Teksten van Winkelhuis in eclectische stijl

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5267

Winkelhuis in eclectische stijl ()

Winkelhuis in eclectische stijl naar een ontwerp door de architecten Jean Baptiste en Emile Vereecken uit 1901. Opdrachtgever was jonkheer René Jacques della Faille de Waerloos (Antwerpen, 1830-Antwerpen, 1902), die resideerde op het kasteel “Den Brandt” aan de Beukenlaan. Uit zijn huwelijk met Marie Geelhand (Antwerpen, 1842-Antwerpen, 1922) in 1862, kwamen negen kinderen voort, geboren tussen 1864 en 1879. Zijn erfgenamen richtten in 1910 de vastgoedmaatschappij Société Anonyme Extensions et Entreprises Anversoises op, het latere Extensa, voor de verkaveling van het familiedomein tot de Nieuw-Parkwijk “Den Brandt”. Het perceel voor het winkelhuis aan de Komedieplaats, paalde achteraan aan het stadshotel van de familie della Faille de Waerloos in de Huidevettersstraat, waarvan het oorspronkelijk vermoedelijk ook deel uitmaakte.

Het winkelhuis della Faille de Waerloos behoort tot het latere oeuvre van Jean Baptiste Vereecken, die van 1893 tot 1906 met zijn zoon Emile geassocieerd was. Vanaf midden jaren 1860 bouwde hij een succesvolle carrière uit in dienst van de belangrijkste Antwerpse makelaars- en bankiersfamilies, zoals Havenith, Grisar, Pecher, Bunge, Meeûs, Kreglinger, Good en Nottebohm. Vader Vereecken ontwierp talrijke voorname herenhuizen op de meest prestigieuze locaties van Antwerpen en Berchem zoals het Stadspark en het Prins Albertpark, naast grote aantallen burgerhuizen in nieuwe wijken als het Zuid, onder meer ook voor eigen rekening. Daarbij bleef hij trouw aan een conventioneel eclecticisme van neoclassicistische inspiratie. Vanaf midden jaren 1890 evolueerde de architectuurproductie van het bureau Vereecken, mogelijk onder invloed van zoon Emile, naar een rijker geornamenteerd neorenaissance- of neobarokidioom. Representatieve voorbeelden uit de beginjaren van de samenwerking tussen vader en zoon Vereecken zijn het hotel Vandevelde uit 1895 op de hoek van Louiza-Marialei en Rubenslei, hotel Pungs uit 1896 in de Beeldhouwersstraat, en het monumentale ensemble winkelpanden in opdracht van Ernest Paul Grisar en Albert Kreglinger uit 1898 in de Leysstraat. Vanaf 1906 zette Emile Vereecken de praktijk in eigen naam tot midden jaren 1920 voort, met herenhuizen, bank- en kantoorgebouwen in beaux-artsstijl.

Met een gevelbreedte van vier traveeën, omvat de rijwoning drie bouwlagen en een mezzanine onder een zadeldak. In de bouwplannen is het gebouw afgedekt met een mansardedak, in het middenrisaliet geaccentueerd door een gebroken driehoekig fronton en een dakkapelmet gebogen fronton. De lijstgevel onderscheidt zich door een parement uit witte natuursteen, op een plint uit blauwe hardsteen. Opgebouwd uit nadrukkelijk horizontaal gelede registers, beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, met een lichte klemtoon op het twee traveeën brede middenrisaliet. De oorspronkelijke, klassieke houten winkelpui met zijportaal, colonnetten en entablement, werd geflankeerd door geblokte hoekpilasters, en bekroond door een gevelbreed balkon met consoles en ijzeren borstwering. De twee bovenverdiepingen worden geritmeerd door pilasters en een halfzuil in de middenas, achtereenvolgens met Dorisch en Ionisch kapiteel, telkens bekroond door een entablement. Rechthoekige vensters met latere smeedijzeren borstwering op de eerste verdieping, rondboogvensters met geprofileerde waterlijst op imposten en geajoureerd ijzerwerk in de borstwering op de tweede. Mezzanine met tweelichten, geritmeerd door pilasters en uitgelengde consoles in het middenrisaliet, beëindigd door een gekorniste houten kroonlijst op klossen en tandlijst. Verbouwde pui.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1901#861.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2017: Winkelhuis in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/203438 (geraadpleegd op ).


Winkelhuis ()

Statig herenhuis van vier traveeën en drie bouwlagen met natuurstenen lijstgevel, daterend uit het vierde kwart van de 19de eeuw in een strakke neoclassicistische stijl. Sterk horizontale geleding van de verdiepingen door brede puilijst, doorlopende lekdrempels, kordons en geprofileerde, gekorniste kroonlijst op klossen en tandlijst. Op de tweede bouwlaag rechthoekige deurvensters met fraai gesmede hekken, waartussen de muurdammen uitgewerkt als pilasters. Op de derde bouwlaag rondboogvensters op imposten met doorlopende, gekorniste lekdrempels; hierboven een mezzanino tussen consoles onder de kroonlijst. Begane grond onherkenbaar verbouwd tot winkelpui.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Winkelhuis in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5267 (geraadpleegd op ).