erfgoedobject

Hoekcomplex in neoclassicistische stijl

bouwkundig element
ID
4918
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4918

Juridische gevolgen

Beschrijving

Imposant complex van gekoppelde meergezinswoningen met café en winkel in neoclassicistische stijl op de hoek van Brouwersvliet en Falconplein, gebouwd in opdracht van L.C. Loobuyck uit de Vingerlingstraat 15, naar een ontwerp door de architect Edouard Van Opstal uit 1887.

Historiek en context

Het complex Loobuyck is representatief voor de vroege eigen realisaties van Edouard Van Opstal, die na zijn vader de architect Lievin Van Opstal te hebben geassisteerd, zich omstreeks 1880 als zelfstandig architect vestigde. In opdracht van een bemiddeld cliënteel, ontwierp hij talrijke burger- en herenhuizen in de betere wijken van de stad, overwegend in conventionele neoclassicistische stijl. Actief tot omstreeks 1930, liet Van Opstal zich de laatste decennia van zijn loopbaan opmerken met een somptueuze architectuur in beaux-artstijl, zoals het warenhuis "Grand Bazar" op de Groenplaats dat hij samen met de architect Ernest Pelgrims tot stand bracht.

Op het Falconplein bevindt zich een winkel met historisch interieur: De "Falcon Seamen shop" is hier gevestigd sinds 1895. Op de hoek bevond zich oorspronkelijk een café. In 1916 was hier "La Cave Flamande– De Vlaamsche kelder" gevestigd, nu huist er een nachtwinkel.

Toepasselijk voor het schipperskwartier verkoopt Falcon Seamen Shop sinds 1895 schipperskleding. Na vier generaties Everaert werd de familiezaak overgenomen in 2011. De oude handelsbenaming bleef behouden. Eerder al, in 1887, was er een zaak waar laarzen verkocht werden. Voor deze zaak werd een aanvraag ingediend voor het plaatsen van een uithangbord.

Architectuur

Gevelfront

Het neoclassicistische complex met huurkwartieren en winkels vormt een eenheidsbebouwing van vijf, één en zes traveeën en vier bouwlagen onder een leien mansardedak. Bepleisterde en beschilderde lijstgevels met een afgeronde hoektravee afgelijnd door geblokte pilasters; sterk horizontaal accent door een doorlopend balkon op consoles, doorlopende lekdrempels en kordons en de versierde borstweringen. Rechthoekige vensters met penanten uitgewerkt als pilasters, laatstgenoemde met Ionische kapiteeltjes op de tweede verdieping. Gekorniste kroonlijst met tandlijst op klossen en zware gegroefde consoles, hogerop vijf dakkapellen met een driehoekig fronton en een oeil-de-boeuf. Winkel- en cafépui op begane grond.

De houten neoclassicistische winkelpui van de Seamen Shop op het Falconplein is origineel van 1887 en heeft aan weerszijden van het rechthoekige winkelvenster authentiek schrijnwerk, paneelwerk met ingesnoerde hoeken en pseudokapitelen. Recentere inkomdeur met bovenlicht, tussenstijl gedragen door gegroefde consoles. Uittrekbare luifel met scharniersysteem. Blauwe hardstenen plint, twee kelderramen met smeedijzeren sierhekken. Sinds 1887 (en zeker nog tot 1916 – zie postkaart Vlaamsche kelder) hing bij wijze van reclame een grote laars boven de etalage van de Seamen Shop, aangevraagd door Loobuyck.

De pui van het café op de hoek loopt verder op de Brouwersvliet 44. Het schrijnwerk werd daar vervangen in 1906 door guillotineramen en voor een tweede keer op recente datum.

Winkelinterieur Seamen Shop

De Seamen Shop bestaat uit twee rechthoekige, gekoppelde en achter elkaar aansluitende ruimtes. De eind-19de-eeuwse vaste aankleding van de winkelruimte is bewaard. De vloeren zijn bekleed met keramische tegels met bloemmotief in tapijtpatroon: centraal de vierkante tegels, omzoomd door rechthoekige exemplaren. Vlak gestucte wanden bekleed met behangpapier, met een geprofileerde lijst overgaand naar de stucplafonds met centrale rosetten.

Weinig nagelvast en op maat gemaakt meubilair. Nagelvaste houten toonbank met afgeronde hoeken en beglaasd front in de voorkamer. In de achterkamer een houten kast met laden in het onderste register en legplanken in het bovenste register. Een aansluitend stuk van de kast dient om kleding te hangen. Tegen de zoldering bevindt zich een metalen roede waaraan jassen gehangen worden door middel van een houten stok met metalen tand. Dit modernistische meubilair dateert van rond 1930. Het overige meubilair in de winkel is recenter; enkele metalen wandrekken en nieuw toegevoegd meubilair hebben geen erfgoedwaarde.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers: 1886#46, 1887#1450; foto PB#4382.

Auteurs: Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine; Ennekens, Katherine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoekcomplex in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/4918 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.