Schranshoeve
bouwkundig / landschappelijk element- ID
- 47566
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47566
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Schranshoeve
Deze vaststelling is geldig sinds -
is aangeduid als beschermd monument Schranshoeve
Deze bescherming is geldig sinds -
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Schranshoeve
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Vrij uitgestrekte, omgrachte site toegankelijk via een korte dreef. In de 19de eeuw aangepaste hoeve met losstaande bestanddelen waarvan de oudste delen mogelijk opklimmen tot de 17de eeuw.
In 1652 werd de schrans omschreven als "huysinghe, hove, boomgarde, ende land in de Nieuwstraat alhier gelegen soo tselve rontsomme begraven ofte beschanst is". De site zelf is waarschijnlijk ouder. Vermoedelijk werd circa 1660 een nieuwe hoeve opgetrokken binnen dezelfde omgrachting, tijdelijk met behoud van de oude hoeve: in 1667 is er immers sprake van "twee huysinghe". In dit hoevecomplex bracht kardinaal Van Roey, aartsbisschop van Mechelen (1926-1961) zijn jeugd door, zie gedenkplaat van 1974 nabij het begin van de lindedreef.
Woonstalhuis ten zuidoosten: verankerde bakstenen constructie op rechthoekige plattegrond, acht traveeën en één bouwlaag onder aan beide zijden afgewolfd zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen). Rechthoekige muuropeningen onder houten latei; arduinen lekdrempels. Bepleisterde en geprofileerde daklijst. De opkamer bevindt zich in de noordoostelijke hoek boven een kelder met bepleisterd tongewelf, tegelvloer en twee verschillende keldervensters. Noordgevel met aangebouwde varkensstal onder lessenaarsdak (Vlaamse pannen). Stal met gewijzigde muuropeningen, onder meer vrij recente vensters en een gedichte poort; de westgevel werd grotendeels gewijzigd, de top vernieuwd.
Interieur met centrale, dubbele haard, in de belangrijkste plaats met lampnis en een geprofileerde haardbalk. Verder is er nog een moosbank met ingewerkte arduinen gootsteen en een 19de-eeuwse schouw.
Ten westen tweebeukige langsschuur van vier traveeën, recent metselwerk (machinale baksteen) onder half afgewolfd zadeldak (nok loodrecht op de straat, Vlaamse pannen); bewaard 19de-eeuws gebint. Later aangebouwde stal.
Ten noordoosten bakhuis met aangebouwde lagere oven voorzien van opvallend lange muurankers, beide onder zadeldak (nok parallel aan de woonhuis, Vlaamse pannen). Dit gebouwtje werd op het kadaster ingetekend in 1888.
- Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Vorselaar, 1888/19.
- VAN DEN BOSSCHE A., Geschiedenis van de Schrans, (Heemkundige Kring Joris Matheussen Vorselaar. Driemaandelijks tijdschrift, 1996, XIII, nummer 1, p. 2-4).
Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2001: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Herentals, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Op de Kabinetskaart van de Ferraris ligt de omwalde Schranshoeve net ten oosten van het centrum van Vorselaar. De hoeve was toegankelijk via een korte dreef in het zuidoosten. De historische configuratie is ongewijzigd gebleven tot vandaag. De omgeving van de hoeve werd geleidelijk aan verkaveld. In de tweede helft van de 20ste eeuw werd rechts van de toegangsdreef een kleine kapel opgericht.
De gracht is nog steeds aanwezig en de toegangsdreef werd aangeplant met lindes. Een bomenrij van beuk en eik markeert de buitenkant van de wal langs de Schransstraat.
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
- Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
