erfgoedobject

Herenhuis

bouwkundig element
ID
47913
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47913

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Herenhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Herenhuis met aanhorigheden
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Herenhuis
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Het herenhuis aan de Koning Albertstraat werd vermoedelijk gebouwd in de 18de eeuw ter vervanging van twee smalle oude panden; de neoclassicistische gevel dateert waarschijnlijk uit de 19de eeuw. 

Nauwkeurige bouwdata zijn niet bekend. Vanaf 1785 huurde Jacques Aernout, later benoemd tot notaris, dit huis op de Spriet, aan de splitsing van drie straten. Na zijn overlijden in 1841 werd het huis bewoond door zijn zoon Angelus, notaris benoemd in 1831. Hij kocht het huis aan in 1845. Ook zijn zoon Florimond, advocaat, betrok het huis tot zijn overlijden in 1914. In 1914 werd het huis bij openbare verkoop aangekocht door dokter Louis Van Kerckvoorde, die het in 1935 liet vergroten met een garage, dokterspraktijk en enkele kleinere aanhorigheden. De gevel werd een twintigtal jaar geleden grondig gerestaureerd, vrijwel gereconstrueerd, door Romano Tondat, waarbij alle decoraties in aangepaste cement-kalkmortel werden vernieuwd.

Het oorspronkelijke herenhuis telt vijf traveeën en tweeënhalve bouwlaag met een dubbelhuisopstand in Lodewijk XVI-stijl. Het huis werd volgens de bouwaanvraag in 1935 aan de rechterzijde uitgebreid met drie traveeën in aangepaste stijl. Het hoofdgebouw wordt afgedekt door een tentdak met leien, de later toegevoegde zijaanbouw heeft een plat dak. De bepleisterde en witgeschilderde lijstgevel van het oude huisgedeelte vertoont een symmetrische opstand en een sterke horizontale geleding. Een hoge arduinen plint reikt tot de vensterdorpels. De zijtraveeën kregen een decoratief accent in de typische stijl van het classicisme. De rechthoekige vensters met T-ramen in vernieuwd houtwerk zijn gevat in een geriemde omlijsting met eenvoudige sluitstenen, behalve in de bovenvensters van de zijtraveeën waar de sluitstenen uitgewerkt zijn als vrouwenhoofdjes. De benedenvensters en het centrale bovenvenster hebben glas-in-loodramen. De arduinen vensterdorpels zijn doorgetrokken tot een kordon. De bovenvensters van de zijtraveeën worden geaccentueerd door een kroonlijst rustend op consoles met guirlandes. De rondboogvormige deur is gevat in een markante gepleisterde omlijsting met sluitsteen en festoenen, bekroond door een rechte kroonlijst met tandlijst rustend op consooltjes in de uitgeholde zwikken van de rechthoekige omlijsting. Het glasraam in het bovenlicht van de deur vertoont gestileerde bloemmotieven in dezelfde stijl als het bovenvenster. De borstwering is verfraaid met panelen, in de zijtraveeën verrijkt met een sierlijke guirlande. De lijstgevel wordt bekroond door een hoofdgestel en een attiek uitgewerkt als mezzanino. Boven op het dak vormt een platform met ijzeren leuningen een belvedère.

De voorgevelbehandeling van het in 1935 toegevoegde deel is nagenoeg identiek aan het hoofdgebouw. Inrijpoort met beglaasde ijzeren vleugeldeur voorzien van een omlijsting en kroonlijst in dezelfde stijl als de voordeuromlijsting. De boogtrommel is voorzien van een reliëf in pleisterwerk. De verdieping is gemarkeerd door een gemetste uitbouw rustend op consoles.

De achterzijde van het huis ziet uit op een diepe achtertuin en is opvallend door het speelse volumespel van hoofdgebouw met erkers, aanhorigheden en aanbouwsels in art-decostijl. Een houten driezijdige loggia op de bovenverdieping trekt de aandacht.

Bij de verkoop van 1914 wordt de indeling en het interieur van het huis als volgt beschreven: "twee salons suite, spreekplaats, eetplaats en zaal in vlaamsche stijl, ruime keuken en achterkeuken, twee kelders, op de verdiepen verscheidene ruime slaapkamers". Aan de rechterzijde van de centrale gang lagen de toenmalige salons-en-suite, nu ingericht als tandartspraktijk en wachtkamer en uitgebreid met een erker met glas in lood met florale motieven. De huidige wachtkamer aan de straatkant is ingericht in rococostijl met veelkleurig stucwerk in Lodewijk XV-stijl aan wanden en schouw, deels daterend van de recente renovatiewerken. Naar verluidt bevinden zich onder de huidige stoffering nog schilderingen op doek met dorpsgezichten. Aan de andere kant van de gang bevond zich aan de voorzijde de spreekplaats, nu eveneens een tandartspraktijk. Deze kamer is voorzien van een stucschouw in classicistische stijl geflankeerd door wandtapijten met herbergtaferelen. Ook het centraal motief van de glasramen stellen herbergtaferelen voor. De andere wand is bekleed met imitatiegoudleer. De opmerkelijkste kamer van het huis is de centraal gelegen zitkamer – trappenhuis. De kamer is voorzien van twee wit betegelde wanden met paars randtegels in ruitmotief en vier tegeltableaus met veelvoorkomende taferelen uit de 18de eeuw, namelijk een klok met één wijzer en zandloper getekend JVDWolk Rotterdam, een herderstafereel met opschrift "Ik hoedt mijn schaapen", een kanarie in een kooi, een hond en een kat. Ook schouwmantel, stookplaats en schoorstenen zijn betegeld en verrijkt met tableaus voorstellende een kat, een hond, een ruiterfiguur met opschrift Markus Curtius en een calvarie; op de schoorstenen zijn tegeltableaus, voorstellende met door ranken omwonden getorste zuilen, aangebracht. De houten bordestrap met balusterleuning wordt verlicht door een groot raam. De wand van het trappenhuis is op de bovenverdieping bekleed met imitatiegoudleder.

De in 1935 aangebouwde garage en dokterspraktijk vertoont ook nog zijn authentieke aankleding met onder andere granitovloeren uitgevoerd door Santo Tondat.


Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 21n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Herenhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47913 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.