erfgoedobject

Herenhuis De Balsemboom

bouwkundig element
ID
46529
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/46529

Juridische gevolgen

Beschrijving

Vrijstaand herenhuis in eclectische stijl met neo-Vlaamse renaissance-inslag, 1902-1903, naar ontwerp van J. Bascourt; gebouwd in opdracht van geneesheer J. Bongaerts.

Dubbelhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien en kunstleien), vermoedelijk reeds van bij het begin met uiterst rechtse travee op de begane grond, in 1918 verhoogd tot huidige torentravee (straatzijde) en bovenverdieping met dakterras (tuinzijde). Ondiepe voortuin met ijzeren hekken op latere bakstenen sokkel.

Bak- en zandstenen lijstgevel op arduinen plint, ter hoogte van eerste twee traveeën verhoogd met halsgevel, boven vierde travee met gelijkaardig uitgewerkte kleinere dakkapel; kenmerkende pinakels, frontons, vleugel- en topstukken, voorts muurbanden, hoek- en sluitstenen. Tweeledig, octogonaal beëindigd hoektorentje onder leien helm en ingesnoerde spits, respectievelijk met dakkapellen en smeedijzeren windvaan. Inkomtravee met zwaar balkon op voluutconsoles. Rechthoekige muuropeningen met natuurstenen onder-, tussen- en bovendorpels; gelijkvloerse vensters met segmentbogige ontlastingsboog, bovenvensters met geprofileerde hoefijzerboog ingevuld met linten, cartouches en diverse inscripties, namelijk ANNO 1903 en JBM (initialen van de opdrachtgevers J. Bongaerts-Martens) of gestileerde bloemmotieven. Beglaasde houten vleugeldeur met traliewerk. Benedenvensters en deur met bovenlichten van beschilderd glas in lood met portretten van Rubens, Van Dijk, Teniers of de initialen van de bouwheer (boven de deur); glas-in-lood-voorzetramen aan de binnenzijde, nieuwe voorzetramen aan de buitenzijde. Verniewde bovenramen.

Zijpuntgevels met aandak, evenals achtergevel, met muurbanden van gesinterde en gele baksteen en eenvoudige boogvormige muuropeningen. Achtergevel met sterk gewijzigde begane grond.

Interieur: in de jaren 1970 en 1990 deels aangepast en gerenoveerd interieur. Bewaarde dubbelhuisindeling met suite van leefruimten (nu salon, eetkamer, keuken) rechts, voormalige dokterspraktijk (nu wachtkamer), haakse trap en oorspronkelijke keuken/washuis (nu tandartsenpraktijk) links. De voormalige huisapotheek achteraan de gang, werd bij de huidige keuken ingelijfd. Zuidelijke zijgevel met voormalige, later gedichte inkom naar dokterspraktijk. Gang met bepleisterde en beschilderde muren en plafond, versierd met schijnvoegen, pilasters, lijst- en paneelwerk in neoclassicistische stijl. Salon en eetkamer respectievelijk met rode en witte marmeren schoorsteenmantel, bepleisterde en beschilderde plafonds met moerbalken, lijst- en stucwerk, en een omlopende houten lambrisering in het salon; eetkamer met beschilderd glas-in-loodraam (zie voorgevel) met in het bovenlicht het portret van de jongste dochter van de bouwheer. Voormalige tuinkamer met mooie art-nouveaugetinte glas-in-loodramen (ooievaars, bloemen en planten). Verschillende originele eikenhouten binnendeuren.

  • Gemeente-archief Hoogstraten, machtiging van het College van Burgemeester en Schepenen 8/12/1902.
  • VERHEYEN J., Vergeten monumenten, in De Hoogstraatse Maand, XIII, nummer 150, oktober 1997, p. 12-15; nummer 151, november 1997, p. 17-19.

Bron: DE SADELEER S. & PLOMTEUX G. 2002: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Hoogstraten, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n4, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Plomteux, Greet
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Herenhuis De Balsemboom [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/46529 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.