Teksten van De Moriaen en de Witte Craene

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5319

De Moriaen en de Witte Craene ()

Traditioneel herenhuis samengesteld uit de voormalige huizen zogenaamd "De Moriaen" en "de Witte Craene", gebouwd door Gilbert Van Schoonbeke omstreeks 1548. Begin 17de eeuw was hier onder meer een internaat voor Ierse studenten van het Jezuïetencollege en een pandjeshuis gevestigd. De patriciërswoning kwam in 1635 in het bezit van de familie Roose en in 1724 van de familie Van Susteren. Het pand werd gerenoveerd en heringedeeld tot een wooncomplex, naar een ontwerp door de architecten Jerry Keuskens en Luc Vanhout uit 1994.

Het complex omvat vier vleugels rond een binnenplaats, waarvan de straatzijde wordt gevormd door een samenstel van drie diephuizen. Markant gevelfront met een gevelbreedte van acht traveeën, twee bouwlagen hoog onder parallelle leien zadeldaken (nok loodrecht op de straat). Drie trapgevels van respectievelijk acht en vijf treden met overhoeks topstuk in bak- en zandsteenbouw met speklagen en smeedijzeren muurankers. Aangepaste deur- en vensteropeningen met sporen van kwartholle negblokken en wigvormige ontlasting op de gelijkvloerse verdieping. In de rechter travee brede korfboogpoort met geprofileerde dagkanten en arduinen schamppalen; houten poort met spijkerbeslag en een fraaie gebeeldhouwde makelaar met voorstelling van een moor, die naar de huisnaam “De Moriaen” verwijst. Register van kruiskozijnen met geprofileerde druiplijsten op de eerste verdieping. Tweeledige geveltoppen geopend door drielichten met lager middenvenster en geprofileerde druiplijsten, onder een rechthoekig luik. De drielichten van de twee linker panden bestaan uit een kruiskozijn geflankeerd door kloosterkozijnen.

De vierkante binnenplaats wordt omringd door vleugels in traditionele baksteenbouw met gebruik van zandsteen voor speklagen, negblokken, steigergaten en daklijsten. Aan de noordzijde twee getrapte achtergevels van de voorbouw voorzien van muurankers, rechthoekige muuropeningen met op de tweede bouwlaag twee bewaarde kruiskozijnen, in de top links een rechthoekig venster met latei op consooltjes en rechts een dichtgemetseld luik met uitspringende latei. Aan de west-, zuid- en oostzijde, verankerde lijstgevels van respectievelijk zeven, vijf en zes traveeën en twee bouwlagen onder leien zadeldaken. Hoge aangepaste rechthoekige deuren en vensters; ramen met kleine roedeverdeling. Aan de oostzijde links een rondboogpoort met imposten en hogerop een verbouwd kruiskozijn, vijfde travee met een rechthoekige deur met geprofileerd beloop onder een smalle waterlijst; getrapte dakkapel in de achtergevel. Aan elke gevel een ijzeren lichtarm. In de brede gang die naar de straat leidt, vier medaillons met allegorische voorstellingen.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 86#940568; foto FOTO-OF#5281.

Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine; Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: De Moriaen en de Witte Craene [online], https://id.erfgoed.net/teksten/203483 (geraadpleegd op ).


De Moriaen en de Witte Craene ()

Voormalige huizen zogenaamd "De Moriaen" en "de Witte Craene", gebouwd door Gilbert Van Schoonbeke circa 1548. In de 17de eeuw was hier onder meer een internaat voor Ierse studenten van het Jezuïetencollege en een pandjeshuis; het huis kwam later in het bezit van de families Roose en Van Susteren (18de eeuw). De oude kelders zijn nu omgevormd tot moderne dansgelegenheden.

Samenstel van drie diephuizen van acht traveeën en twee bouwlagen onder leien zadeldaken. Drie gecementeerde trapgevels (respectievelijk acht en vijf treden, overhoekse topstukken) met drielichtsvensters in de top, respectievelijk kruiskozijnen geflankeerd door kloosterkozijnen en drie rechthoekige vensters met bewaarde bovendorpels, hogerop rechthoekige luiken.

Op de tweede bouwlaag, kruiskozijnen met sporen van de oude dorpels; aangepaste deur- en vensteropeningen op de gelijkvloerse verdieping. Rechts grote korfboogpoort met mooie gebeeldhouwde makelaar geflankeerd door arduinen schamppalen.

De vierkante binnenplaats, in de eerste helft van de 20ste eeuw overdekt met een glazen koepel, wordt omringd door gebouwen in traditionele stijl met gebruik van zandsteen voor speklagen, negblokken, steigergaten en daklijsten. Noordzijde met twee getrapte achtergevels van de voorbouw voorzien van muurankers, rechthoekige muuropeningen met op de tweede bouwlaag twee bewaarde kruiskozijnen, in de top links een rechthoekig venster met latei op consooltjes en rechts een dichtgemetseld luik met uitspringende latei. Aan west- zuid- en noordzijde, verankerde lijstgevels van respectievelijk zes en vijf traveeën en twee bouwlagen onder leien zadeldaken. Hoge aangepaste rechthoekige deuren en vensters; ramen met kleine roedeverdeling. Aan oostzijde links een rondboogpoort met imposten en hogerop een verbouwd kruiskozijn, vijfde travee met een rechthoekige deur met geprofileerd beloop onder een smalle waterlijst. Aan elke gevel een ijzeren lichtarm. In de brede gang die naar de straat gaat, vier medaillons met allegorische voorstellingen.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: De Moriaen en de Witte Craene [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5319 (geraadpleegd op ).