is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kapel Onze-Lieve-Vrouw in 't Zand
Deze vaststelling is geldig sinds
is aangeduid als beschermd cultuurhistorisch landschap Kapel Onze-Lieve-Vrouw in 't Zand
Deze bescherming is geldig sinds
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kapel Onze-Lieve-Vrouw in 't Zand
Deze vaststelling was geldig van tot
Georiënteerd zaalkerkje van drie traveeën met driezijdig koor onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien) met opengewerkt klokkentorentje, aansluitend rechthoekige sacristie onder afgewolfd dak, jaartal 1688 van gesinterde steen (westelijke tuitgevel) vermoedelijk verwijzend naar de herbouw van een oudere laatgotische kapel. Herstellingswerken in 1968-1970 naar ontwerp van N. Van de Velde en in 1998 naar ontwerp van K. Bogaerts.
Verankerde baksteenbouw geritmeerd door steunberen. Rondboogvensters en dito deur onder omlopende lijst van gesinterde baksteen. Westelijke tuitgevel met muurvlechtingen, aandak, schouderstukken en overhoeks topstuk. Sporen van radvenster en gedichte rondboogvensters. Bepleisterd en beschilderd interieur met tongewelf, casementen met stucwerkmotieven in koor en rood/zwarte tegelvloer in ruitmotief.
Mobilair uit de tweede helft van de 17de eeuw, onder meer schilderij Onze-Lieve-Vrouw met Kind, portiekaltaar van gemarmerd hout (circa 1688), houten communiebank en doksaal.
Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2001: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Herentals, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Op de kabinetskaart van de Ferraris wordt de Onze-Lieve-Vrouwkapel al aangeduid op een driehoekig perceel waar verschillende wegen samenkomen. De kapel lag ten westen van de dorpskern van Kasterlee, aan de rand van het landbouwareaal, op de grens met de Hoge Heide. Op de Atlas der Buurtwegen vormt het pleintje met de kapel een kruispunt van wegen en onverharde voetwegen, onder andere uit de heide. Vanaf de 20ste eeuw geraakte de omgeving van de kapel meer verkaveld. Door de aanleg van de steenweg tussen Lichtaart en Poederlee werd het driehoekig perceel doormidden gesneden en de omgeving van de kapel gereduceerd tot een smal perceel tussen twee wegen. Het deel ten zuiden van de steenweg bleef een groene open ruimte.
De kapel ligt vandaag op een licht verheven, driehoekig pleintje, de ‘Kapellekensberg'. De straatnamen Zandstraat en De Bergen verwijzen nog naar de oorspronkelijke ligging van de kapel aan de rand van de zandige heide. Ten zuidwesten van de kapel loopt de Boervenneweg, een onverharde weg, naar de voormalige heide, nu bosgebied. Op het kapelhof staan enkele opgaande bomen. Langs het gekasseide toegangspad staan een rij naaldbomen en een rij bruine beuken. Het perceel ten zuiden van de kapel is een grasveld met een rij opgaande groene beuken en 1 robinia.