erfgoedobject

Klooster van de witzusters

bouwkundig element
ID
5090
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5090

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek

Voormalig klooster van de Witzusters, gesticht in 1312 en wettelijk erkend in 1353. In 1483 werd het aanpalende huis genaamd "Den Winthaes" (nummer 53) aangekocht teneinde het klooster te vergroten; de kerk werd voltooid in 1491, de rest van de gebouwen circa 1545; het portaal aan de straatzijde dateert van 1652. In 1799 werd het openbaar verkocht en in 1846 aangekocht door het Sint-Vincentius Genootschap. Een gedeelte van de kapel en de achtergebouwen werden in 1914 vernield, heropgebouwd in 1920-21 en in gebruik genomen door een school.

Architectuur

De poort aan de Kammenstraat 51 geeft uit op een trechtervormige binnenplaats, noord- en zuidwaarts begrensd door de woningen Kammenstraat 49 en 53, oostwaarts door kerk met aangebouwd nonnenkoor ten zuiden. Een overdekte gang tussen huizen (ten westen) en de kerk (ten oosten) leidt naar een speelplaats, vermoedelijk het aanpalende kerkhof met aanpalende gebouwen aan oost- en westzijde. Meer oostwaarts bevindt zich het vroegere pandhof met kapittelzaal ten oosten (?) en een grote tuin, ten noorden afgesloten door enkele kleinere gebouwen met uitgang in Lombardenvest 20.

Poort

Aan de straatzijde: monumentaal barokportaal met classicistische inslag (1652): rondboogpoort in geblokte arduinen omlijsting met profiel, begrepen in een zwaar entablement op Toscaanse driekwartzuilen met hoge sokkel en bekroond met driehoekig gebroken fronton. De bekronende natuurstenen calvarie met gekruisigde Christus en beelden van Onze-Lieve-Vrouw, Sint-Jan en Maria-Magdalena door de beeldhouwer Albert Baggen uit 1931-1932, vervangt de in 1800 verwijderde oorspronkelijke beeldengroep. Op de makelaar van de houten vleugeldeur, groot beeld van een geestelijke en twee kinderen onder zijn hoede neemt.

Klooster

Achter deze poort bevindt zich een trechtervormige binnenplaats, links en rechts omgeven door vleugels van twee bouwlagen met lijstgevels van bak- en zandsteen. Noordvleugel van zes traveeën afgedekt met zadeldak (mechanische pannen) waarin twee getrapte dakkapellen met rondboogvensters; voorts rechthoekige vensters met kwarthol geprofileerde dagkanten, lekdrempels en lateien van arduin en wigvormige ontlasting van voormalige kruiskozijnen; in de zesde travee korfboogvormige doorgang naar het vroegere kerkhof.

Zuidvleugel met onregelmatige opbouw met in de laatste travee een traditioneel rondboogdeurtje in geprofileerde zandstenen omlijsting met sleutel en imposten. oostwaarts: gerestaureerde gotische kapel met schip van vijf traveeën en recht afgesloten koor onder zadeldak (leien); bakstenen puntgevels met speklagen oost en west, bakstenen lijstgevel noordwestgevel op bakstenen sokkel met geprofileerde afzaat van natuursteen waarboven spitsboogvenster en dito deur met maaswerk; tussen beide steunbeer waarop zandstenen Onze-Lieve-Vrouwebeeld met kind onder sierlijke ijzeren baldakijn en voorzien van lichtarm; het beeld is afkomstig van de Schoenmarkt (1899) en zou dateren uit het eerste kwart van de 16de eeuw; op de tweede bouwlaag spitsboogvenster met eenvoudig maaswerk. Noordgevel met steunberen waartussen vernieuwde segmentboogdeuren; oostgevel - met korfboogpoort in brede geprofileerde omlijsting van witte steen bekroond met driezijdige erker onder leien zadeldakje.

Van de overige gebouwen herinnert alleen de schikking aan het vroegere klooster.

  • DE KEYSER V. 1931: Ons Atwerpsch St.Vincentiushuis, Antwerpen.
  • PRIMS F. 1929: De Witzusters der Kammenstraat, in Antwerpiensia (3de reeks), nummer 51, 446-455.

Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs: Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster van de witzusters [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5090 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.