erfgoedobject

Verenigingsgebouw De Gilde

bouwkundig element
ID
51426
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/51426

Juridische gevolgen

Beschrijving

Nu zogenaamd "De Gilde", gebouwencomplex in oorsprong bestaande uit twee volumes van 1896-1898, naar ontwerp van E. Bethune, opgetrokken in opdracht van de familie Gillès de Pélichy en ter beschikking gesteld van de "werkmanskring van St.-Franciscus Xaverius" (gesticht in 1872). Het gebouw voorzag, naast een grote feestzaal, ook burelen voor de "spaarkas" (straatzijde) en vergaderzalen voor de verschillende gilden (verdiepingen). In 1923 uitgebreid (nummer 16) naar ontwerp van Louis Verstraete (Izegem), volgens bouwplan in opdracht van N.V. "Ons Eigen Brood". Thans diverse functies aansluitend bij de oorspronkelijke: cultureel centrum "De Leest", herberg en kantoorruimte.

Voormalige "Spaarkas" en "Gildenhuis" (volgens prentbriefkaart). Neogotisch gebouw van baksteen, uitgebreid en verbouwd in 2000-2001, naar ontwerp van buro voor architectuur Tyberghien. Combinatie van rechter lijstgevel met venstertraveeën onder leien zadeldak en linker puntgevel met inkom onder aansluitende haakse bedaking. Lijstgevel geritmeerd door eenvoudige steunberen en arduinen kruisvensters - twee- en drielichten- onder spitsboognisjes. Puntgevel tussen schouderstukken; Brugse travee met tot venster verbouwd spitsboogportaal zonder zijn oorspronkelijke luifel; baldakijn en console in de top. Behouden vensterindeling. Aansluitende, oorspronkelijk als eenheidsruimte opgevatte feestzaal met ziende kap in 1922-1924 verbouwd tot toneelzaal en cinema. In de loop van 1999, ontmanteling van het interieur waarbij de oorspronkelijke beschildering vrijkwam: schilden met de kentekens van de verschillende ambachten, neringen en beroepen met daaronder spreuken van G. Gezelle.

Herberg "De Gilde" en voormalige winkel. Eclectische lijstgevel van lichtgele, streekeigen baksteen waarin historische regionale vormen op min of meer vrije wijze worden geïnterpreteerd; zo onder meer de rechthoekige vensters opgenomen in geprofileerde korf- of rondboogvormige nissen onder doorgetrokken druiplijsten en houten kozijnramen. Eigentijdser is de gevelopbouw waarin de twee poorttraveeën uitlopen op twee licht overkragende dakvensters onder schilddak aansluitend op de gemansardeerde bedaking. De poort, ingeschreven in een gestileerde portiektravee onder vereenvoudigd entablement, voorheen met opschrift: Chr. Werkersverbond; leidde naar de achterin gelegen "feestzaal".

  • Stedelijk Archief Izegem Bouwvergunningen 6/ 1893-1896, 46/1932 (1923).
  • LERMYTE J.M., Geschiedenis van Izegem, 1985, p. 238-240.
  • LERMYTE J.M., Geworteld en Vertakt. De christelijke arbeidersbeweging in Izegem tot 1940, 1988, p. 177-183.
  • VANDROMME A., De rijke spreukenschat uit de vroegere gildenzaal, in Ten Mandere, nummer 106, 1996, p. 48-51.

Bron: DE GUNSCH A., METDEPENNINGHEN C. & VANNESTE P. met medewerking van TANSENS A. 2001: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Roeselare, Kantons Hooglede - Izegem - Lichtervelde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 17n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Verenigingsgebouw De Gilde [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/51426 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.