Stenenmolen ()

Achterin gelegen romp van de "Stenenmolen" of "Abbeloos Molen", een stenen korenwindmolen van het type bovenkruier (bergmolen), in 1886 opgetrokken ter vervanging van een staakmolen.

Tussen 1668 en 1680 werd op deze locatie (het “Duivelsveld”) een houten korenwindmolen opgetrokken, gekend als "Beirens Molen". Het veelvuldig vermelde bouwjaar 1487 van deze staakmolen wordt door historisch onderzoek ontkracht. Petrus Joannes Abbeloos liet deze molen in 1886 slopen en vervangen door de huidige stenen bovenkruier. In hetzelfde jaar werd naast de molen ook een stoommaalderij opgericht, voorzien van een stoommachine en een hoge bakstenen schouw. De molen werd circa 1920 buiten gebruik gesteld, in 1931 ontmanteld en in 1937 van zijn wieken ontdaan en voorzien van een nieuwe kap, die al in 1940 afwaaide en vervangen werd door een betonnen vloer. In 1937 werd ook de maalderij afgebroken en vervangen door een woning (nummer 129).  De vroegere molenaarswoning aan overzijde van de straat (nummer 168) is sterk gewijzigd. De molenberg is afgegraven. De molenromp werd in 2019-2020 gerestaureerd en uitgebreid met nieuwbouw naar ontwerp van De Bruyn architecten uit Aalst.

Afgeknotte bakstenen conische molenromp van drie bouwlagen met rondboogvormige muuropeningen onder gesinterde druiplijst, en een uitgebouwde poort.

  • BAUTERS P. 1985: Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen. De infrastructuur van eeuwenlang dagelijks, menswaardig overleven, Gent.
  • S.N. 1962: Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster, Eerste aflevering de arrondissementen Aalst en Dendermonde, Kultureel Jaarboek voor de provincie Oostvlaanderen, Gent, 149-150.
  • STROOBANTS A. 2005: Gemalen en geplet. Molens en maalderijen te Dendermonde in de 19de en 20ste eeuw, Dendermonde, 119-122.

Auteurs:  Verbeeck, Mieke; Vandeweghe, Evert; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stenenmolen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/359133 (geraadpleegd op ).


Stenenmolen ()

Achterin gelegen molenromp van de "Stenenmolen" of "Abbeloos Molen" gelegen op het "Duivelsveld". Volgens de literatuur teruggaand op een 17de-eeuwse houten korenwindmolen, gekend als "Beirens Molen". Het veelvuldig vermelde bouwjaar 1487 van deze staakmolen wordt door recent historisch onderzoek ontkracht. Korenwindmolen circa 1870 door Petrus Joannes Abbeloos gesloopt en vervangen door de huidige stenen bovenkruier. In 1886 vergroot met een stoommaalderij, voorzien van een stoommachine en een hoge bakstenen schouw, naast de molen. De molen wordt circa 1920 buiten gebruik gesteld, in 1931 ontmanteld en in 1937 van zijn wieken ontdaan. Datzelfde jaar wordt de maalderij afgebroken en vervangen door een woning. De nieuwe kap uit 1937 waaide af tijdens een storm in 1940; daarna afgedekt door betonnen vloer.

Vroeger bijhorend molenaarshuis aan overzijde van de straat (nummer 168) in sterk gewijzigde toestand.

Afgeknotte bakstenen conische molenromp van drie bouwlagen. Rondboogvormige muuropeningen onder gesinterde druiplijst, deels gedicht. Uitgebouwde poort. Afgegraven molenberg.

  • BAUTERS P. 1985: Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen. De infrastructuur van eeuwenlang dagelijks, menswaardig overleven, Gent.
  • S.N. 1962: Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster, Eerste aflevering de arrondissementen Aalst en Dendermonde, Kultureel Jaarboek voor de provincie Oostvlaanderen, Gent, 149-150.
  • STROOBANTS A. 2005: Gemalen en geplet. Molens en maalderijen te Dendermonde in de 19de en 20ste eeuw, Dendermonde, 119-122.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stenenmolen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/48626 (geraadpleegd op ).