Historiek en context

Voormalige woning van de schilder Frans Snyders (Antwerpen, 1579-Antwerpen, 1657). Geheel van twee gekoppelde, traditionele diephuizen met dubbele trapgevel, dat in kern opklimt tot de 16de eeuw. Het pand werd in 1622 aangekocht door Frans Snyders, echtgenoot van Margaretha De Vos. Deze barokschilder, leerling van Pieter Brueghel de Jonge en Hendrik Van Balen, staat bekend voor stillevens, jachttaferelen en diervoorstellingen. Hij was bevriend met Antoon van Dyck, en werkte vaak samen met Pieter Paul Rubens.

In 1804 liet de weduwe De Weerdt het gevelfront in laatclassicistische stijl aanpassen tot een lijstgevel door de architect François Verly. Daarbij werd de eerste geleding van beide geveltoppen opgemetseld tot een volwaardige tweede verdieping, afgewerkt met een klassiek hoofdgestel. In tegenstelling tot wat het gevelontwerp laat uitschijnen bleef de bekronende geleding van beide geveltoppen bewaard. De voorlaatste travee werd gemarkeerd door een rondboogpoort met imposten en sluitsteen gevat tussen gelede Ionische pilasters en een klassiek entablement.

Minstens vanaf 1848 was het pand in het bezit van de ondernemer en politicus Jean Félix François (Jan) Van den Bergh-Elsen (Antwerpen, 1807-Antwerpen, 1885), die de rondboogpoort in 1854 door de architect Frans J.H. Bex liet vervangen door een rechthoekige, vlak omlijste koetspoort in neoclassicistische stijl. Van den Bergh, gehuwd met Henriette Elsen (°1814), was reder-scheepsmakelaar (Van den Bergh Fils), bestuurder van de stokerij-brouwerij La Cloche (Van den Bergh & Cie) en consul van Griekenland. Hij werd in 1862 verkozen tot senator voor het arrondissement Antwerpen, eerst van de Liberale en vervolgens van de Meetingpartij, zetelde langdurig als provincieraadslid, gemeenteraadslid, en schepen van Antwerpen, en was in 1871-1872 waarnemend burgemeester. In opdracht van zijn erfgenamen, verhoogde de architect Jules Bilmeyer het gevelfront in 1900 met een derde verdieping. Net als in 1804, werd nu ook de bekronende geleding van de geveltoppen opgemetseld en afgewerkt met een kroonlijst, evenwel met behoud van beide drielichten.

Het gebouw werd in 1963 met het rechts aanpalende nummer 6 toegevoegd aan het links aanpalende Rockoxhuis, waarna in 1976-1977 een grondige restauratie volgde in opdracht van de Kredietbank, onder leiding van de architecten Joseph Louis Stynen en Richard De Bruyn. Daarbij werd het gevelfront in zijn oorspronkelijke vorm, ordonnantie en detaillering gereconstrueerd, met een parement in traditionele bak- en zandsteenstijl. Tot deze ingreep vertoonde de bepleisterde en beschilderde, in neoclassicistische stijl aangepaste lijstgevel, een regelmatige ordonnantie van vijf traveeën en vier bouwlagen, met behouden muurankers.

Architectuur

Gerestaureerde dubbele trapgevel van zes traveeën en twee bouwlagen onder leien zadeldaken. Verankerde bak- en zandsteenbouw op hoge sokkel. Herstelde, gekoppelde stenen kruiskozijnen onder wigvormig ontlastingssysteem met doorlopende lekdrempels op de tweede bouwlaag. Manke trapgevels (dertien en acht treden) met overhoekse topstukken, in beide geledingen geopend door drielichten met lager middenluik belijnd door waterlijsten, onder rechthoekige luiken en balkgaten. In de vijfde travee rondboogdeur in een geblokte spiegelboogomlijsting van blauwe hardsteen met voluutsleutel onder een zware, gekorniste waterlijst, aangebracht bij de gevelrestauratie.

Voormalige woning van schilder Frans Snyders (17de eeuw), in 1963 samen met nummer 6 bij het complex van het Rockoxhuis (nummer 10-12) gevoegd en momenteel ingericht als cultureel centrum. Bij de restauratie door architect Jules Bilmeyer (begin 20ste eeuw) werden de trapgevels vervangen door een lijstgevel van vier bouwlagen; huidige reconstruerende restauratie (1976-77) onder leiding van architecten Joseph Louis Stynen en R. De Bruyn. Gerestaureerde dubbele trapgevel van zes traveeën en twee verdiepingen onder leien zadeldaken. Verankerde bak- en zandsteenbouw op hoge sokkel. Herstelde stenen kruiskozijnen onder wigvormig ontlastingssysteem met doorlopende lekdrempels op de tweede verdieping. Manke trapgevels (dertien + acht treden en overhoekse topstukken) voorzien van drielichten, rechthoekige luiken en balkgaten. In vijfde travee rondboogdeur in een geblokte arduinen omlijsting met gekrulde sleutel onder een zware gekorniste waterlijst.