groot aantal nieuwbouwprojecten in Antwerpen, zowel voor residentiële als bedrijfsarchitectuur. Van meet af aan paste hij in zijn ontwerpen simultaan zowel de conventionele neoclassicistische stijl als een meer pittoresk neotraditioneel idioom toe. Van deze laatste strekking zijn de bouwprojecten Ceulemans en de eigen architectenwoning aan de Wapper uit 1897 representatieve voorbeelden.

Diephuis van vier traveeën en drie bouwlagen onder een zadeldak (nok loodrecht op de straat, pannen). De trapgevel van zes treden werd oorspronkelijk bekroond door overhoekse fialen, drie met bolornament, waarvan enkel de aanzetten bewaard zijn. Het parement uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband, is geaccentueerd door gele baksteen voor de ontlastingsbogen. Van blauwe hardsteen is gebruik gemaakt voor de geprofileerde plint, van witte natuursteen voor speklagen, lateien, lekdrempels, waterlijsten, kraag- en dekstenen. Horizontaal geleed door waterlijsten en cordonvormende lekdrempels, beantwoordt de compositie aan een axiaal-symmetrisch schema. De bovenbouw wordt gemarkeerd door een verdiept, bovenaan getoogd spaarveld op lisenen en consoles, dat is opgevat als een Brugse travee. Het wordt afgelijnd door de geprofileerde puilijst met schuine afzaat, overstekend op een steekboogfries met korbelen en hoekconsoles. De bredere middens wordt gemarkeerd door tweelichten en een cartouche met opschrift: “ANN0 MDCCCLXXXIII”. Verder registers van rechthoekige vensters en een luik in de top. De indeling van de pui is gewijzigd voor een garagepoort, met behoud van de natuurstenen hoekpijlers, delen van de plint en de latei. Het betrof oorspronkelijk twee gekoppelde vitrines, geflankeerd door de winkel- en privédeur met middenkalf op korbelen.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1883#449 (Kleine Kraaiwijk) en 1883#802 (woningen en cichoreifabriek Van Craesbeeckstraat).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Winkelhuis in neotraditionele stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4237 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.