erfgoedobject

Gemeenteschool en onderwijzerswoning

bouwkundig element
ID
54547
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/54547

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalige onderwijzerswoning van de "GEMEENTE/ SCHOOL" zie opschrift, daterend van 1866-1867.

Historiek

Er is in Klemskerke al in de tweede helft van de 16de eeuw sprake van onderwijs verzorgd door de koster die, zo blijkt "de schole int costers huijs" laat herstellen. Volgens een plan van 1680 bevindt die kosterij met school zich ten noordoosten van het kerkhof. In 1838 is er naast de aanwezigheid van twee kleinere schooltjes als dusdanig sprake van een gemeenteschool. In 1846 bouwt de gemeente een school bestaande uit één lokaal. Ten behoeve van de toenemende schoolbevolking wordt op een perceel langs de Dorpsstraat in 1866-1867 een school met onderwijzerswoning gebouwd. Ontwerper is de provinciaal architect Pierre Buyck (Brugge). In 1875 wordt achteraan het gebouw een turnzaal toegevoegd. Ondertussen had de katholieke zuil al in 1868 een meisjesschool opgericht, in 1880 volgt de jongensschool. Ten gevolge van de schoolstrijd (wet Van Humbeeck van 1879) kent de gemeenteschool een grote leegloop. Door een nieuwe schoolwet, uitgevaardigd door de katholieke regering zal in 1885 de gemeenteschool samensmelten met de katholieke jongensschool. In 1921 start de "Vrije Boekerij van Clemskerke" en vestigt zich in de gemeenteschool. In 1962 heeft de school geen enkele inschrijving en sluit noodgedwongen haar deuren, de leerlingen wijken uit naar de Rijksschool in De Haan. De openbare bibliotheek zal er blijven tot de verhuizing in 1997 naar de vroegere pastorie.

Beschrijving

Halfvrijstaand dubbelhuis oorspronkelijk, zie oude foto met links en rechts aansluitende lage volumes (klaslokalen). Bepleisterde en gecementeerde baksteenbouw van twee bouwlagen boven een grijze plint en onder zadeldak (mechanische pannen). De hoeken zijn geaccentueerd door hoekkettingen, op de verdieping een door- en omlopende onderdorpel. Witbeschilderde voorgevel met centrale rondboogdeur met geblokte omlijsting en blauwhardstenen buitentrap. Bewaarde vleugeldeur met hoog bovenlicht met uitwaaierende roedeverdeling. Rechthoekige vensteropeningen met ontlastingsboog op de verhoogde begane grond en strekken op de verdieping. Vensters met bewaard schrijnwerk met grote roedeverdeling, de luiken op de begane grond (zie duimen) zijn verdwenen. In de rechterzijgevel een getoogd venster en blinde oculus in de topgevel. In de linkerzijgevel twee rechthoekige vensters. Achterliggende, haaks ingeplante klassenvleugel onder zadeldak (Vlaamse pannen). Rechts is de oorspronkelijke lagere vleugel vervangen door een elektriciteitscabine. Op de plaats van de linkervleugel is nu een parking, gedeeltelijk met lage ommuring, eventueel van de voormalige speelplaats.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Klemskerke, 1867/4.
  • BOTERBERGHE R., Geschiedenis van de landelijke parochies Klemskerke-Vlissegem en van de badplaats De Haan, Brugge, 2000, p. 395-402.
  • MONTEYNE G., VANDAELE R., 't Blekt lijk Klemskerke tegen 't ongeweerte! Een duizendjarige dorpshistorie, Beernem, 2003, p. 179-189.

Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeenteschool en onderwijzerswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/54547 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.