erfgoedobject

Hoeve en molenaarshuis, site 't Meulenhof

bouwkundig element
ID
54803
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/54803

Juridische gevolgen

Beschrijving

Zogenaamd " 't Meulenhof" teruggaand op de site van een voormalige hoeve met oud molenaarshuis, gelegen aan de noordelijke straatzijde. De eigenlijke windmolensite met houten korenwindmolen was ten zuidoosten ervan, aan de overzijde van straat gelegen bij de hoek met Wegvoeringstraat. Het betrof een vroegere banmolen van de heer van Laarne die in oorsprong minstens zou opklimmen tot de 15de eeuw. De in 1930 door afbraak verdwenen staakmolen, naar de laatste eigenaar gekend als Schattemansmolen was op een molenberg gelegen naast het jongere molenaarshuis (Wegvoeringstraat nummer 2). De Ferrariskaart (1771-1778) lokaliseert de houten staakmolen echter een weinig meer oostwaarts aan de andere zijde van de huidige Wegvoeringstraat. Volgens het kadastraal plan van Laarne van 1815 was de staakmolen verplaatst naar de gekende standplaats aan de westzijde van de huidige Wegvoeringstraat. In de 19de eeuw (zeker vanaf 1835) was de molen eigendom van de familie de Ribaucourt, eigenaars van het kasteel van Laarne en dit tot de verkoop in 1902 aan molenaar Schatteman.

Achterin gelegen landhuis gekend als "’t Meulenhof" omgeven door een aangelegde tuin en aan de straatkant afgesloten door een afsluitingsmuur en ijzeren hek tussen bakstenen pijlers onder ezelsrug. Woning in (neo)traditionele stijl met bewaarde oudere kern minstens opklimmend tot de 18de eeuw, doch nu in hoofdzaak daterend uit de jaren 1920. Landhuis op L-vormige plattegrond samengesteld uit een vleugel van twee bouwlagen parallel aan de straat en ervoor een oudere dwarsvleugel met oostelijk gerichte voorgevel teruggaand op het voormalig molenaarshuis met jaaranker 1845. Volgens het kadastrale plan van Laarne van 1815 omvatte het hof toen drie afzonderlijke gebouwen waarvan één ter hoogte van het molenaarshuis. In 1835 bezit van Christijn de Ribaucourt, kasteelheer van Laarne en met in de zuidoostelijke erfhoek aan de straat voor 1835 toegevoegde rosmolen. Volgens het kadasterarchief werd in 1893, in opdracht van graaf Adolphe Christijn de Ribaucourt, het meest achterin gelegen landgebouw afgebroken en het ander landgebouw tegenover het molenaarshuis gedeeltelijk herbouwd in een "moulin à vapeur à farine" of stoommaalderij. In 1904 werd de rosmolen afgebroken, de koornstoommolen verdween deels en het overblijvend gebouw werd omgevormd tot huis; ten slotte verdween deze constructie in 1933.

In 1922-1923 (zie registratie kadaster van 1923) werd het oud molenaarshuis met een haaks volume van twee bouwlagen in neotraditionele stijl vergroot, volgens ontwerpplannen van 1922 van de Gentse architect A.R. Janssens. Wellicht werd gelijktijdig het vroegere molenaarshuis in neotraditionele stijl aangepast (vergelijk met archieffoto van 1920). De heer Roggeman liet in 1933 nog een garage aan de straatkant optrekken.

Verankerde baksteenbouw op gepikte plint en onder zadeldaken met pannen. Traditionele vormgeving zie onder meer aandaken in de vorm van zijtuitgevels met vlechtingen, natuurstenen kruiskozijnen met negblokken onder gekoppelde ontlastingsbogen en voorzien van halve luiken. Vroeger molenaarshuis van één bouwlaag en vier traveeën met links aanleunend lager volume van twee traveeën met smal gebogen deurtje; herbouwde linker zijgevel volgens archieffoto voorheen uitgerust met hondenrad. Fraaie ronde topanker met jaartal "1845" tegen de linker schoorsteen van het molenaarshuis, mogelijk wijzend op een verbouwing er heropbouw (?). Erfgevel met twee toegevoegde tuitvormige dakvensters. Voordeur verplaatst van tweede naar derde travee gevat in recente geprofileerde rechthoekige deuromlijsting (jaren 1980-90).

Interieur

Samengestelde balkenlaag waarvan geprofileerde moerbalken met moerbalkuiteinden met voluut- en rolstaafmotief, sommige rustend op (nieuwe?) getrapte consoles. Vernieuwde Vlaamse haarden. Tegelvloeren in zwart-wit dambordpatroon met omlopende boord. Gewelfde kelder en bovenliggende opkamer in noordwesthoek. Jonger hoofdvolume van twee bouwlagen parallel aan de straat. Rechter zijtuitgevel voorzien van over twee bouwlagen doorgetrokken driezijdige erkeruitbouw onder leien dak en een rondboogvormig laadluik ter hoogte van de zolderverdieping. Noordgevel met lage rondbogige achterdeur en hoge schouwpartij.

Garage aan de straatkant met gelijkaardige vormgeving (onder meer dakkapellen met tuitgevels). Puntgevel aan de straatkant met vlechtwerk en houten bebording; rechthoekige garagepoort onder strek met bovenliggend, beluikt venster met groen glas in lood.

  • Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen, in Kultureel Jaarboek voor de provincie Oostvlaanderen, 1960, derde band, Gent, 1962, p. 132, 138-139.
  • SCHEPENS E.L., BALTHAU E. e.a., Laarne herzien, Laarne, 1991, p. 38-40.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Dorpscafé

  • Is deel van
    Laarne


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve en molenaarshuis, site 't Meulenhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/54803 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.