De pastorie met koetshuis ten westen, ligt ten noordwesten van de kerk, in een ruime deels ommuurde, deels omhaagde tuin met toegangshek in de as van de huidige inkom. In kern klimt het gebouw op tot de 17de eeuw, maar ten gevolge van een brand in 1731 werd het nadien grotendeels heropgebouwd, gevolgd door restauraties op het einde van de 19de eeuw en op het einde van de 20ste eeuw.

Historiek

Oorspronkelijk behoorde de pastorie van de Sint-Catharinaparochie net als de kerk toe aan de Brusselse abdij van Coudenberg. Een afbeelding van de toenmalige pastorie is te vinden in het kaartboek van de Duisburgse Sint-Sebastiaansgilde van 1678; op dat ogenblik bestaat ze uit drie vleugels die verbonden zijn door een omheiningsmuur en zo een gesloten geheel met binnenplaats vormen dat aan de zuidzijde wordt voorafgegaan door een aangelegde tuin; in oorsprong lag de ingang in de zuidgevel, meer bepaald gericht naar de kerk, in tegenstelling tot de huidige inkom die gericht is naar het noorden. De eigenlijke woning bestond uit een dubbelhuis van twee bouwlagen onder een zadeldak; de zuidgevel werd geopend door kruisvensters.

Na de dorpsbrand van 1731 werd het woonhuis heropgebouwd met behoud van de niet vernielde delen zoals onder meer de gedeeltelijk zandstenen onderbouw in de toenmalige achtergevel (noord) en de kalkzandstenen omlijstingen of negblokken van de voormalige kruisvensters. Vermoedelijk dateert ook de uitbreiding van twee traveeën aan de westzijde uit deze periode. De Ferrariskaart van 1770-1778 toont een ruim L-vormig complex met aan de zuidzijde de aangelegde tuin; het geheel is ingeplant op een met hagen omzoomd perceel. Ook de Poppkaart van halverwege de 19de eeuw toont een L-vormige inplanting, maar het betreft twee van elkaar losstaande vleugels.

Voortgaande op de kadastrale mutatieschetsen liet pastoor Frans Maes (1892-1917) de bouwvallige pastorie in het begin van de 20ste eeuw renoveren en aan de westzijde uitbreiden met twee inmiddels opnieuw verdwenen traveeën. De achtergevel werd verbouwd tot voorgevel door het inbrengen van een rechthoekige deur in een blauwe hardstenen omlijsting. De bestaande vensters werden voor een deel voorzien van hardstenen lateien en lekdrempels. De vergroting werd kadastraal geregistreerd in 1913. Volgens oude foto's uit de eerste helft van de 20ste eeuw, bewaard in het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, was het pand op dat ogenblik voorzien van een bepleistering, en werden de voor- en achtertuin aan de oostzijde afgesloten door een bakstenen muur. Na een periode van verval, brandschade met vernieling van de laatste uitbreiding en de overdracht naar privé-eigenaars werd de pastorie gerenoveerd.

Niettegenstaande de verschillende bouwfasen duidelijk afleesbaar zijn, bleef de neoclassicistische uitstraling evenals de dispositie van het wagenhuis en de voor- en achtertuin bewaard.

Beschrijving

Pastorie

De pastorie is uitgewerkt als een dubbelhuis, oorspronkelijk van vijf traveeën die vermoedelijk na de brand van 1731 aan de westzijde uitgebreid werden tot zeven traveeën; het geheel telt twee bouwlagen onder een leien zadeldak tussen aandaken met vlechtingen, met in de vierde travee een dakkapel.

De vandaag ontpleisterde lijstgevels worden gekenmerkt door een zandstenen onderbouw, vrij hoog in de oorspronkelijke vijf traveeën van de noordgevel, en door rechthoekige vensters met verschillende ontlastingssystemen. In de noordgevel, vandaag de voorgevel, zijn de vensters op de begane grond beluikt (nieuw) en op de verdieping voorzien van hoekblokken; aan de tuinzijde (zuidgevel) zijn de vensters op de begane grond nog gevat in een 17de-eeuwse negblokomlijsting en op de verdieping eveneens voorzien van hoekblokken. De rechthoekige deur in een vlakke omlijsting van blauwe hardsteen in de noordgevel is het resultaat van de verbouwingen uitgevoerd ten tijde van pastoor Maes. De deur in de zuidgevel vertoont nog sporen van een 17de-eeuwse deuropening. De westelijke zijpuntgevel omvat een toegevoegde deur in gerecupereerde zandstenen omlijsting.

Interieur

Het interieur vertoont een klassieke plattegrond met dubbelhuisindeling waarbij een centrale gang het huis doormidden snijdt. Aan de oostzijde ligt een groot salon met verbouwde schouw, aan de westzijde liggen drie kamers die bereikbaar zijn via een gang parallel aan de achtergevel. Een mogelijk oudere overwelfde kelder is toegankelijk vanuit de centrale gang via een deur waarboven nog een geprofileerde zandstenen console bleef bewaard.

Koetshuis

Het voormalige koetshuis ligt ten westen van het woonhuis. Het betreft een eenvoudige verankerde baksteenbouw onder zadeldak met vernieuwde Vlaamse pannen met de nok haaks op de pastorie; de oostgevel is opengewerkt door korfboogpoorten. Ook hier verwijzen meerdere bouwnaden op diverse aanpassingen en verbouwingen.

Toegang en tuin

Toegang met neoclassicistische uitstraling: ijzeren hek gevat tussen bakstenen pijlers waarop hardstenen bollen.

Tuin met Lourdesgrot, een rest van een prieel en een oude deur die toegang geeft tot de Kerkplaats.