erfgoedobject

Pachthoeve 't Klokhof

bouwkundig element
ID
45695
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45695

Juridische gevolgen

Beschrijving

Nog steeds bedrijvige pachthoeve zogenaamd " 't Klokhof", zie bord bij erfingang, genoemd naar de klok op het dak van het boerenhuis. Historische polderhoeve waarvan de oudste vermelding teruggaat tot een ommeloper van 1697: "hofstede (...) met de mote ende wallen ende syngelen rontomme". In deze toestand gevisualiseerd op Ferrariskaart (1770-1778) en op kaart van 1781, met boerenhof op motte, twee parallelle gebouwen op neerhof en dubbele omwalling. Met dezelfde opstelling aangeduid op de Atlas der Buurtwegen, maar behalve in de perceelstructuur geen overblijfselen meer van de omwalling. De huidige hoevegebouwen dateren van 1862-1876. Eerst worden de twee parallelle gebouwen van het neerhof vervangen door twee nieuwe, grotere vleugels grosso modo op dezelfde plaats: in 1862 een dwarse koestal ten zuiden, in 1863 een dwarsschuur met geïncorporeerde stallen ten noorden. In 1875 wordt centraal achter deze twee gebouwen een boerenhuis gebouwd, waarna in 1876 het oude wordt afgebroken en achter het boerenhuis een zomerkeuken-bakhuis wordt opgericht. In 1942 wordt een bestaand belendend stalgebouw bij het perceel gevoegd en aangevuld met een aanbouw. In 1975 wordt de zomerkeuken verbonden met het boerenhuis en bouwt men in de zuidhoek van het erf een loods. In jaren 1990 vernietigen twee branden de dakkappen van de dwarsgebouwen.

Typische polderhoeve voor landbouw en veeteelt, met losstaande grote gebouwen, in U-vorm opgesteld rondom het begraasde erf met een aantal bomen, volgens vast patroon: boerenhuis op achtergrond, stal en schuur haaks daarop, links en rechts van het rechthoekig erf. Achter schuur losstaande wagenhuis/stal en recente loods. Oorspronkelijk omwald met dubbele gracht; een poortgebouw heeft nooit bestaan. Tussen het erf en de Pardoenstraat, begraasd weiland. Erftoegang aan beide zijden van het weiland, links met naambord en Mariakapelletje.

Losse bestanddelen van anderhalve bouwlaag, gekenmerkt door verzorgd siermetselwerk op de bruine verankerde baksteenbouw en afgedekt door pannen zadeldaken (mechanische pannen) met overstekende dakranden. Achterin het erf, ten zuidwesten, anderhalf boerenhuis van zeven traveeën, zadeldak met bovenop klok en windhaan, overstekende dakrand. Stoep van cement rond het huis. Lijstgevel afgeboord door geprofileerde gootlijst op modillons en een bolle fries van rode baksteen. Voordeur in derde travee geaccentueerd door zwarte gesinterde bakstenen omlijsting waarin overhoekse rode tandfries. Segmentbogige muuropeningen met rode bakstenen strek. Vensters met origineel houtwerk: T-vensters met schuiframen, beluikt; arduinen onderdorpels. Rechthoekige deur met segmentbogig ingedeeld bovenlicht. Veertien kleine rechthoekige zoldervensters met onderdorpels van gesinterde baksteen, doorlopend over de volledige voor- en zijgevels. Zijpuntgevels met getoogd zoldervenster waarboven strek en waterlijst; in rechter geveltop jaartal "1875" in gesinterde baksteen, in linkergevel op eerste bouwlaag getoogd venster met luiken.

Interieur van het boerenhuis met behouden indeling, enkele schaarse originele interieurelementen: houten schouw in voorkamer rechts van de gang die recht doorloopt tot aan de achterdeur. Achter het boerenhuis, een bakstenen bakhuis, haaks opgesteld.

Ten noorden van het erf, schuur met geïncorporeerde stallen van tien traveeën. Twee rechthoekige poorten met klinket, rechter poort deels dichtgemetseld en vervangen door venstertje; kleine rechthoekige stalvensters, luchtgleuven voor hooizolder. Aan andere kant van het erf, ten zuiden, stalvleugel evenwijdig met schuur en met grosso modo dezelfde afmetingen; veertien traveeën, rechts met poort tot onder de dakrand, verder kleine rechthoekige vensters en licht getoogde lage deuren. Aanbouwen zonder noemenswaardigheden aan achter- en rechterzijgevel. De noordoostelijke zijpuntgevels van beide parallelle vleugels bepalen het beeld van de hoeve door hun kenmerkende, uitzonderlijke siermetselwerk. Die zijpuntgevels worden afgelijnd door een band met rode baksteen, waaronder een opklimmende spitsboogfries; in de top een kruis in gesinterde baksteen. Drie rechthoekige muuropeningen met rode bakstenen omlijsting; rondbogige laaddeur met rode omlijsting en waterlijst. Boven de laaddeuren jaartallen in gesinterde baksteen: "1862" voor stal, "1863" voor schuur. Ten gevolge van branden in jaren 1990 diverse bouwsporen en gebruik van nieuwere materialen, onder meer zijgevel van schuur gedeeltelijk met nieuwe baksteen en dichtgemetselde muuropeningen en nieuwe dakkappen.

Ten zuidoosten van het erf, achter de stalvleugel, bakstenen stalgebouw met segmentboogpoort in oostelijke zijgevel. Tussen beide stalgebouwen, mestvaalt; ten zuiden van het erf, recent gebouwde loods.

  • Rijksarchief Brugge, Omlopers collectie Peper, nr. 475, f.30r en f. 32r. (1697, aanvullingen tot 1777).
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen van de collectie Karel Mestdagh, nr. 1998, Carte figurative d' une ferme et des terres, proprietaire Baron Charles Enée De Croeser (copie van ca. 1800 naar het origineel van 1781).
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen van de collectie Karel Mestdagh, nr. 2001, Plan figurative donnant la situation de diverses fermes sises le long du Raetsweg et de la chaussée de Westkerke à Ghistelles, propriétaire Baron de Croeser, etc. (einde 18de eeuw).
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen van de collectie Karel Mestdagh, nr. 1991, Plan parcellaire de la commune (Westkerke) avec l'indication de ses sections, d'après terrier, zevende beloop (19de eeuw).

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van STRUYF J. 2003: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oudenburg, Deelgemeenten Ettelgem, Roksem, Westkerke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL1, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pachthoeve 't Klokhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45695 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.