erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Jozef met kerkhof

bouwkundig element
ID
50902
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/50902

Juridische gevolgen

Beschrijving

Noord-zuid-georiënteerde neoromaanse kerk opgericht in 1862. Sint-Jozef vormde aanvankelijk een proosdij; pas in 1878 erkenning als kapel. Sint-Jozef wordt een zelfstandige parochie in 1898.

Eenbeukige kruiskerk met vierkante noordtoren, gelegen te midden van kerkhof, laatstgenoemde aan de straatzijde afgezet door een laag muurtje en leiwilgen.

Neoromaans bedehuis naar ontwerp van L. Maes (Hooglede), gekopieerd op de Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartkerk te Gistel-Zevekote; torenspits naar ontwerp van D. De Laey (circa 1865), de latere burgemeester van Hooglede. Op het einde van de Eerste Wereldoorlog, vernieling van de toren (zie bouwnaad) en het dak, tussen 1921-1924 hersteld naar ontwerp van T. Nolf (Torhout).

De plattegrond ontvouwt: een eenbeukig schip van twee traveeën met half-ingebouwde noordtoren met portaal. Breed transept met vlakke sluiting, een koor van één travee met driezijdige sluiting. Rechthoekige sacristie in zuidwestelijke oksel; tevens aanbouw in zuidoostelijke oksel.

Rode baksteenbouw verfraaid met gele baksteen voor onder meer rollagen en waterlijsten. Schip en transept onder leien zadeldak, koor afgedekt met drievoudig afgesnuite leien bedaking. Sacristie en aanbouw onder plat dak.

Vierkante noordtoren van drie geledingen voorzien van op elkaar gestelde steunberen met versnijdingen. Op noordzijde opeenvolging van muuropeningen: korfboogpoort, rondboognis met Sint-Jozef, waaronder opschrift "Wees ons patroon en houd ons schoon", rondboogvenster, oculus en gekoppelde, rondbogige galmgaten. Ingesnoerde leien naaldspits bekroond met kruis en windhaan.

Aan weerszijden van de toren, verlagende gevel met op elkaar gestelde steunberen. Schip van twee traveeën, gemarkeerd door steunberen waartussen rondboogvensters. In de transeptgevels drielicht in rondboognis. Koor geritmeerd door overhoekse steunberen waartussen rondbogige vensters. Gevels belijnd door uitgelengd dropmotief.

Sober bepleisterd interieur afgelijnd met omlopende kroonlijst, in het koor opgevangen door pilasters; schip en transept voorzien van tongewelf met trekankers, kruisrib ter hoogte van de kruising; straalgewelf ter hoogte van het koor.

Mobilair. Hoofdaltaar (tweede-derde kwart van de 19de eeuw), tabernakel van 1932 door Sporenberg (Laken ?). Onze-Lieve-Vrouwaltaar uit het eerste kwart van de 20ste eeuw naar ontwerp van G. Dupon (Brugge). Veertien glasramen van F. Roderburg (Brugge) uit begin jaren 1930 met voorstelling van heiligen waarvan er negen verwijzen naar de familie De Laey, stichters en weldoeners van de parochie. Kruisweg uit het eerste kwart van de 20ste eeuw door atelier Slabbinck (Brugge). Orgel in 1865 geplaatst en afkomstig uit kerk van Heule.

  • Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten, 5328.
  • MUYLAERT F. (o.l.v.), Kerken in West-Vlaanderen, dl. I, Decanaat Hooglede (De Geite), Sint-Jozefskerk, s.l., s.d., p. 82-83.
  • ROOSE P., persoonlijke notities.
    ROOSE-MEIER B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie West-Vlaanderen, Roeselare en Torhout, kanton Roeselare, Brussel, 1976-1978, p. 19-20.

Bron: DE GUNSCH A., METDEPENNINGHEN C. & VANNESTE P. met medewerking van TANSENS A. 2001: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Roeselare, Kantons Hooglede - Izegem - Lichtervelde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 17n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Het kerkhof van Hooglede staat afgebeeld op de Ferrariskaart uit 1771-1778. Het is een rechthoekig kerkhof dat ten noorden en westen, ter hoogte van de weg, ommuurd is en aan de andere zijden voorzien van een bomenrij. Die situatie wordt bevestigd door de Atlas der Buurtwegen.

Op het kerkhof staat een dens geheel van voornamelijk hardstenen graftekens uit het interbellum en de naoorlogse periode die mooi het rijtjesdenken uit die periode illustreren. De gangbare types van stèle met zerk in art deco en modernisme komen voor. Uit de jaren 1960 en later vallen de nieuwe materialen op zoals mozaïek, smeedijzer, composietsteen en marmer. Ter hoogte van het koor bevinden zich drie betonnen kruisen uit 1923 en de jaren 1960. De graftekens zijn voorzien van tekstplaten in marbriet en applicaties in metaal en porselein. Een vroeg voorbeeld van het gebruik van graniet is het art-deco-grafteken Delaye-Vereecken uit het interbellum.

Het kerkhof werd bezocht in 2017.

  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Orgel kerk Sint-Jozef (wijk De Geit)

  • Is deel van
    Amersveldestraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Jozef met kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/50902 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.