Melding reeds in 1622 van een omwalde oude pastorie met brouwerij. Huidige pastorie voornamelijk uit de 18de eeuw. Gelegen ten noordwesten naast de kerk met symmetrisch in U-vorm aangelegde gebouwen. Kleine binnenplaats met ten westen van het woonhuis, ten zuiden en ten noorden lage bijgebouwen en ertussen ten oosten, tuinmuur grenzend aan het kerkhof. Jaartal 1714 op sluitsteen van zandstenen deuromlijsting; woning in het tweede tot derde kwart van de 18de eeuw vernieuwd door pastoor G. Lintermans (1726-1770). Bijgebouwen circa 1780-1783 opgericht met puin van de toen grotendeels gesloopte kerk. Afbraak van deze paardenstallen en vervanging door nieuwe met koetshuis en andere aanleg in 1857; tezelfdertijd verbeteringswerken aan de pastorie zelf met inrichting van slaapkamer op de bovenverdieping. Melding van herstellingswerken in 1865 (?) en 1895. Wijziging functie bijgebouwen gepaard met binnenaanpassing in 1950-51. In het derde kwart van de 20ste eeuw gecementeerde straatgevels.
Zijdelings (ten noorden) aan de straat palend dubbelhuis van één bouwlaag en zeven traveeën onder ten zuiden afgewolfd zadeldak (pannen, nok loodrecht op de straat); drie dakkapellen. Baksteenbouw met hardstenen deur- en vensteromlijstingen, merendeels met druiplijst. Overeenstemmende lijstgevels met idem centrale deur namelijk rechthoekige in geriemde omlijsting op neuten en getralied bovenlicht. Hoge steekboogvensters, in rozegeschilderde oostgevel voorzien van groen- en witgeschilderde vensterluiken en gewitte houten kruiskozijnen; in rechter travee. lage korfboogdeur tot noordelijke zijvleugel met zandstenen omlijsting (jaartal 1714 in sluitsteen). Herhaaldelijk aangepast interieur bewaart echter nog merendeels zijn 18de-eeuwse structuur; weinige resten van 18de-eeuwse en 19de-eeuwse aankleding zoals enige binnendeuren, twee schouwboezems met stucdecoratie. Gedrukt overwelfde kelder onder noordelijke travee met hardstenen keldertrap.
Ten zuiden, aanvankelijke paardenstallen, nu bibliotheek Sint-Ursmarus; ten noorden, vroeger washuis met bergplaats, heden zaaltje. Bakstenen bijgebouwen onder parallelle lessenaarsdaken; rozegeschilderde binnenplaatsgevels geritmeerd door rondbogen op pilasters met hardstenen imposten en afgelijnd door getrapte daklijst.
Zijdeling (ten westen) en achter (ten zuiden en zuidoosten) aanpalende ommuurde verwilderde tuin, tevens deels grenzend aan het kerkhof en met laag bakstenen bijgebouw onder pannen lessenaarsdak in de zuidoostelijke hoek.
CAROBEL C., DE PRIJCK M., DE TANT F. 1983: Parochie Sint-Ursmarus Zegelsem, Zegelsem, 68-71.
DE BROUWER J. 1975: Bijdrage tot de geschiedenis van de kerkelijke instellingen en het godsdienstig leven in het Land van Aalst tussen 1621 en 1796, Deel V, Dendermonde, 333.
DHANENS E. 1971: Kanton Sint-Maria-Horebeke, tekst, Inventaris van het kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen, VII, Gent, 415.
Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2000: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n4, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie Sint-Ursmarusparochie met tuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/43742 (geraadpleegd op ).