Stadswoning
bouwkundig element- ID
- 43057
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/43057
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Stadswoning
Deze vaststelling is geldig sinds -
is aangeduid als beschermd monument Stadswoning
Deze bescherming is geldig sinds -
is aangeduid als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Stadswoning met omgeving
Deze bescherming was geldig van tot -
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Stadswoning met trapgevel
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Stadswoning bestaande uit twee diephuizen aan een pleintje in de Verlatstraat.
Historiek
De Verlatstraat is genoemd naar oud-officier en rentenier Henri Gerard Verlat, die in de 19de eeuw een groot aantal arbeiderswoningen in de straat bouwde. De Verlats woonden ook in deze straat, in het huis op de nummer 12 in het begin van de straat bij een pleintje.
Er is reeds sprake van een huis op dit domein in 1370. De huidige woningen dateren vermoedelijk uit de 17de eeuw. Achter de woning lag vroeger een grote boomgaard. Op de Ferraris-kaart (1771-1777) zien we duidelijk dat de hele omgeving van de woning quasi onbebouwd is. De Atlas der Buurtwegen (1840) laat een heel ander beeld zien, hier zijn de Verlatstraat en de Avendorenstraat al volledig volgebouwd met arbeidershuisjes.
Beschrijving
De stadswoning in de Verlatstraat 12 bestaat eigenlijk uit twee woningen, links een diephuis met trapgevel met rechts daarnaast eveneens een diephuis met puntgevel. Ze zijn opgetrokken in traditionele bak- en zandsteen en dateren mogelijk uit de 17de eeuw. De woningen bestaan uit twee traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak. Het hoekhuis heeft een puntgevel met muurvlechtingen en een afgeknotte top met wolfseind. Bouwsporen in de gevels wijzen mogelijks op een oudere kern. De vensteropeningen in beide woningen werden gewijzigd in de loop van de 19de en 20ste eeuw en de verschillende kruisvenster in de zijgevel werden dichtgemaakt.
- Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, Beschermingsdossier DB000735, Verlatstraat 10-12 huis, foto’s.
- Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
- GENICOT L.F., VAN AERSCHOT S., DE CROMBRUGGHE A., SANSEN H. & VANHOVE J. 1971: Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen, Architectuur, Provincie Brabant, Arrondissement Leuven, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 1, Luik.
- KEMPENEERS P. 1999: Thuis in Thienen II, Tienen, 951-953.
Auteurs: Foubert, Annemie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Aanvankelijk werd aangenomen dat het pleintje voor de woning deel uitmaakte van het kerkplein van de voormalige Sint-Martinuskerk (afgebroken in 1816), gelegen in het oude gehucht Avendoren. Historisch onderzoek van 2023 heeft aangetoond dat het vroegere kerkplein eindigt bij de achtergevels van de panden Verlatstraat 4 en 14. Dit blijkt onder meer uit de projectie van historisch kaartenmateriaal op het huidige kadaster. Het pleintje werd in 2011-2012 heraangelegd, waarbij de traditionele verharding in kasseien vervangen werd door betonklinkers.
