Herberg "IN DEN WITTEN DOORN", gedateerd "1803" met voormalige brouwerij "'T BROUWERSHOF". Gelegen binnen het beschermd dorpsgezicht met de Sint-Blasiuskerk met kerkhofafsluiting en omgeving.

Historiek

Vroeger zogenaamd "den Doorneboom", de herberg met brouwerij wordt al vermeld circa 1619. Opgenomen in een register van de Disch uit 1628 samen met de brouwerij "de Witten Doorn" waarvan de naam verwijst naar een aldaar groeiende meidoornhaag. Op de Ferrariskaart (1770-1778) staat een volume aan de straatkant in een vierkant en omhaagd perceel getekend. Op een figuratieve kaart van 1802 en de Atlas der Buurtwegen (1842) afgebeeld met L-vormig volume en ten noorden ervan een dwars en vrijstaand bijgebouw. In 1869 registreert het kadaster een uitbreiding van de brouwerij en een vergroting van het huis aan de achterzijde. Circa 1876 wordt het dwars volume vervangen door een nieuwe brouwerswoning (zie nummer 37). Circa 1888 wordt het woonhuis achteraan nogmaals vergroot en op de binnenplaats een gebouwtje toegevoegd. Vanaf 1938 wordt de herberg gebruikt als gemeentehuis met café zogenaamd "'t Gemeentehuis". Wanneer het gemeentehuis verhuist blijft het café bestaan als "Oud-Gemeentehuis". In 1938 wordt het brouwen van het lokale bier, toen door de familie Mermuys, stopgezet. Sedert 1987 uitgebaat als restaurant.

Beschrijving

Langgestrekte samenstel van herberg (nummer 33) met opkamer en brouwerij (nummer 35) van anderhalve bouwlaag in bruine, verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen). Tussen het herberggedeelte, gedateerd door muurankers met jaartal "1803", en het brouwerijgedeelte is er een duidelijke bouwnaad. Witbeschilderde gevels boven een gepekte plint. Drie traveeën brede opkamer boven een kelder met twee getoogde en getraliede vensters. Rechthoekige muuropeningen met roodbakstenen strekken, beluikte vensters. Bij nummer 35 zijn op de begane grond enkele vensters dichtgemetseld en is in de zevende travee een deur vervangen door een venster, op de verdieping zijn alle vensters blind. Bijna blinde zijgevel met deur en venster en eenvoudige achtergevel. Achterliggende, gekasseide binnenkoer toegankelijk via een oprit tussen brouwerij en brouwerswoning (nummer 37).

Interieur van de brouwerij met droogzolder met bakstenen en gekasseide vloer, keldervloer met plavuizen en moutkamer met betonnen vloer. Houten zoldering met moerbalken over de ganse brouwerij.

Herberg "In den Witten Doorn" en brouwerij "Brouwershof" (zie gevelopschriften). De herberg/brouwerij/boerderij was onder de naam "De witten doorn" tot 1938 in bedrijf, nadien in gebruik als gemeentehuis, tegenwoordig horecafunctie (volgens bewoners). Langgestrekt complex van acht brouwerijtraveeën links + vijf herbergtraveeën + drie opkamertraveeën rechts van anderhalve bouwlaag onder ononderbroken zadeldak (Vlaamse pannen, hanggoot, nok parallel aan de straat). Datering "1803" door middel van muurankers in gevel opkamer. Witgekalkte en verankerde baksteenbouw op gepikte plint. Rechthoekige muuropeningen; blinde vensteropeningen aan brouwerijgedeelte. Drie getoogde kelderopeningen. Linkse zijgevel met vierkante Marianis. Achterligggend erf met gekasseide manege, toegankelijk via korte oprit tussen brouwerij en brouwershuis (nummer 37). Achtergevel brouwerij met typerende hoge vierkante schouw.

Interieur brouwerij: droogzolder met baksteen/ kasseivloer, onderliggende kelders met vloer in Boomse tegels; moutkamer met betonnen vloer; houten zoldering met moerbalken over ganse brouwerij.