Het herenhuis Het Gulden Vlies gaat minstens terug tot de eerste helft van de 16de eeuw en was vanaf 1780 lange tijd in gebruik als pastorie en dekenij.

Historiek

Het Gulden Vlies wordt minstens al in de eerste helft van de 16de eeuw vermeld. De baksteenconstructie van de voorgevel en de noordelijke zijmuur zou 16de-eeuws kunnen zijn (volgens het jaartal “1543” in het bovenlicht van de voordeur).

Het gebouw was sinds 1780 in gebruik als pastorie en later als dekenij van de Sint-Catharinakerk. De oude pastorie was gelegen op de hoek van de Peper- en Gelmelstraat.

Beschrijving

Het dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak (nok parallel aan de straat, kunstleien) wordt bekroond door een beluikte dakkapel onder driehoekig fronton. De achterbouw met eind 19de eeuw bijgebouwde bovenverdieping bevindt zich onder een plat dak.

De lijstgevel in traditionele bak- en zandsteenstijl vertoont latere aanpassingen en wordt onder meer gekenmerkt door sierankers, een hoge gecementeerde en beschilderde plint met drie betraliede keldervenstertjes, horizontaal belijnende, gecementeerde speklagen, een fries van cementtegels met bloemmotief en een houten kroonlijst op modillons uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Rechthoekige, naar boven toe verkleinende vensters met arduinen lekdrempel en latei, ontlastingsboog en gietijzeren rolluikkast bevatten 19de-eeuws houtwerk. De segmentboogdeur in een geprofileerde, arduinen omlijsting met neuten heeft een bovenlicht met smeedijzeren hekwerk - met de afbeelding van het gulden vlies en de jaarcijfers “1543”, vervaardigd door kunstsmid Albert Cornelissen in 1945. Het geheel bevindt zich onder een ontlastingsboog en wordt ingevuld door een rechthoekige eikenhouten paneeldeur. Er is ook een ijzeren trekbel aanwezig.

Door de hogere gevels van de aanpalende huizen zijn de zijpuntgevels ingebouwd, vermoedelijk heeft ook het aanpalende huis met nummer 187 een oude kern). De achtergevel van de bovenverdieping en de bijgebouwen dateren uit de 19de eeuw.

Interieur

Het volledig onderkelderd voorhuis heeft drie kelders met bepleisterd tongewelf loodrecht op de straat. De plattegrond toont een grote kamer rechts van de gang, twee kleine plaatsen en een loodrecht ingebrachte trap links. De grote kamer bevat een bepleisterd plafond met de moerbalk loodrecht op de straat en lijstwerk uit de eerste helft van de 19de eeuw (?). De gang heeft zwarte en grijze marmeren tegels en de trappenhal toont gemarmerde muren en een wenteltrap. De bovenverdieping met kamers aan de straat vertoont een later ingebrachte parallelle gang, zoals blijkt uit de doorlopende moerbalken. De 16de- of 17de-eeuwse gordingenkap heeft vijf dubbele schaargebinten, telmerken en een brede plankenvloer.

Het Gulden Vlies, minstens tot de eerste helft van de 16de eeuw opklimmend herenhuis, sedert 1780 pastorie, later dekenij van de Sint-Catharinakerk; de oude pastorie was gelegen op de hoek van Peper- en Gelmelstraat.

Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, kunstleien), met beluikte dakkapel onder driehoekig fronton; achterbouw met eind 19de eeuw bijgebouwde bovenverdieping onder plat dak.

Lijstgevel in traditionele bak- en zandsteenstijl met latere aanpassingen, onder meer sierankers, op hoge gecementeerde en beschilderde plint met drie betraliede keldervenstertjes; horizontaal belijnende, gecementeerde speklagen; fries van cementtegels met bloemmotief en houten kroonlijst op modillons uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Rechthoekige, naar boven toe verkleinende vensters met arduinen lekdrempel en latei, ontlastingsboog en gietijzeren rolluikkast; 19de-eeuws houtwerk. Segmentboogdeur in geprofileerde, arduinen omlijsting met neuten; bovenlicht met smeedijzeren hekwerk met afbeelding van het gulden vlies en jaarcijfers 1543, vervaardigd door kunstsmid Albert Cornelissen in 1945; ontlastingsboog. Rechthoekige eikenhouten paneeldeur. IJzeren trekbel.

Door hogere gevels van aanpalende huizen ingebouwde zijpuntgevels (nummer 187 vermoedelijk ook met oude kern). Achtergevel van de bovenverdieping en bijgebouwen uit de 19de eeuw.

Interieur: volledig onderkelderd voorhuis met drie kelders met bepleisterd tongewelf straat. Plattegrond met grote kamer rechts van de gang, twee kleine plaatsen en ingebrachte trap links. Grote kamer met bepleisterd plafond met moerbalk straat en eerste helft 19de eeuw (?) lijstwerk; gang met zwarte en grijze marmeren tegels; trappenhal met gemarmerde muren en wenteltrap. Bovenverdieping met kamers aan de straat met later ingebrachte parallel aan de gang, zie doorlopende moerbalken. 16de- of 17de-eeuwse gordingenkap met vijf dubbele schaargebinten, telmerken, brede plankenvloer.