erfgoedobject

Neoclassicistisch herenhuis

bouwkundig element
ID
4856
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4856

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek en context

Herenhuis met een traditionele kern die minstens opklimt tot de 17de eeuw. De handelaar Henri Van der Molen liet het pand in neoclassicistische stijl aanpassen met een lijstgevel van twee en een halve bouwlaag, naar een ontwerp door de architect Louis Auguste Serrure uit 1844. Daarbij bleef in de tweede travee de barokke, geblokte rondboogpoort met imposten, een sluitsteen en gestrekte waterlijst uit blauwe hardsteen behouden. In opdracht van Charles Van den Driessche-Era voerde de aannemer Corneille Joseph Kennes in 1870 een grondige verbouwing uit. Beide bovenverdiepingen werden verhoogd, de barokke poort vervangen door een rechthoekige inkomdeur, de plint, puilijst, het stucdecor en hoofdgestel toegevoegd. Samen met het aanpalende pand, huisvest het gebouw sinds de naoorlogse periode het Werk der Daklozen, vandaag CAW De Plataan. Grondig verbouwd en uitgebreid eind jaren 1950, werd het complex ingrijpend gerenoveerd naar een ontwerp door ingenieur-architect Geert Van Hamme uit 2001, voorbereid sinds 1994. Daarbij onderging de gevelopstand een ingrijpende wijziging, met verbouwing van de tweede verdieping en toevoeging van twee niveaus binnen een dakvolume met kwartrond profiel.

De verbouwing van het hotel Van der Molen behoort tot de laatste realisaties van Louis-Auguste Serrure, die in 1845 overleed. Hij was van 1825 tot 1829 als conducteur verbonden aan de Stad Antwerpen, in dienst van stadsbouwmeester Pierre-Bruno Bourla. In 1834 werd hij samen met Ferdinand Berckmans als architect aangeworven door de provincie Antwerpen, maar nam al na korte tijd ontslag uit deze functie. In 1835 ontwierp Serrure de neoclassicistische hoofdingang van het Sint-Elisabethgasthuis in de Lange Gasthuisstraat, en de huizen Le Paige aan de Komedieplaats. In 1838 volgde de verdwenen Passage Dehaen tussen Oudaan en Everdijstraat.

Corneille Joseph Kennes was in Antwerpen als metser, aannemer en later bouwkundige actief van begin jaren 1860 tot midden jaren 1890. Zijn productie nieuwbouwprojecten bestond hoofdzakelijk uit burgerhuizen in conventionele neoclassicistische stijl, voor eigen rekening of in opdracht van derden. Aanvankelijk gevestigd op het Zand in de oude binnenstad, verhuisde hij na het overlijden van zijn echtgenote in 1884 naar de voorname ‘boulevard Léopold’ (huidige Belgiëlei).

Architectuur

Rijhuis met dubbelhuisopstand van vijf traveeën en drie bouwlagen, oorspronkelijk onder een zadeldak. De bepleisterde en beschilderde lijstgevel met schijnvoegen op de begane grond, rust op een plint uit blauwe hardsteen. Horizontaal geleed door de puilijst en cordonvormende lekdrempels, beantwoordde de lijstgevel tot de meest recente verbouwing aan een regelmatig ordonnantieschema. Registers van rechthoekige vensters, op de begane grond voorzien van gebogen ijzeren traliehekken met speerpunten. Bovenvensters in geriemde omlijsting, verrijkt met oren op de tweede bouwlaag; van de derde bouwlaag resten de afzonderlijke lekdrempels op gegroefde consooltjes met dropmotief waartussen panelen. Oorspronkelijk vormde een klassiek hoofdgestel met een gelede architraaf, panelenfries en een houten kroonlijst met tandlijst op klossen de gevelbeëindiging.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1844#265, 1845#191, 1870#106, 86#940499 en 86#10190; foto FOTO-OF#5205.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Neoclassicistisch herenhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4856 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.