erfgoedobject

Kapel Onze-Lieve-Vrouw in 't Zand

bouwkundig / landschappelijk element
ID
47357
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47357

Juridische gevolgen

Beschrijving

Georiënteerd zaalkerkje van drie traveeën met driezijdig koor onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien) met opengewerkt klokkentorentje, aansluitend rechthoekige sacristie onder afgewolfd dak, jaartal 1688 van gesinterde steen (westelijke tuitgevel) vermoedelijk verwijzend naar de herbouw van een oudere laatgotische kapel. Herstellingswerken in 1968-1970 naar ontwerp van N. Van de Velde en in 1998 naar ontwerp van K. Bogaerts.

Verankerde baksteenbouw geritmeerd door steunberen. Rondboogvensters en dito deur onder omlopende lijst van gesinterde baksteen. Westelijke tuitgevel met muurvlechtingen, aandak, schouderstukken en overhoeks topstuk. Sporen van radvenster en gedichte rondboogvensters. Bepleisterd en beschilderd interieur met tongewelf, casementen met stucwerkmotieven in koor en rood/zwarte tegelvloer in ruitmotief.

Mobilair uit de tweede helft van de 17de eeuw, onder meer schilderij Onze-Lieve-Vrouw met Kind, portiekaltaar van gemarmerd hout (circa 1688), houten communiebank en doksaal.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen, Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Antwerpen, Monumenten en Landschappen, dossier A/0815.
  • JACOBS A., Twee mooie oude Kapellen te Lichtaart, (Toerisme Provincie Antwerpen, XII, 1966, nummer 5, p. 67-68).
  • JANSEN J., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Antwerpen. Kanton Herentals, Brussel-Antwerpen, 1977, p. 34-35.
  • PEETERS V., Lichtaart (1670-1730) en zijn Zandkapel, Geel, 1988.

Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2001: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Herentals, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Op de kabinetskaart van de Ferraris wordt de Onze-Lieve-Vrouwkapel al aangeduid op een driehoekig perceel waar verschillende wegen samenkomen. De kapel lag ten westen van de dorpskern van Kasterlee, aan de rand van het landbouwareaal, op de grens met de Hoge Heide. Op de Atlas der Buurtwegen vormt het pleintje met de kapel een kruispunt van wegen en onverharde voetwegen, onder andere uit de heide. Vanaf de 20ste eeuw geraakte de omgeving van de kapel meer verkaveld. Door de aanleg van de steenweg tussen Lichtaart en Poederlee werd het driehoekig perceel doormidden gesneden en de omgeving van de kapel gereduceerd tot een smal perceel tussen twee wegen. Het deel ten zuiden van de steenweg bleef een groene open ruimte.

De kapel ligt vandaag op een licht verheven, driehoekig pleintje, de ‘Kapellekensberg'. De straatnamen Zandstraat en De Bergen verwijzen nog naar de oorspronkelijke ligging van de kapel aan de rand van de zandige heide. Ten zuidwesten van de kapel loopt de Boervenneweg, een onverharde weg, naar de voormalige heide, nu bosgebied. Op het kapelhof staan enkele opgaande bomen. Langs het gekasseide toegangspad staan een rij naaldbomen en een rij bruine beuken. Het perceel ten zuiden van de kapel is een grasveld met een rij opgaande groene beuken en 1 robinia.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
  • Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kapel Onze-Lieve-Vrouw in 't Zand [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47357 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.