erfgoedobject

Watermolen Moldergemmolen en omgeving

bouwkundig / landschappelijk element
ID
45338
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45338

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalige korenwatermolen gelegen op de Boekel- of Moldergembeek, grens met Sint-Maria-Horebeke. Eerste vermelding in cartularium van de abdij van Ename van 1229. Na de Franse Revolutie verkocht aan J.B. Vanderhaegen. In 1866 vergunning aan mulder P.L. Ghys voor het plaatsen van een stoommachine voor de korenmolen. In 1949 plaatsing van een elektrische cilindermolen. Molenactiviteiten stopgezet in 1968. In de daaropvolgende jaren in gebruik als jeugdheem, horecazaak, antiekzaak en restaurant Mechelse Koekoek.

Bewaard houten sluiswerk met trapsgewijze afgewerkte strekdam. Watermolen met groot ijzeren bovenslagrad.

Bakstenen molengebouw met rechthoekige en licht getoogde vensters, onder meer met ijzeren roedeverdeling, met dorpels van natuursteen en beton onder zadeldak (kunstleien en pannen), aan weerszij uitgebreid in het laatste kwart van de 19de eeuw, zie de duidelijk zichtbare bouwnaden aan de waterkant.

Interieur: Kelders. Maalvloer met plavuizen van Doornikse steen, op een in de watergevel ingemetselde arduinen steen gedateerd 1318, vermoedelijk later ingebracht. Asput met bakstenen ringmuur met hardstenen dekstenen afgedekt door een houten deksel. Spoorwiel met houten kamraderen, vier sterrewielen en handwieltjes; twee meelbakken. Steenbed erboven ondersteund door vier gietijzeren kolommen rustend op de ringmuur rond de asput. Op de steenzolder met oud dakgebint met gebogen spantbenen en houten verbindingen, zijn nog drie van de vier steenkoppels van kunststeen aanwezig met graanbakken en schoenen of slagbakken, en een graankuiser. Twee galgen, één vijs met hoepels. Twee sleepluiwerken met riem en drukrol.

  • Rijksarchief Gent, Provinciaal Archief, 1851-1870, nummer 1550, nummer 1579.
  • BAUTERS P. & BUYSSE R. 1980: De Oostvlaamse watermolens, inventaris 1980, in Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, Bijdragen Nieuwe Reeks - nummer 11, Gent, 152-155.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2000: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n4, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Op de Kabinetskaart van de Ferraris lag de watermolen in de vallei van de Steenbeek vlakbij het gehucht Moldergem. Rondom de molen lagen weilanden en boomgaarden. Ten zuidwesten van de molen lag een kleine molenvijver. Op de linkeroever liep een voetweg parallel met de beek.

Vandaag bestaat de beekvallei rondom de molen nog steeds uit percelen open weiland met bomenrijen op de perceelsgrenzen afgewisseld met bosjes. De Peerdestokbeek vormt nog steeds de administratieve grens tussen Sint-Maria-Horebeke en Sint-Denijs-Boekel. De gekasseide Molenberg loopt van bij de molen in de beekvallei naar boven naar het plateau.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
Auteurs: Verdurmen, Inge
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Watermolen Moldergemmolen en omgeving [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45338 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.