Ziekenhuis uit het vierde kwart van de 19de eeuw in een eclectisch getinte architectuur. Aan de voorzijde bleef de omheiningsmuur met hekken uit de vroege 20ste eeuw bewaard.

Historiek

Eind 1876 schonk notaris-burgemeester Pierre Joseph Ernest Lambrechts (1798-1876) bij testament 30.000 fr. aan het Weldadigheidsbureel van Bilzen voor het bouwen van een hospitaal, met als voorwaarde dat het gebouw binnen de vier jaar moest opgeleverd zijn. Qua architectuur vroeg hij “een stevige constructie, eenvoudig en gerieflijk, zonder luxe of ijdele versierselen”.

De stad voorzag een bouwterrein aan de toen nog schaars bebouwde weg, die circulair ten noorden, westen en zuidwesten buiten de omwalling liep. Voorheen was dit een gemeentegoed dat verpacht werd als weiland. De bouw startte in 1880 met toezicht en financiële inbreng van de Belgische staat, de provincie en de gemeente. Het hospitaal werd succesvol uitgebaat door de Zusters van Barmhartigheid van Ronse en regelmatig uitgebreid, bijvoorbeeld met een nieuwe kapel in 1937. De omheiningsmuur met hekwerk werd na 1908 gebouwd ter vervanging van een haag.

Na de oprichting van een nieuw ziekenhuis, werd het complex in de jaren zestig van de twintigste eeuw omgebouwd tot bejaardentehuis en eind twintigste eeuw tot academie. Hierbij werd de kapel ingrijpend verbouwd met afbraak van de toren.

Beschrijving

Symmetrisch geconcipieerd gebouw van twee bouwlagen in eclectische stijl, de gevel aan straatzijde (elf traveeën met middenrisaliet) geflankeerd door twee dwarse vleugels, aan straatzijde opgevat als hoekrisalieten; achteraan U-vormig geheel met centrale kapel, die uitspringt in de achtergevel in dezelfde as als het middenrisaliet. Aan weerszijde van de kapel bevinden zich twee minder ver uitspringende uitbouwsels. Sober bakstenen gebouw onder zadel- en schilddaken (mechanische pannen), de lijstgevels voorzien van rondboogvormige benedenvensters met hardstenen sluitsteen, en getoogde bovenvensters; beide zijn voorzien van een bakstenen druiplijst en roedeverdeling. Hardstenen en bakstenen panelen onder de kroonlijst en op de borstwering van de tweede bouwlagen.

Het middenrisaliet is opgevat als een kapelgevel, bekroond met een driehoekig fronton en voorzien van baksteenlisenen en een rondboogportaal in hardstenen omlijsting. Een gevelsteen naast de deur vermeldt: “1re PIERRE/1880”, een andere gevelsteen draagt het opschrift: “P.J.E. LAMBRECHTS/ STICHTER”. De kapel is voorzien van bakstenen rondboogvensters en steunberen aan de twee rechte koortraveeën en de driezijdige koorsluiting.

De gevels zijn van de straat gescheiden door een smalle voortuin met een hek van 14 traveeën langs de Hospitaalstraat en 7 traveeën langs de Sint-Martinusstraat. Het poorthek op de hoek is verdwenen. Het hek is een eenvoudig spijlenhek met dubbele onder- en bovenregel gevuld met ringen; per travee zijn enkele spijlen telkens bovenaan onderling verbonden door rondboogjes. Het hek staat op een lage muur en de traveeën worden aangegeven door hekpijlers met een deksteen van blauwe steen. De rondboogvormige toegangsdeur wordt geflankeerd door twee sokkels met siervazen van blauwe hardsteen.

Oude gedeelten van het hospitaal. De oorspronkelijke vleugel van het hospitaal werd in 1880 opgericht aan de toen nog schaars bebouwde weg, die circulair ten noorden, westen en zuidwesten buiten de omwalling liep. Onbebouwd tot vóór het midden van de 19de eeuw.

Symmetrisch geconcipieerd gebouw van twee bouwlagen in eclectische stijl, de gevel aan straatzijde (elf traveeën met middenrisaliet) geflankeerd door twee dwarse vleugels, aan straatzijde opgevat als hoekrisalieten; achteraan U-vormig geheel met centrale kapel, die uitspringt in de achtergevel in dezelfde as als het middenrisaliet. Aan weerszijde van de kapel bevinden zich twee minder ver uitspringende uitbouwsels. Dit symmetrisch plan wordt thans verstoord door een aantal recente bijgebouwen. Sober bakstenen gebouw onder zadel- en schilddaken (mechanische pannen), de lijstgevels voorzien van rondboogvormige benedenvensters met hardstenen sluitsteen, en getoogde bovenvensters; beide zijn voorzien van een bakstenen druiplijst en roedeverdeling. Hardstenen en bakstenen panelen onder de kroonlijst en op de borstwering der tweede bouwlagen.

Het middenrisaliet is opgevat als kapelgevel, bekroond met een driehoekig fronton en voorzien van baksteenlisenen en een rondboogportaal in hardstenen omlijsting. Een gevelsteen naast de deur vermeld: 1re PIERRE/1880, een andere gevelsteen draagt het opschrift: P.J.E. LAMBRECHTS/ STICHTER. De kapel is voorzien van bakstenen rondboogvensters en steunberen aan de twee rechte koortraveeën en de driezijdige koorsluiting.