erfgoedobject

Winkelhuis in Louis-Philippestijl

bouwkundig element
ID
5363
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5363

Juridische gevolgen

Beschrijving

Winkelhuis in Louis-Philippestijl gebouwd in opdracht van Henri Claes, naar een ontwerp door Pieter Dens uit 1852. Uit het bouwdossier valt de architect niet af te leiden, maar het pand is door Auguste Castermans gepubliceerd in de Parallèle des maisons de Bruxelles et des principales villes de la Belgique construites depuis 1830 jusqu'à nos jours, weliswaar met een fout adres.

Het winkelhuis Claes behoort tot het vroege privé-oeuvre van Pieter Dens waarover weinig bekend is, op enkele eigentijds gepubliceerde realisaties in Louis-Philippestijl na. Daartoe behoren naast het winkelhuis Claes de woning Blockx en de hotels Joostens op de Meir. Hij vervulde de functie van stadsbouwmeester vanaf 1 juli 1863 tot in 1884. Tijdens zijn ambtsperiode verrezen in Antwerpen van zijn hand onder meer de verdwenen Vlaamse Schouwburg aan de Kipdorpbrug, het oude Slachthuis aan de Lange Lobroekstraat, negen politiecommissariaten en een twaalftal scholen, met als belangrijkste het Koninklijke Atheneum aan de Franklin Rooseveltplaats en de Middelbare Meisjesschool in de Lange Leemstraat. Waar een sobere, robuuste baksteenarchitectuur, het exclusieve gebruik van rondbogen, en het verzaken aan overtollige ornamenten zijn vroege publieke ontwerpen kenmerkten, evolueerde zijn stijl vanaf midden jaren 1870 naar een meer decoratief, door de neorenaissance beïnvloed eclecticisme.

Rijwoning van twee traveeën en drie bouwlagen onder een afgesnuit zadeldak (nok loodrecht op de straat, pannen). Oorspronkelijk bepleisterd en beschilderd, is de markante klokgevel vandaag gedecapeerd, met behoud van de stucwerkornamenten, maar verlies van het lijstwerk. De bovenbouw is opgebouwd uit twee horizontaal gemarkeerde registers, met rechthoekige vensters in vlakke omlijsting, op de tweede verdieping met afgeronde bovenhoeken, respectievelijk geaccentueerd door mascaron- en rolwerksleutels. Oorspronkelijk onderscheidde de eerste verdieping zich door een omlopende, typisch gegroefde omlijsting met rozetten; bewaarde rankwerkmedaillons en gietijzeren borstweringen. De tweeledige, afgeronde geveltop met bewerkte klauwstukken, rondboogvenster en decoratieve onderdorpel, wordt verder gemarkeerd door waterlijsten en postamenten op voluutconsoles. Verdwenen zijn de vaasvormige topstukken en het bekronende rankwerk. De oorspronkelijk klassieke houten winkelpui met zijportaal, pilasters en entablement is verbouwd.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1852#562.
  • CASTERMANS A. s.d.: Parallèle des maisons de Bruxelles et des principales villes de la Belgique construites depuis 1830 jusqu'à nos jours, Deel 1, 66.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Winkelhuis in Louis-Philippestijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5363 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.