Ruime woning die voor een groot deel de oostelijke begrenzing vormt van het kerkhof rondom de parochiekerk Sint-Jan Evangelist.

Historiek

Ter vervanging van de in 1582 afgebrande woning van meier Adriaan Luylliers met halle en korenhuis werd in 1614 een nieuwe halle gebouwd; de verdieping werd daarbij gebruikt als 'spijcker' of opslagplaats voor graan. Het pand vormde voor een deel de oostelijke begrenzing van het kerkhof rond de kerk Sint-Jan Evangelist; vanaf de 17de eeuw was het gekend als 'amptmanskamer' verwijzend naar de functie van vergaderruimte voor de lokale magistraat. Verschillende huisnamen volgden elkaar op, in 1635 aangeduid als Het Kruis, naderhand onder meer ook nog Het Rood Kruis. In 1683 werd het pand door een brand vernield en heropgebouwd. Een tekening in een album van 1753 gemaakt door F.N. de Sparr, de bibliothecaris van Karel van Lotharingen, toont een stenen diephuis van anderhalve bouwlaag onder pannen zadeldak met de nok loodrecht op de Markt. Vanaf de tweede helft van de 18de eeuw was het een herberg genaamd Prins Karel, naar Karel van Lotharingen. Sindsdien blijvend uitgebaat als café-restaurant met woonst.

Op oude foto's uit het begin van de 20ste eeuw vertoont het op dat ogenblik volledig bepleisterde pand aan Marktzijde een lijstgevel in plaats van de voorheen aanwezige puntgevel en werd het voorafgegaan door een terras, dat later overluifeld werd met glas op smeedijzeren armen. Het café-restaurant was toegankelijk via een deur in de linkse travee terwijl de woning toegankelijk was via een deur in de Klarastraat in het links aanpalende gedeelte van twee traveeën en drie bouwlagen, dat er op dat ogenblik bij hoorde, maar omstreeks 1928 werd afgesplitst en tijdens de tweede helft van de 20ste eeuw onder meer werd ontpleisterd en verhoogd. Naderhand opnieuw samengevoegd.

Het pand is gelegen in het beschermde landschap, gevormd door de Sint-Janskerk met het omringende kerkhof en de aanpalende woningen en werd in 1992 gerenoveerd onder leiding van de architecten Karel De Mulder en Bruno Delva.

Beschrijving

Het betreft een diephuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak, afgewolfd aan de Markt, de nok loodrecht op de Markt en evenwijdig aan de Klarastraat. Verankerde baksteenbouw met gebruik van witte natuursteen voor de onderbouw, hoekstenen, omlijstingen en omlopende stellinggaten. De aan Marktzijde grotendeels bepleisterde gevel op kalkzandstenen onderbouw heeft een licht verhoogde begane grond en wordt geopend door rechthoekige vensters, op de gelijkvloerse verdieping in een omlijsting van kalkzandsteen, het uitzicht van de deur sluit hierbij aan; de bovenvensters zijn gevat in een vereenvoudigde entablementomlijsting. Aflijnende rij steigergaten en houten kroonlijst op tandlijst en klossen. In het begin van het tweede millennium opnieuw aangebrachte terrasluifel met smeedijzeren armen, hernomen naar het historische uitzicht zoals blijkt uit een foto van 1928.

De gedecapeerde westgevel aan de Klarastraat vertoont drie onderscheiden delen; de snelle opeenvolging van muurankers in het meest rechtse deel kan wijzen op de voormalige stapelfunctie. In de onderbouw bleven zichtbare sporen bewaard van het gebruik van kalkzandsteen. Ten gevolge van aanpassingen gevarieerde rechthoekige muuropeningen. Het derde deel is vermoedelijk een latere uitbreiding.

De voorheen gekalkte (?) oostgevel uitgevend op het voormalige kerkhof werd gedecapeerd en vertoont verschillende bouwnaden die wijzen op meerdere aanpassingen en gewijzigde muuropeningen; opmerkelijk zijn de drie rechthoekige vensters gevat in kalkzandstenen omlijstingen onder driehoekig fronton, die refereren aan een representatief gebouw. Interieur: deels onderkelderd met tongewelf.