erfgoedobject

Hoeve in U-vorm en molenromp

bouwkundig element
ID
48773
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/48773

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalige hoeve thans zogenaamde "Wijnhoeve" (zie recent gevelopschrift op naar de straat gerichte zijpuntgevel van boerenhuis), naar verluidt voorheen gekend als "Hof Van Damme" naar de vroegere eigenaar, met rest van molenromp van de Sint-Antioniusmolen of Van Dammes molen.

Minstens sinds begin 19de eeuw bestaande hoeve met losse bestanddelen opgesteld in U-vorm geopend naar de straat, volgens het kadasterarchief in 1892 gedeeltelijk gereconstrueerd en vergroot door handelaar Victor Alphonse Van Damme–Van Assche. Toen kwam de huidige aanleg tot stand in U-vorm geopend naar het achtererf; in 1926 verlengd zuidelijk bedrijfsgebouw (zie kadasterarchief).

Boerenwoning haaks ten opzichte van de straat ingeplant ten noorden van het erf met zuidelijk gerichte voorgevel, L-vormig bedrijfsgebouw met één vleugel aan de straat, andere vleugel parallel tegenover de woning ingeplant. Tweeledig bakhuis ten westen in het verlengde van de woning. Erf toegankelijk via ijzeren hek tussen vroeger melkhuisje en langere bedrijfsvleugel. Gebouwen heden in gebruik door Wijngilde "'t Vaatje".

Restant van de achtergelegen molenromp bereikbaar via gekasseide oprit vanaf het erf. Achterin ten westen van de hoeve werd in 1901-1902 een stenen windmolen opgetrokken door de Zeelse molenmaker Gustaaf Mariman, in opdracht van molenaarszoon Victor Alphonse Van Damme, kerkmeester, armenmeester en raadslid in Sint-Gillis. De windmolen telde vier bouwlagen en was uitgerust voor het malen van graan en stampen van olie. Boven de toegangsdeur bevond zich een kapelletje met beeld van de Heilige Antonius. Vanaf 1912 werd er enkel graan gemalen en in 1923 schakelde men over op elektriciteit. De molen kwam in 1926 in het bezit van zoon Jan-Baptist van Damme. In 1940 werden het gevlucht en een deel van de molenkap losgerukt van de romp door stormschade. Ondanks herstelwerken kwam de molen in verval en werd in 1962 grotendeels afgebroken. Deels afgegraven molenberg met lage resten van de molenromp bestaand uit bakstenen metselwerk van circa 52 cm breed.

Verankerd bakstenen boerenhuis van één bouwlaag en vijf traveeën onder pannen zadeldak, bewaart muurvlechtingen in beide zijpuntgevels wijzend op oude oorsprong van de woning. Erfgevel voorzien van rechthoekige muuropeningen onder houten lateien, afgelijnd door houten kroonlijst. Getralied benedenvenster met luikduimen en twee getoogde zolderluiken in de straatpuntgevel. Aanpalend bakstenen bakhuis vergroot aan de erfzijde met aanbouw onder lessenaarsdak. IJzeren armwaterpomp met hardstenen watervergaarbak tegen de voorgevel. Bakstenen bedrijfsgebouwen onder pannen zadeldaken.

  • STROOBANTS A., Gemalen en geplet. Molens en maalderijen te Dendermonde in de 19de en 20ste eeuw, Dendermonde, 2005, p. 155-157.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve in U-vorm en molenromp [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/48773 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.