Historiek en context

Handels- en kantoorgebouw met tentoonstellingszaal in beaux-artsstijl, gebouwd in opdracht van de heer G. Wynen, naar een ontwerp door de architect Georges Matthyssens uit 1910. De tentoonstellingszaal werd in opdracht van de kunsthandelaar Guillaume Campo uitgebreid met een parallelle zaal achter het rechter buurpand, naar een ontwerp door de architect Walter Van Kuyck uit 1927. Campo, die in 1897 een kunsthandel had opgezet, organiseerde hier kunsttentoonstellingen en -veilingen. Zijn zonen Freddy en Frans lieten in 1963-1965 op het aanpalende perceel een nieuwe tentoonstellingszaal oprichten.

Het handels- en kantoorgebouw Wynen behoort tot het late oeuvre van Georges Matthyssens, die vanaf eind jaren 1870 een succesvolle loopbaan uitbouwde in Antwerpen, maar na de Eerste Wereldoorlog niet meer actief lijkt te zijn geweest. In deze laatste fase van zijn loopbaan combineerde de architect een privépraktijk met ontwerpopdrachten en vastgoedprojecten voor L’Epargne Immobilière, waarvan hij afgevaardigd bestuurder-directeur was. Tot de belangrijkste realisaties van deze bouwmaatschappij behoren twee opmerkelijke handels- en kantoorgebouwen: een monumentaal beaux-artspand in de Jezusstraat waar ook de zetel van de maatschappij gevestigd was, en een elegant hoekgebouw in art-nouveaustijl hogerop aan de Meir.

Architectuur

Het gebouw met een gevelbreedte van drie traveeën omvat vijf bouwlagen onder een plat dak. De lijstgevel heeft een parement uit witte natuursteen, met een aan de Lodewijk XVI-stijl ontleend decor. Nadrukkelijk horizontaal geleed door waterlijsten, en asymmetrisch van opzet, accentueert de compositie op evenwichtige wijze de door balkons gemarkeerde twee rechter traveeën, en de als risaliet uitgewerkte linker portaaltravee. Vandaag opnieuw bekleed, bestond de met schijnvoegen belijnde pui oorspronkelijk uit een rondboogpoort met smeedijzeren vleugeldeur (merkplaatje smederij H. Van Coppernolle, verplaatst naar de vestibule), en een winkelpui met zijportaal. De eerste verdieping onderscheidt zich in het risaliet door een halfrond balkon met een geajoureerde borstwering van entrelacs en een bewerkte gebuikte basis, en in de hoofdtraveeën door een breed korfboogvenster met achter een voorzetraam bewaard drieledig schrijnwerk. Een rechthoekig drielicht met composiete pilasters en guirlandes in het entablement, gevat tussen balkons met een smeedijzeren borstwering, respectievelijk op een met rankwerk bewerkte basis en consoles, markeert de tweede verdieping. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit rechthoekige en in de topgeleding rondbogige vensters, gevat in een vlakke omlijsting met stafwerksleutel, of een entablement met chutes op de posten, met onderdorpel; grote rolwerkcartouche op de derde verdieping. Een klassiek hoofdgestel met een gekorniste kroonlijst op klossen waarop een attiekbalustrade, vormt de gevelbeëindiging.

Het pand bestaat uit een langgerekt hoofdgebouw, waarop achteraan de tweeledige tentoonstellingszaal met guirlandefries en vernieuwd bovenlicht aansluit. Ontsloten door de lange vestibule en de centraal ingeplante traphal met lift, biedt de begane grond van het hoofdvolume volgens de bouwplannen ruimte aan de winkel met werkplaats en veranda, een woonruimte met keuken, en daarboven de conciërgewoning. Een grote en een kleine kantoorsuite beslaan de eerste, tweede en derde verdieping. De kleinere vierde verdieping huisvest de privé-vertrekken met badkamer van de winkelwoonst, onderling verbonden door een afzonderlijk trappenhuis.

In de open traphal met bordestrap bevindt zich een goed bewaarde liftinstallatie van van het merk Stigler te dateren omstreeks 1926. gelegen in een open trapzaal omringd door een wenteltrap. De lift draagt het bouwnummer 278 en kan een belasting aan van drie personen of 225 kilogram. De kooi is uitgevoerd in handgesneden eik met spiegels en vensters en is voorzien van een houten dakkoepel op gedraaide stijltjes. De liftschacht is omgeven door hand gesmeed traliewerk. De kooideur wordt gevormd door een vouwhekken terwijl de bordesdeur een smeedijzeren draaideur is met een veiligheidsdeurcontact (mechanisch uitrukkend), voorzien van de oorspronkelijke koperen deurkruk. Op de gelijkvloerse verdieping is de oorspronkelijke knoppendoos JASPAR aanwezig.

De technische uitrusting bestaat uit een schakelbord met blokkeerbesturing, een controller van het uurwijzertype met tuimelschakelaars en een klosrem. De machine T.H. type 3 is uitgerust met een motor ORA van recentere datum (in de kelderverdieping). De parachute is een blokkeervang en de geleiders zijn van hout gemonteerd op U-profielen. De wielenkamer bevindt zich boven, de kabel wordt op een trommel opgerold en het tegengewicht WAYGOOD-LONDON beweegt in de schacht.