Zogenaamd "Besloten Hof" (zie hortus conclusus), norbertinessenklooster in 1410 door Aert van Craeyenhem in zijn hof met aanpalende gronden aan de vest opgericht, ingewijd in 1411.

HISTORIEK

In 1439 vergroting van het erf, circa 1450 bouwwerken aan de refter, het pand en de kloostermuren. Oorspronkelijke kapel in periode 1498-1510 verbouwd tot kloosterkerk. Klooster onder het Staats bewind (1580-1584) ingericht tot kazerne; hersteld en heropgebouwd klooster ingewijd in 1606. Bouw van een zware omheiningsmuur in 1679 en 1708. Belangrijke verbouwings- en vergrotingswerken in de 17de eeuw onder proosten Van der Biest (+ 1667) en Mollemans (1679-1682) onder andere bouw van een nieuwe refter, een kapittelhuis, een nieuwe proostdij (1682), een vicariaat, poorthuis (1680-1683) en dienstgebouwen; vierkant grondplan van huidige binnenhof definitief voltooid in de jaren 1680. In 1782 oprichting van een school om aan verbeurdverklaring te ontkomen. Norbertinessen in 1797 uit klooster verdreven; gebouwen in 1836 in gebruik genomen door franciscanessen met de oprichting van het klooster Sint-Jozefsdal annex kostschool. In de loop van de 19de eeuw uitbouw van het gebouwenbestand: onder meer in 1855 oprichting van neogotische kapel op funderingen van de vroegere kerk, in 1859 boerderij en in 1869 en 1890 bovenverdieping op de kloostergebouwen. 17de-eeuwse omheiningsmuur gesloopt en in 1899 vervangen door een grotere (zie Lantaarnpad en Augustijnenlaan). Verdere uitbreiding van de school in het eerste kwart van de 20ste eeuw met onder meer bouw van "het kasteel" (1916) aan de Nonnenstraat. Vanaf jaren 1960 ontwikkeling tot een modern scholencomplex met een indrukwekkend gebouwenbestand.

BESCHRIJVING

Deels ommuurd gebouwencomplex gelegen tussen Nonnenstraat, Bovenrij, Lantaarnpad en Nonnenvest en samengesteld uit traditionele, neotraditionele en recente klooster- en schoolvleugels. Oudste gebouwen geschikt rondom twee binnentuinen, grote aansluitende tuin met onder meer het "Paradijs" en tegen de Nonnenstraat het neotraditionele "Kasteel" van 1916, aansluitende vleugels van het Francescopaviljoen (Bovenrij), tegen de vest Lourdesgrot. Ten noordoosten van het gebouwencomplex: tuin met moestuin en tegen de wal twee zuilen van de oude kloosterkerk: rondzuil met lijstkapiteel van de 16de-eeuwse kerk en gedeelte van een bundelpijler met bladwerkkapiteel van de herbouwde 17de-eeuwse kerk.

Verankerde baksteenbouw van twee bouwlagen onder leien zadeldaken met gebruik van zandsteen voor speklagen, negblokken en steigergaten. Gevarieerde muuropeningen.

Vrij gesloten straatgevel met brede korfboogpoort in omlijsting van ijzerzandsteen, bekronende heiligennis onder driehoekig fronton en oculus. Bovenverdieping met segmentboogvormige venstertjes. Eerste binnenhof met jaarankers 1688, 1690 en 1869; lijstgevels met hoger opgaande en getrapte dakvensters. Rondboog- en korfboogdeurtjes in hardstenen omlijstingen met diamantkoppen. Oostzijde met rechthoekige deur onder bovenlicht met art-nouveau-getint glas in lood, vóór de deur: mozaïek met inscriptie "salve".

Kapel in zuidoostelijke hoek: baksteenbouw geritmeerd door lisenen en doorbroken met spitsboogvensters, polygonaal klokkentorentje onder leien spits. Diverse gevelstenen onder meer met stadswapen en mollen (zie proost Mollemans). Centraal: beeld van Sint-Franciscus door R. Van Schil (1970). Aangepast (na bominslag in 1944) tweede binnenhof met jaarankers 1958 (bovenverdieping westzijde), oostzijde met lagere en gesloten galerij. Rondboogvensters en kruiskozijnen. Kloostervleugel onder leien schilddak met dakruiter en klokje ten zuiden met aan tuinzijde traditionele, verankerde lijstgevel van vijftien traveeën en twee bouwlagen geritmeerd door getrapte dakvensters, speklagen, negblokken, steigergaten en geprofileerde daklijst. Kruiskozijnen onder accoladevormige (benedenverdieping) of dubbele ontlastingsboogjes.

Ten westen, ter hoogte van eerste binnenhof: polygonale "Pinksterkapel" naar ontwerp van J. Van Boxel 1980) met glasramen gesigneerd "Pinxit P. Geroen/ Faecit J. Weygantt".

Deels aangepaste interieurs met verspreid bewaarde en bepleisterde moerbalken, sloffen, gietijzeren wenteltrap en grafstenen. Bepleisterd kapelinterieur van vijf traveeën met koor van één rechte travee en driezijdige sluiting. Kruisribgewelven op colonnetten met wijnrankkapiteel. Neogotisch meubilair en glasramen met voorstelling van Sint-Franciscus en Sint-Antonius. Voorts behouden inkomhal, vestiairegang met neogotische kasten en dito deuren. Kloostervleugel met behouden, vermoedelijk 18de-eeuwse stucplafonds, onder meer met devies "esto quod sis".

Zogenaamd Kasteel ten zuidwesten van het complex. Ommuurde, neotraditionele schoolvleugel van twee bouwlagen onder een complexe leien bedaking, van 1916 (volgens jaarankers). Verankerde lijst- en trapgevels met verspringende gevellijnen en aan oostzijde torenvormige ingangstravee met ijzerzandstenen benedenverdieping. Westelijke trapgevel met ingeschreven drielob, oostelijke trapgevel met rondboogfriezen. Rechthoekige vensters, overwegend kruiskozijnen, op bovenverdieping deels met bekronend driepasmotief. Toren met gevelsteen: "van pest, hongersnood, oorlog, verlos ons heer".