Het gemeentehuis van Moorsel werd in 1868 opgericht naar ontwerp van Edmond de Perre-Montigny.

Historiek

Het perceel was zeker tot 1829 onbebouwd. Getuige het kadasterplan ‘De Ponthier’ uit dat jaar. In 1838 besluit het gemeentebestuur een gemeentehuis met raadzaal en secretariaat boven twee klaslokalen en ernaast een woning voor de hoofdonderwijzer op te trekken. Het is onduidelijk of dat op dezelfde plaats als het huidige gemeentehuis gebeurde. Vóór deze bouw vergaderde men wellicht in de herberg die tot 1870 ‘het gemeentehuis’ noemde. Het gebouw wordt echter snel bouwvalling en reeds in 1868 wordt het huidige gebouw voltooid. Volgens P. Devos werd ook dit gebouw opgetrokken als schoolmeesterswoning mogelijk met de raadzaal op de bovenverdieping. De oorspronkelijke indeling lijkt dat echter tegen te spreken tenzij de schoolmeesterswoning via de zijgevel toegankelijk was en de afzonderlijke circulatie daarvoor dienstig. Oorspronkelijk had het gebouw een bordes met dubbele trap en smeedijzeren armleuning, maar die verdween voor 1977 als gevolg van wegeniswerken.

Beschrijving

Het gemeentehuis is gelegen langs de Aalsterse Steenweg, aansluitend bij het dorpsplein, gelegen bovenaan de heuvel komende van Aalst en zichtbaar van op het dorpsplein. De vormgeving is zeer opvallend binnen de dorpskern en geeft deze vorm samen met de kapel op het plein, de kerk en de kasteeldreef.

Het evenwichtig bakstenen gebouw telt twee bouwlagen en drie traveeën onder een schilddak (nok parallel met straat, pannen). Er zijn gedenkstenen met namen der notabelen, aannemer en architect E. de Perre-Montigny, samen met datering 1868 aangebracht. De voorgevel wordt gekenmerkt door een middenrisaliet, uitlopend op een puntgeveltje, en hoekpilasters. De steekboogvormige muuropeningen zijn voorzien van geprofileerde druiplijsten en natuurstenen lekdrempels. Stilistisch is deze constructie een mooi, monumentaal voorbeeld van de wijze waarop een fundamenteel klassiek geïnspireerde stroming van eclecticisme tot een zakelijk maar toch als landseigen ervaren architectuur wil komen.

Het interieur van het gebouw behield, ondanks de aanpassingen aan een nieuwe gemeenschapsfunctie, zijn oorspronkelijke indeling. Opvallend bij dit gebouw is de tweedeling tussen officieel gedeelte en werkgedeelte waardoor er twee trappen aanwezig zijn en geen directe verbinding via bijvoorbeeld een gang. De circulatie op gelijkvloerse verdieping was enkel mogelijk via het kantoor van de burgemeester / secretaris. De inkomhal geeft via de eretrap toegang tot de raadzaal op de eerste verdieping, links en rechts twee kantoren (rechts vermoedelijk burgemeester of secretaris). De deur in de rechter zijgevel had toegang tot een gang die leidde naar de (dienst)trap en kantoren aan de achterzijde van het gebouw. Op de bovenverdieping ligt rechts van de eretrap de gemeenteraadszaal omgeven door kantoren. Het pand behield zijn oorspronkelijke kapconstructie. De zolder wordt niet benut. Een recente verbouwing moderniseerde het gebouw door beide delen via een doorgang in de gang te verbinden. Op de bovenverdieping werd in het linker gedeelte van het pand een polyvalente ruimte met keuken ingericht.

De oorspronkelijke aankleding van het gemeentehuis was bijzonder sober en representatief voor de beperkte middelen waarmee op een plattelandsgemeente een gemeentehuis werd opgetrokken. Het binnenschrijnwerk en beide trappen behoren tot de bouwperiode net als de marmeren schouwmantels in het kantoor van de burgemeester / secretaris op de benedenverdieping en de raadzaal op de bovenverdieping. In de gemeenteraadszaal bleven houten wandkasten met beglaasde deuren in het bovendeel bewaard.

In het kantoor op de benedenverdieping staat het meubilair vervaardigd voor het gemeentehuis: een sobere neorenaissance tafel met tien stoelen in dezelfde stijl; één burgemeestersstoel met rijk bewerkte armleuningen met florale motieven en gedraaid stijl- en regelwerk, lederen zitting en rugbekleding (in de rug het embleem van de stad Aalst – geherstoffeerd?); drie schepenstoelen met rijk uitgewerkte armleuningen (florale motieven en ramskop) en een rugbekleding en zitting van legwerk in neorenaissancestijl (florale motieven en vogels); één ronde tafel met centrale gedraaide en gesculpteerde poot uitlopend om vier leeuwenpoten; één kabinet uit leer en metaal met ajour opengewerkte sloten en scharnieren en decoratie met kopnagels. Het kabinet staat op een tafel uit hout en metaal, deels verguld.