is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Brouwerij Walrave en brouwerswoning
Deze vaststelling is geldig sinds
is aangeduid als beschermd monument Brouwerswoning Walrave en siertuin
Deze bescherming is geldig sinds
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Brouwerij Walrave en brouwerswoning
Deze vaststelling was geldig van tot
Brouwershuis in de volksmond ook bijgenaamd het kasteeltje van de brouwersfamilie Walrave, gelegen in de oude bebouwde dorpskom midden zijn omringende tuin, tussen Lepelstraat, Ooststraat en Molenstraat. Tuin aan de noordkant (Ooststraat) met een bakstenen muur. Ten zuidwesten achter het brouwershuis grenzend aan de tuin, bedrijfsgebouw van de brouwerij-mouterij in binnenblok, bereikbaar met een rechte toegangsweg tussen Molenstraat 23 en 25. Site deels teruggaand op een vroegere hofstede, in 1742 aangekocht door Guillaume Van der Moere, griffier van de parochie en baronie van Laarne.
Brouwer Auguste Walrave, toenmalig burgemeester van Laarne (van 1843 tot 1888) verkreeg in 1862 toestemming om op zijn erf achter de hofstede een bierbrouwerij op te richten met de naam "Den Anker". Productie van bruin bier van hoge gisting in september 1862 gestart. Aanvankelijk L-vormig gebouw, volgens gegevens van het kadasterarchief al in 1863 opmerkelijk vergroot. Toestemming om een stoommaalderij voor mout op te richten van 12 juni 1867 in een deel van het nijverheidsgebouw met bijgaand plan opgemaakt door bouwkundige C. Van Brussel-De Wilde (Laarne). In 1870, huidige woning opgetrokken door A. Walrave tussen de oude hofstede en het nijverheidsgebouw. In 1873 bedrijfsleiding door zoon Urbain, ook burgemeester van 1888 tot 1904, verder gezet, later samen met zijn halfbroer Jules.
Overblijvende gebouwen van de hofstede in het laatste kwart van de 19de eeuw verdwenen behalve een deel dat als ijskelder een tijdlang in gebruik bleef. Met Jozef Walrave diende zich in 1919 de derde generatie van de brouwersfamilie aan. In 1937 overgeschakeld op de productie van een pils met de naam "Pick Up". Het brouwerijgebouw en de uitrusting werd daartoe aangepast onder meer met de bouw van lagerkelders. Volgens een bewaard bouwplan van 1938 door bouwmeester B. Vervaet (Laarne), bestaand deel verhoogd en trappenhuis toegevoegd. In 1949 nam zoon Luc Walrave de brouwerij over. Nu is de kleine ambachtelijke brouwerij, met de vijfde generatie Walrave, nog één van de weinige overblijvende in Vlaanderen waarvan de productie beperkt blijft tot een lokaal afzetgebied in eigen cafés binnen Laarne en naburige gemeenten.
Alleenstaand achterin gelegen neoclassicistisch dubbelhuis van 1870 met rechthoekig bouwvolume. Verhoogde begane grond op kelderverdieping en een hoge bovenverdieping, afgedekt door een steil kunstleien schilddak. Baksteenbouw verrijkt met hardsteen en contrasterende witgepleisterde gevelvlakken en stucornamentiek. Hoge hardstenen plint met getraliede keldervensters. Hardsteen is eveneens aangewend ter omlijsting van de steekboogvormige deur en dito benedenvensters; lekdrempels op consoles. Lijstgevel met horizontale accenten gevormd door puilijst, cordonlijst, gelede architraaflijst en overstekende houten kroonlijst op klossen of modillons. Ritmerend verticaal effect door gewitte bepleistering met geblokte hoekbanden voor het centrale deurrisaliet, de witgepleisterde geblokte hoekpilasters en de elegante gewitte panelen die de venstertraveeën accentueren. Deurstoep van vijf treden draagt bij tot het statig karakter van het herenhuis. Muuropeningen met 19de-eeuws houtwerk, oorspronkelijke voordeur met paneeldecoratie op beide deurvleugels, deurlichten met traliewerk en een bovenlicht.
Achtergevel niet zichtbaar vanaf de openbare weg. Naar verluidt zou het interieur zijn originele indeling en smaakvolle aankleding bewaren.
Tuin met het voorkomen van een parkbos met sporen of relicten van slingerpaadjes. Het bomenbestand omvat onder meer volgende variëteiten van loofbomen: treurbeuk, tamme kastanje, Amerikaanse eik, bruine beuk, plataan, gewone es, groene beuk.
Opvallende hoofdtoegang in het perspectief van het deel van de Lepelstraat tussen de Ooststraat en de Achterstraat. Toegang met gekasseide oprit en open doorzicht op de voorgevel van het achterin gelegen brouwershuis. Tweedelig gebogen ijzeren hek, roodgeschilderd met gewitte pijlpunten en granaatappels ter bekroning van de spijlen, bevestigd aan twee imposante gemetste vierkante hekpijlers, met gewitte geblokte banden en afgedekt door een hardstenen dekplaat. Beide hekpijlers dragen aan de straatkant een houder voor vlaggenstok. De ingang wordt voorts gemarkeerd door een aansluitend stuk tuinmuur met gewitte beraping en hardstenen afdekking. De bakstenen tuinmuur loopt verder aan de Ooststraat.
De landelijke bierbrouwerij op hetzelfde domein van het brouwershuis is nog steeds in werking. Het nijverheidsgebouw is slechts gedeeltelijk zichtbaar vanaf de openbare weg. Vergelijking met archiefmateriaal (oude foto's, plannen) laat vermoeden dat het aanvankelijke brouwerijgebouw grotendeels bewaard bleef.
Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Is deel van
Laarne
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Brouwerij Walrave en brouwerswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/54780 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.