Georiënteerde, longitudinale kruiskerk in neogotische stijl van 1863 naar ontwerp van J. Van Gastel, vergroot in 1929 naar ontwerp van J. Taeymans. Oorspronkelijk kerkhof ten noorden, heden geasfalteerd plein met ten noordwesten van de kerk, een smeedijzeren Christus aan het kruis (A. Van Aerschot Herentals) als gedenkteken voor Eerwaarde Heer Frans Wuyts (+ 1891), eerste missionaris van Sluis.

Historiek

In een schepenakte van 1619 is er reeds sprake van een stenen kapel in Sluis; ze werd door de inwoners zelf gebouwd en bevond zich ongeveer in het midden van het driehoekige plein, dat het centrum van het gehucht vormde (zie gehuchtsinleiding Sluis). De kapel had een deur op het zuiden en een houten gewelf. Door de bevolkingstoename werd de constructie geleidelijk te klein, zodat vergrotingswerken werden uitgevoerd door aannemer Dries Vos in de periode 1768-1770.

In 1848 werd Sluis erkend als kapelanie, gevolgd door het slopen van de oude kapel in 1863; ze werd vervangen door een nieuwe, veel grotere kerk naar ontwerp van de provinciale architect J. Van Gastel, geregistreerd op het kadaster in 1865. Erkend als zelfstandige parochie bij KB van 8 juli 1889.

De eenbeukige longitudinale kruiskerk voorzien van een rechthoekig koor met driezijdige sluiting tussen annexen, werd eind jaren 1920 nogmaals vergroot naar ontwerp van de provinciale architect J. Taeymans van 1929. Aanvankelijk werd gedacht aan de bouw van een volledig nieuwe kerk; hiervoor werden reeds in 1907 plannen gemaakt door bouwmeester Taeymans; de Commissie van Monumenten en Landschappen gaf haar goedkeuring, doch de gemeenteraad vond het project veel te duur: de kerk moest even groot blijven, maar de kosten moesten drastisch gereduceerd worden.

Door de Eerste Wereldoorlog vielen echter alle activiteiten stil; het project werd pas in 1927 terug ter hand genomen en rekening houdend met de financiële toestand werd toen geopteerd voor vergroting van de oude kerk. De werken werden aangevat in juli 1929: de kerk werd verbreed met zijbeuken en de kruisbeuk werd verder uitgebouwd; de toren werd geflankeerd door een doopkapel ten noorden en een "depôt" ten zuiden.

Beschrijving

De plattegrond ontvouwt heden een longitudinale kruiskerk met ingebouwde westtoren, een driebeukig schip van drie traveeën, een licht uitspringend transept van één travee met vlakke sluiting en een koor van één travee met driezijdige sluiting; een sacristie en bergruimte bevinden zich in de oksels van koor en transept. Vrij homogene baksteenbouw onder leien bedaking.

Ingebouwde vierkante westtoren met overhoekse, versneden steunberen en drie geledingen onder ingesnoerde naaldspits (leien); onderaan eenvoudige rondboogpoort, bekroond door een spitsboogvenster en kleinere gekoppelde spitsboogvensters; de bovenste geleding wordt gekenmerkt door brede, spitsbogige galmgaten in verdiepte rechthoekige gevelvlakken met aflijnende spitsboogfries. De zijbeuken profileren zich uitwendig als dwarse kapellen onder schilddakjes, gescheiden door versneden steunberen. Voorts eenvoudige spitsboogvensters. Koor, transept en annexen met gelijkaardig uitzicht.

Interieur

Sober, bepleisterd en beschilderd interieur met spitsboogarcade. Afdekkende kruisribgewelven met ribben neerkomend op schalken; dito straalgewelf in het koor.

Mobilair. Beeldhouwkunst: gepolychromeerd houten beeld van de Heilige Bernardus van Clairvaux, tweede helft 19de eeuw.

Meubilair: slechts de eiken 19de-eeuwse biechtstoelen en de kuip van de preekstoel bleven bewaard; glasramen van 1930 door J. Huygens (Jette).