erfgoedobject

Gemeentelijke begraafplaats met oorlogsmonument

bouwkundig element
ID
47852
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47852

Juridische gevolgen

Beschrijving

In 1865 werd door de gemeente een eerste perceel grond (13 are 60 centiare) aangekocht op de Molenkouter ten zuidoosten van de kerk voor de aanleg van een nieuwe gemeentelijke begraafplaats buiten de dorpskom. Een oude kerkweg, de Molenwegel, liep van aan de kerk over de Kerkkouter naar de molen en grensde achteraan het perceel. De begraafplaats werd ingewijd op 4 oktober 1865. In 1895 een eerste maal vergroot aan de noordzijde met een gelijkaardig perceel, in 1897 afgeboord door een taxushaag en voorzien van een dodenhuisje in de noordwesthoek. De ingang werd afgesloten door een ijzeren hek. In 1895 deden brouwers Charles Louis en Clement Callebaut een aanvraag tot oprichting van een kruis "tot aendenken van hunne duurbare ouders Eugenius Callebaut en Seraphina Singelijn" dat ze schonken aan de gemeente. Het kerkhofkruis met grafmonument werd gerealiseerd circa 1905 en vormt de blikvanger aan het einde van het brede pad in het nieuwe gedeelte. In 1935 werd de begraafplaats nog vergroot onder meer aan de achterzijde door het verdwijnen van de kerkwegel. Hier is de begraafplaats afgesloten door een bakstenen muur.

Oorlogsgedenkteken opgesteld bij de ingang van de begraafplaats achter een grafkelder voor de gesneuvelden van de Tweede Wereldoorlog. In 1922 had de gemeenteraad beslist een gedenkteken voor de oorlogsslachtoffers van de Eerste Wereldoorlog op te richten. Aanvankelijk gelegen op het vroegere kerkhof aan de zuidzijde van de kerk, waar het vermoedelijk in 1923 of iets later werd opgericht. In 1948 naar zijn huidige locatie overgebracht waar het plechtig werd ingehuldigd op 11 november 1949. Oorlogsgedenkteken in de vorm van een hoge hardstenen sokkel met bronzen beeld van een soldaat, ingeplant in een vierkant parterre bij de ingang van de begraafplaats omgeven door een groene haag, met ervoor een grote vierkante hardstenen grafplaat. Op de hoge hardstenen sokkel onderaan gesigneerd: "G. Gaudier-Rembaux/ Ecaussines". Bronzen beeld van een soldaat met opgeheven geweer gesigneerd: "S. Bastin" (beeldhouwer uit Wallonië). De sokkel vermeldt vooraan: Pro-Patria/ 1914-1918/ Wieze/ Gedenk U volk/ in uw gebeden/ die voor uw vrijheid/ leen en streen".

Kerkhofkruis met grafmonument van de familie Callebaut, ingeplant achter een breed pad, afgezoomd met hardstenen graftekens; vormt het middelpunt van een rond perk met concentrisch rondom geplaatste graftekens. Een gewit gietijzeren kruisbeeld op een sokkel van rotsblokken prijkt hoog boven een vierkant hardstenen grafmonument deels uitgevoerd in bossage en met bekronende pseudo-frontons. Voorzien aan vier zijden van witmarmeren gedenkplaten. Het geheel is geplaatst op een bredere sokkel met overhoekse schoorstukken in voluutvorm eindigend op een postament. Sarcofaag met tekstplaat.

Grafmonument van de brouwersfamilie Van Roy, gebouwd in 1948 naar ontwerp van ingenieur architect M. De Stobbeleir (zie opschrift), opgetrokken uit blauw hardsteen en witte steen. Bronzen toegangsdeur van de grafkelder in een afgerond gebouwtje onder koepeldak met bekronend kruisje. Aansluitende zijmuur voorzien van kruis met Christushoofd achter knielbank. Lagere gebogen zijmuur aan de andere kant met de namen van de bijgezette familieleden Van Roy.

Naast talrijke hardstenen gedenktekens nog één overblijvend gietijzeren grafkruis, oorspronkelijk opgericht in 1951 op de laatste rustplaats van Joannes Alexander Pannekoek; in 1998 hergebruikt voor de gezusters Van Hove (zie tekst op het kruis) op een nieuwe locatie. Decoratief opengewerkt gietijzeren grafkruis met Christusfiguur in een stralenkrans op een doodshoofd met gekruiste beenderen (van het type Hourant II A 5h).

  • BOSMAN R. - HEYVAERT H., De geschiedenis van Wieze, Wieze, 1990, p. 317-320.
  • HEYVAERT H., Gedenktekens op het kerkhof van Wieze, in Salvator mededelingen, XVII, 50, 2007, p. 25-32.
  • PAELINCK L. (e.a.), Wieze, een kijkboek: een dorp om van te houden, Wieze, 1992, p. 137, 145.
  • VAN DRIESSCHE L., Het laatste kruis, in Salvator mededelingen, VIII, 20, 1998, p. 37-39.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentelijke begraafplaats met oorlogsmonument [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47852 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.