erfgoedobject

Molenhuis met watermolen en molenaarswoning

bouwkundig element
ID
47190
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47190

Juridische gevolgen

Beschrijving

Molenhuis met watermolen en aansluitende molenaarswoning, gelegen op de Wimp, in de natuurrijke omgeving van kasteel Herlaar. Van oudsher deel uitmakend van het feodale complex van kasteel Herlaar, met vermelding opklimmend tot 1439. Het betreft een korenmolen links en eertijds ook een olieslagmolen rechts. Molen van het onderslagtype met groot houten rad, meer bepaald de enige molen uit de Antwerpse Kempen met bewaard traditioneel "Kempens" waterwiel, zij het in fragmentarische toestand; het is trouwens ook de enige watermolen waarvan het binnenwerk nog geheel van hout is en nagenoeg volledig uit de 17de eeuw.

Molenhuis in traditionele bak- en zandsteenstijl onder zadeldak (nok evenwijdig aan de straat, golfplaten); verankerde lijstgevel met onregelmatige travee-indeling en links heropgebouwd gedeelte (jaren 1980), zie bouwnaad. Karakteristieke speklagen, steigergaten en omlijstingen, deels van natuursteen, deels bepleisterd. Ook gebruik van natuursteen voor de boog van de radruimte, ter overbrugging van de Wimp; erboven geschilderd jaartal 1477. De toegang tot de korenmolen bestaat uit een rechthoekige deur onder geprofileerde, bepleisterde spitsboog, de toegang tot de voormalige olieslagmolen daarentegen is een korfboogdeur met geprofileerde, natuurstenen boog en bepleisterde tudorboog ter bekroning. Links ervan beluikt houten kloosterkozijn. Het molenwerk zelf bestaat uit een spaarvijver, het eigenlijke sluiswerk met natuurstenen stijlen, een houten lossluis bediend door middel van een tand- en heugelsysteem, en een houten maalsluis; vóór de brug van beton is er nog een betonnen sluis met gleuven voor de schotbalken; de bakstenen waterradruimte bood oorspronkelijk plaats aan twee houten raderen waarvan er één verdwenen is, en een tot op heden bewaarde houten loopbrug.

Aansluitend rechts aangepaste molenaarswoning (onder meer verhoogd, zie bouwnaad in rechter zijgevel), uit de tweede helft van de 19de eeuw; baksteenbouw van twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, golfplaten). Typische verwerking van gesinterde baksteen voor muurbanden, omlijstingen en panelen op de borstweringen. Gevarieerde muuropeningen met vernieuwd houtwerk. Centrale gevelsteen met wapenschild van de familie van Reynegom. In de onmiddellijke omgeving ligt nog een molensteen met jaartal 1672.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen, Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Antwerpen, Monumenten en Landschappen, Beschermingsdossier A/0374 en A/0374/2.
  • Bouwkundig erfgoed in het Kempens landschap, onder leiding van SCHELLEKENS J., Hoogstraten, 1995, p. 98-99.

Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2001: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Herentals, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Herenthout

  • Is deel van
    Vallei van de Wimp en de Grote Nete te Herenthout


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Molenhuis met watermolen en molenaarswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47190 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.