erfgoedobject

Drie gekoppelde winkelhuizen in eclectische stijl

bouwkundig element
ID
5068
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5068

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van drie gekoppelde winkelhuizen in eclectische stijl, gebouwd in opdracht van de heer P.B. Boeckx, naar een ontwerp door de architect François Van Rompaey uit 1908. Het ontwerp kwam in twee kort op elkaar volgende, licht afwijkende versies tot stand, waarvan de eerste voor het middelste pand de huisnaam “De Zwaluw” draagt.

Het ensemble is representatief voor het vroege oeuvre van François Van Rompaey, die zich omstreeks 1905 als architect vestigde. Vóór de Eerste Wereldoorlog bouwde hij talrijke burgerhuizen zowel in neoclassicistische of beaux-artsstijl als in eclectische stijl met neorenaissance of art-nouveau-inslag gekenmerkt door een polychroom baksteenparement. Tot zijn belangrijkste realisaties uit deze periode behoren de neogotische Sint-Jozefskerk en Heilig Hartkerk in Hoboken en het Gemeentehuis van Hemiksem.

Met een gevelbreedte van elk twee traveeën, omvatten de gekoppelde rijwoningen vier bouwlagen onder een mansardedak. De uniform behandelde lijstgevel heeft een parement uit geel baksteenmetselwerk in kruisverband, met gebruik van witte natuursteen voor waterlijsten, vensterposten, boogvelden, lateien, lekdrempels, onderdorpels, hoekblokken, sluit-, kraag- en dekstenen. Axiaal symmetrisch van opzet, legt de compositie de klemtoon op het middenpand, dat als hoger opgetrokken risaliet is behandeld, bekroond door een tuitgevel met bewerkt topstuk, gebogen fronton en obelisken. De begane grond bestaat uit drie gekoppelde winkelpuien met zijportaal, in een fraaie, klassiek houten omlijsting met gegroefde pilasters en een hoog, bewerkt entablement. Hierbij sluit op de eerste verdieping van het middenpand een driezijdige houten erker aan, met paneelwerk, diamantkoppen en wortelmotieven, bekroond door een gebuikt gietijzeren balkon vóór het brede korfboogvenster met waterlijst, imposten en mascaronsleutel van de tweede verdieping. De derde verdieping van het middenpand onderscheidt zich door een tweelicht met vrouwelijk hermbeeld als middenpost, onder een gestrekt entablement op consoles; een bekronende gevelsteen met leeuwenkop draagt het opschrift: “ARBEID VEREDELT DE TOEKOMST”. Rondboogvenster in de top, die wordt bekroond door een topstuk met bouwjaar 1909 en een gebogen fronton met obelisk. De zijpanden worden op de eerste verdieping gemarkeerd door een korfboogdrielicht met waterlijst, pilasters, mascaronsleutel, en een centraal balkon met consoles en gebuikte gietijzeren borstwering. Hogerop registers van rechthoekige vensters met latei op kraagstenen, boogveld met mascaron en sluitsteen, lekdrempel en onderdorpel. Een brede houten kroonlijst met tandlijst op consoles vormt de gevelbeëindiging; telkens twee houten dakkapellen met overhoeks afgesnuite bedaking. Het houten schrijnwerk van de bovenvensters met kleine roeden in het bovenlicht is bewaard; dat van de winkelpuien is vernieuwd.

De drie gekoppelde panden bestaan telkens uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. Een winkelruimte met woonkamer en keuken annex wasplaats en wc beslaan de begane grond. De plattegronden van de bovenverdiepingen, wellicht huurkwartieren, ontbreken in het bouwdossier.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1908#1092.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Drie gekoppelde winkelhuizen in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5068 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.