erfgoedobject

Burgerhuis in neoclassicistische stijl

bouwkundig element
ID
4841
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4841

Juridische gevolgen

Beschrijving

Twee burgerhuizen in neoclassicistische stijl, kort na elkaar gebouwd in opdracht van de heer Winschen, naar ontwerpen door de architect Jan Schaeps. Het nummer 103 vormde oorspronkelijk de rechter helft van een geheel van twee volgens spiegelbeeldschema gekoppelde woningen, die in 1877 als eerste tot stand kwamen. Het gelijkaardige nummer 105 werd in 1878 aan het complex toegevoegd. Oorspronkelijk vormde de toegang tot dit laatste pand een aanleunend portaal, dat ook de achterliggende huizen in het binnenblok ontsloot. In 1879 bouwde Schaeps voor Winschen nog een geheel van drie volgens spiegelbeeldschema gekoppelde burgerhuizen (gesloopt) aan de overzijde van de straat. Het tweelingpand van nummer 103 verdween al in 1960 voor de bouw van een meergezinswoning. Nummer 105 werd in 2005 gesloopt voor de bouw van het kantoorgebouw Ackermans & van Haaren door SVR-Architects op de hoek van Begijnenvest en Schermersstraat, voltooid in 2007.

De burgerhuizen Winschen zijn representatief voor het rijpere werk van Jan Schaeps, die als architect actief was in Antwerpen vanaf de tweede helft van de jaren 1860 tot eind jaren 1890. In deze periode realiseerde hij tientallen burgerhuizen van dit type in de nieuwbouwwijken van de stad, vaak per twee of meer gekoppeld, en voor zover bekend zonder uitzondering in conventionele neoclassicistische stijl.

Rijwoningen van drie traveeën, een souterrain en drie bouwlagen onder een zadeldak (nok parallel aan de straat). De bepleisterde en beschilderde lijstgevels met schijnvoegen op de verhoogde begane grond, rusten op een plint uit blauwe hardsteen. Horizontaal geleed door de puilijst en cordonvormende lekdrempels op consoles, legt de compositie telkens de klemtoon op de middenas. Deze wordt op de eerste verdieping gemarkeerd door een balkon met bewerkte consoles en een smeedijzeren borstwering (vernieuwd). Verder beantwoorden de opstanden aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van respectievelijk rechthoekige en getoogde deur- en vensteropeningen. Opvallend is het drukke stucdecor van vensteromlijstingen, bewerkte penanten, borstweringen en friezen, onder meer met metopen en trigliefen. Een klassiek hoofdgestel, oorspronkelijk met een houten kroonlijst op klossen, tandlijst en langgerekte, gekoppelde consoles vormt de gevelbeëindiging. Van nummer 103 zijn de bewerkte houten deur, de gietijzeren voetschraper en de smeedijzeren gebogen souterraintralies met pijlpunten bewaard; de kroonlijst is vernieuwd.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1877#1010 (nummers 101-103), 1878#261 (nummer 105), 1879#1097.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4841 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.