Teksten van Sint-Franciscus

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5364

Sint-Franciscus ()

Historiek en context

Koopmanswoning, tijdens de 16de eeuw genaamd "Sint-Franciscus", in kern waarschijnlijk opklimmend tot 1458 welke onder meer eigendom was van de financier Lazarus Tucher (1491-1563) uit Nürnberg, raadsman van Keizer Karel, en van Thomas Gresham (1519-1579), stichter van de Londense Beurs.

De firma Eiffe & Cie, liet de aloude woning met haar merkwaardig interieur historiserend restaureren, vernieuwen en voor kantoren aanpassen naar ontwerp van de architect Joseph Hertogs uit 1927. Daarbij werd de tot patio getransformeerde binnenplaats uitgebreid met een kantoorvleugel en lokettenzaal, en de geveltop bekroond met een opgetuigd karveel uit smeedijzer. Ernst Ludwig Eiffe (1858-1914), geboren in Hamburg en in Antwerpen gevestigd sinds 1879, werd door zijn huwelijk begin 1882 met Jeanne Sophie Charlotte Mogin vennoot in het expeditiebedrijf Mogin, Straatman & Cie, in 1886 omgevormd tot Eiffe & Cie. Vervolgens richtte hij de rederij Union Line op, uitbater van scheepvaartlijnen tussen Antwerpen en het Verre Oosten, in samenwerking met de Nippon Yuschen Kaisha en de Hamburg Amerika Linie. Daarnaast was Eiffe & Cie actief in het verzekeringswezen en de import van petroleum, met installaties op Petroleum Zuid. Na zijn overlijden kwamen zijn zonen Ernest (°Antwerpen, 1884) en Rodolphe (°Antwerpen, 1887) aan het hoofd van het bedrijf te staan.

"Sint-Franciscus" werd in 2014-2017 samengevoegd met het aanpalende "Bolonia la Grassa", gerenoveerd en heringedeeld tot een wooncomplex met onderling verbonden binnenplaatsen.

Architectuur

Diephuis

Traditioneel diephuis van vier traveeën en twee bouwlagen onder een complexe bedaking (leien). De verankerde trapgevel van twaalf treden heeft een parement in bak- en natuursteen. op een sokkel met kwarthol geprofileerde afzaat. Horizontale gevelmarkering door middel van speklagen en geprofileerde waterlijsten. Registers van kruiskozijnen met kwarthol geprofileerde negblokken, druiplijsten en wigvormige ontlastingslintelen; smeedijzeren vensterhekken op de begane grond. De hoge, drieledige geveltop met omlopende waterlijsten, wordt verticaal gemarkeerd door overhoeks geplaatste pinakels. De eerste geleding wordt geopend door drie kruiskozijnen, de tweede door een drielicht met lager middenluik en druiplijsten; een luikgat onder het balkgat doorbreken de topgeleding. Spiegelboogdeur met een hardstenen omlijsting in régencestijl uit het midden van de 18de eeuw in de linker travee. Geprofileerd, kwarthol beloop met neuten, rankwerk in de zwikken en een voluutsleutel met schelp, bekroond door een gebogen waterlijst op gestrekte uiteinden; fraai bewerkte houten inkomdeur. Een hardstenen gevelsteen aangebracht bij de restauratie, vermeld de huisnaam, het jaar van oorsprong 1458 en van restauratie 1927.

Patio

De patio ontworpen door Joseph Hertogs, vormt een dubbelhoge, met een glaskap overdekte ruimte. Wandopbouw in traditionele bak- en zandsteenstijl, met integratie van een hardstenen rondboogarcade met diamantkopsleutels op Toscaanse pilasters. Houten galerij ondersteund door drie korbelen met saterfiguren, afgeleid van de ontmantelde houten renaissance-erker van "den Grooten Sot" aan de Sint-Jacobsmarkt. Medaillons met Christoffel Columbus en Sint-Maarten naar Antoon van Dyck, en gevelsteen met drukkersmerk van Aldus Manutius. De fraaie stervormige stucgewelven van de arcade zijn bewaard.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1927#26921 en 1927#28705; vreemdelingendossier 481#40579.
  • GRIETEN S. 2011: De staart van de sater. De loggia van het huis De Moelnere als icoon in de Antwerpse neo-architectuur, Infoblad Antwerpse Vereniging voor Bouwhistorie en Geschiedenis, 11, 5-13.
  • KURGAN-VAN HENTENRIJK G., JAUMAIN S. & MONTENS V. (red.) 1996: Dictionnaire des patrons en belgique. Les hommes, les entreprises, les réseaux, Brussel, 265.

Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine; Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. & Braeken J. 2017: Sint-Franciscus [online], https://id.erfgoed.net/teksten/182397 (geraadpleegd op ).


Huis Sint-Franciscus (3NB) ()

Voorname herenwoning, tijdens de 16de eeuw zogenaamd "Sint-Franciscus", in kern waarschijnlijk opklimmend tot 1454 (zie gevelplaat heden geheel vernieuwd), welke onder meer eigendom was van L. Tucher, raadsman van Keizer Karel en Thomas Gresham, stichter van de Londense Beurs; circa 1920 in bezit van de scheepvaartfirma Eiffe, die de aloude woning met haar merkwaardig interieur grondig historiserend restaureerde, vernieuwde en voor kantoren aanpaste; gesmeed topstuk met opgetuigd karveel toegevoegd. Momenteel wordt het pand betrokken door de verzekeringsmaatschappij Securitas.

Traditioneel opgebouwde verankerde trapgevel (negen treden en topstuk) in bak- en zandsteenstijl van vier traveeën en drie bouwlagen op zandstenen sokkel met aflijnend profiel van arduin onder leien zadeldaken. Horizontale gevelmarkering door middel van speklagen, doorlopende dorpels en kordons, waartussen kloosterkozijnen met kwarthol geprofileerde negblokken, uitstekende bovendorpels en wigvormige ontlastingslintelen; vensterhekken op de begane grond. Hoge top verticaal gemarkeerd door overhoeks geplaatste pinakels; drielicht met lager centraal venster en omlopende druiplijst; een luikgat onder het steigergat. Merkwaardige hardstenen poort in régencestijl met spiegelboogvormig, geprofileerd beloop, bekroond door een gebogen waterlijst met gestrekte uiteinden en voluutvormige sleutel.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Sint-Franciscus [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5364 (geraadpleegd op ).