"Britanniahoeve", modelhoeve naar Engels voorbeeld gebouwd in 1855 naar ontwerp van de Franse architect H. Horeau, door aannemer Alderwereldt en op initiatief van agronoom Pierre Bortier. Pierre-Louis-Antoine Bortier werd in 1805 te Diksmuide geboren en stierf in 1879 te Brussel. Hij studeerde handelswetenschappen te Parijs en publiceerde een dertigtal brochures over allerlei aspecten van onder meer zeevisserij en landbouw. In 1830 verkreeg hij bij het overlijden van een oom belangrijke eigendommen te Gistel. Vijfentwintig jaar later zou hij gronden van de "Kloosterhoeve" (zie Abdij Ten Putte) afscheiden om er een modelhoeve naar Engels model op te richten. Hij realiseerde een uitgekiend systeem gericht op veeteelt en graanproductie: stallingen met gierkelders in een U-vorm rondom het erf, verbonden via voederwagonnetjes op rails. Een bietenstokerij en silo's ten westen bij de hoeve aansluitend zorgden voor organische meststoffen. Een echte schuur ontbrak op het erf... de schoven werden op wagonnetjes bewaard en vertrokken zo rechtstreeks naar de dorsmachine, aangedreven door een stoommachine. Er waren tevens paardenstallen, een voederkeuken, een museum met landbouwkundige bibliotheek... Lithografieën onder meer van 1858, 1861 en 1879 geven een beeld van het vermoedelijk origineel uitzicht. De lithografie van 1861 geeft ook een plattegrond van de hoeve met vermelding van de functie van de verschillende gebouwen.

Toegang tot het erf via een laan met essen ten zuiden vanaf de Abdijstraat (Naaikapelleweg, kronkelend tracé reeds aangegeven op de Atlas der Buurtwegen circa 1843) en via een laan met linden ten oosten. Laatst genoemde laan met recht tracé (Naaikapelleweg) is nog niet aangeduid op de Atlas, de aanleg ervan - uitkijkend op de 'voorgevel' van het woonhuis - gaat wellicht samen met die van de hoeve. Hoeve gelegen in een ruime omhaagde weide afgezoomd met Italiaanse populieren, knotwilgen en oude fruitbomen. Gesloten opstelling van bestanddelen van rode verankerde baksteenbouw rondom een verhard rechthoekig erf. Verzorgde baksteenbouw met uitgewerkte sierelementen van donkerder baksteen; markerende overstekende dakranden.

Ten oosten van het erf, beeldbepalend woonhuis als diephuis met rechthoekige plattegrond en driezijdige uitbouw aan de erfzijde. Vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak met afschuining aan de erfzijde (mechanische pannen, met recente invullingen van donker geglazuurde pannen). Markerende omlopende dakoverstek op uitgewerkte korbelen. Rechthoekige muuropeningen deels onder boogvormig ontlastingssysteem, gebruik van donkerder baksteen voor de dorpels op spiegels en de geriemde omlijsting met druiplijst. Voorgevel: geritmeerd door de centrale portiek met bekronend balkon met ijzeren leuning, bewaard houtwerk met kruisvormige indeling en kleine roedeverdeling (vermoedelijk ook bewaard oud glas). Erfgevel: vernieuwd houtwerk met T-indeling, doch bewaard linker venster met kleine roedeverdeling. Kelderramen met diefijzers.

Interieur: bewaarde indeling, houten lijsten en deuren. Oorspronkelijke bevloering van cementtegels, vernieuwde schouwen. Kelder met troggewelf op ijzeren I-balken.

Ten zuiden en ten noorden bij het woonhuis aansluitende lage vleugels onder naar het erf afhellende lessenaarsdaken (vermoedelijk ter vervanging van stenen gewelven). Ten noorden met poortdoorgang. Ten zuiden, 'voorzijdes' afgewerkt met (later ?) dichtgemetselde korfboognissen tussen als kantelen oplopende pilasters, mogelijk als restant van het voormalige wagenhuis ("remises pour le matériel agricole").

Stallingen en nutsgebouwen in U-vorm ten noorden, zuiden en westen van het erf. Lange volumes onder zadeldaken (Vlaamse pannen), hoger opgetrokken naar de erfuiteinden toe. Gebruik van donkerder baksteen voor de geriemde omlijsting van de muuropeningen en de lisenen. De zijgevels en middenrisalieten zijn opgevat als puntgevels met aflijnende (hoek)lisenen, oplopend in de geveltop. (Deels verwijderde) dakoversteken komen via korbelen uit op het geprononceerde metselwerk van de lisenen. Ten noordwesten, volume met merkwaardige keperboogvormige staldeuren en kleine vierkante raampjes, bewaard roodbeschilderd houtwerk. Het middengedeelte van de westvleugel is afgebroken om een extra erftoegang te creëren. Bewaarde spanten met ijzeren verstevigingsbouten.

Aansluitende recentere loodsen, ten noorden van de hoeve.