Vrijstaande kerk omgeven door voormalig kerkhof met oorlogsmonument noordwaarts van het koor, stenen Heilig Hartbeeld op achtzijdige gemetselde sokkel aan zuidzijde, lage bakstenen omheiningsmuur.

Historiek

Eerste vermelding in 992 van een houten kapel in Baarle, toegewijd aan de Frankische bisschop Remigius en afhankelijk van de abdij van Thorn. Romaans kerkje ter grootte van huidig priesterkoor, van circa 1100.

Huidige kerk in Kempense hooggotiek van circa 1500-1550, vergroot in 1640. Gedeeltelijk uitgebrand op 2/10/1944 en in 1947-1952 naar ontwerp van J. Ritzen vanuit een modern-zakelijke visie heropgebouwd: de vooroorlogse witstenen vensterstijlen en maaswerk werden vervangen door eenvoudige bakstenen Y-traceringen, de met speklagen en pinakels versierde steunberen tot onopvallende steunen herleid en de kerkhofmuur tot een elementaire maar krachtige afbakening gereduceerd; voor de herop te bouwen sacristie werden een hedendaagse inplanting en vormgeving harmoniërend met, doch duidelijk ondergeschikt aan het hoofdgebouw, vooropgezet. De glasramen gerealiseerd door Jos Hendrickx in 1959-1970 en beschouwd als het beste uit zijn oeuvre, kaderen volledig in de vernieuwde vormgeving van het gotische kerkgebouw.

Restauratiewerken in 1986, 1989 en 2000 onder leiding van P. Gevers.

Beschrijving

Georiënteerde kruisbasiliek met driebeukig schip van vijf traveeën, ingebouwde westelijke toren, vlak afgesloten transept van één travee, koor van drie rechte traveeën en driezijdige sluiting. Voormalige sacristie in zuidoostelijk kooroksel, bij de heropbouw vervangen door huidige verbindingsgang naar de meer excentrisch gebouwde sacristie.

Bakstenen lijst- en puntgevels, laatstgenoemde met aandak en schouderstukken, enkel gemarkeerd door de omlopende zandstenen afzaat boven de plint, een enkel omgetrokken kordon, de onderdorpels van de vensters en de dekstenen van steunberen en puntgevels; leien zadeldaken. Octogonaal vieringtorentje met opengewerkte klokkenstoel onder ingesnoerde leien spits; smeedijzeren kruis.

Westelijke toren van drie geledingen aangegeven door fijne zandstenen kordons, enkel ter hoogte van de onderste geleding met steunberen aan weerszijden van de hoeken. oostelijke gevel met onopvallende, tot op de klokkenkamer doorlopende rechthoekige uitsprong met torentrap. Tweemaal ingesnoerde, octogonale leien spits met peervormige helm; kleine dakkapellen ter hoogte van torenvoet en bekroning; smeedijzeren kruis. Zeer sober bakstenen korfboogportaal met getrapte dagkanten; houten poort met smeedijzeren hengsels. Tweede torengeleding met twee minuscule rondboogvensterjes in de westelijke gevel, derde met rondbogige galmgaten; onomlijste steigergaten. Zich uitwendig als aaneengeschakelde kapellen manifesterende zijbeuken met puntgevel onder zadeldak. Gevels van schip, transept en koor met verjongende steunberen per travee. Twee- of driedelige spitsboogvensters met bakstenen Y-traceringen en geprofileerde bakstenen omlijsting.

Interieur

Bepleisterd en beschilderd, met spitse scheibogen op ronde en halfronde zandstenen zuilen met octogonale sokkel en kapiteel. Zes korfboognissen in koor als overblijfsel van voormalig Romaans kerkje. Middenbeuk, koor en zijbeuken met spitse houten tongewelven.

Mobilair

Schilderijen: kopie van doek door Petrus Christus door A. Waterschoot, circa 1970-1975 (in doopkapel); De toonbroden door Avonds, 1898.

Beeldhouwwerk: 15de-eeuws kruisbeeld, afkomstig van Sint-Salvatorkapel (Nijhoven, Baarle-Nassau) en laatbarokke beelden van Heilige Petrus en Heilige Johannes Evangelist (in kapel rechts van de toren); voorts Heilige Katharina van Alexandrië en Heilige Remigius, 17de eeuw, Heilige Hubertus en Heilige Sebastiaan, 18de eeuw, Heilige Drogus en Heilige Antonius van Padua, 19de eeuw (in koornissen); eikenhouten beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind op sokkel met cartouche en engelenhoofdjes, tweede helft 17de eeuw en Heilige Jozef op console, 18de eeuw (boven de zijaltaren); eikenhouten beelden van Heilige Petrus en Paulus, eerste helft 19de eeuw (naast hoofdaltaar); Onze-Lieve-Vrouw van Smarten, hout, tweede helft 17de eeuw, kerstgroep door P. Cuypers en Heilig Hart, eind 19de eeuw (achterin de kerk).

Meubilair: grotendeels na de Tweede Wereldoorlog vervaardigd. Eikenhouten zijaltaren, uit de 19de eeuw; eikenhouten preekstoel, begin 18de eeuw. Orgel van 1954, door firma Pels uit Herselt. Klokken en torenuurwerk van 1954 door firma Horacantus uit Lokeren.

Zeer opmerkelijke glasramen, alle vervaardigd door Jos Hendrickx, 1959-1970.