Teksten van Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5375

Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl ()

Geheel van twee gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl op de hoek van Lange Nieuwstraat en Parochiaanstraat, gebouwd in opdracht van de weduwe Moureau, naar een ontwerp door de architect Joseph Baeckelmans uit 1912. Voor de bouw werden twee traditionele diephuizen uit de tweede helft van de 16de of de eerste helft van de 17de eeuw gesloopt, waarvan het hoekpand met bewaarde trapgevel. Het Sint-Jan-Nepomucenusbeeld dat zich sinds 1756 op de hoek bevond, werd tegen de nieuwbouw herplaatst.

De winkelhuizen Moureau behoren tot de late realisaties van Joseph Baeckelmans, zoon van de architect François Baeckelmans. Vroeg in zijn loopbaan, tussen 1903 en 1909, ontwierp hij in de wijk Zurenborg een aantal woningen in eclectische en art-nouveaustijl voor de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier. De laatste realisatie van de toen 32-jarige architect was de meergezinswoning Fierens aan de Rijnpoortvest. Baeckelmans werd op 23 september 1915 op beschuldiging van spionage voor het verzet door de Duitse bezetter gefusilleerd in Schaarbeek. Een hardstenen gedenksteen op de gevel van de winkelhuizen Moureau herinnert aan deze tragische gebeurtenis.

Hoekcomplex van vier bij drie traveeën en drie bouwlagen onder een mansardedak (kunstleien) met dakkapellen. De bepleisterde en beschilderde lijstgevels worden geritmeerd door oplopende, geblokte lisenen. Slechts gedeeltelijk bewaarde, klassieke houten winkelpuien met zijportaal, pilasters en entablement op consoles. Registers van rechthoekige bovenvensters op geprofileerde hardstenen lekdrempels, gevat in oplopende geriemde omlijstingen met oren, paneel en diamantkopen op de borstwering in de voorgevel, met onderdorpel in de zijgevel. Een klassiek hoofgestel met houten kroon- en tandlijst op hoekconsoles vormt de gevelbeëindiging. Blind paneel in geriemde omlijsting in de zijgevel, waarvan de laatste travee zich aftekent als traphal.

Op de hoek beeld van de Heilige Johannes Nepomucenus met sokkel, baldakijn en smeedijzeren lichtarm, geplaatst in 1756 op initiatief van buurtbewoners. Het beeld in zwierige rococostijl uit beschilderd terracotta is van de hand van de beeldhouwer Johannes Josephus Cosyns. De engel in stralenkrans boven het beeld, droeg oorspronkelijk een banderol met chronogram: “eCCe Ioannes Date LVMen” een stralenkrans, die bij de herplaatsing in 1912 werd weggelaten. Bolvormige sokkel met rolwerkcartouche in rococostijl; metalen baldakijn met kruis en smeedijzeren lichtarm met lantaarn. Het beeld onderging in 2004 een restauratie door Dirk Lenaerts, waarbij het verdwenen chrongram opnieuw werd aangebracht in de cartouche van de sokkel.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1912#519.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2017: Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/203612 (geraadpleegd op ).


Hoekhuis ()

Hoekhuis van vier + drie traveeën en drie bouwlagen onder pseudomansardedak. Neoclassicistische lijstgevels uit het vierde kwart van de 19de eeuw gemarkeerd door de oplopende geblokte penanten. Rechthoekige vensters op geprofileerde hardstenen lekdrempels. Op de begane grond twee klassieke houten puien met kroonlijst op consoles. Op de hoek het beeld van Heilige Johannes Nepomucenus onder baldakijn met engel in een stralenkrans. Fraai rococobeeld, geplaatst in 1756; lichtarm van smeedijzer. Tot voor de restauratie van 1912 was er een banderol met opschrift "Ecce Joannes Date Lumen".


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5375 (geraadpleegd op ).